Il Saglik Müdürlügü Dünya KOAH Günü dolayisiyla bir basin bildirisi yayimladi

Kirklareli Il Saglik Müdürlügü Dünya Kronik Obstrüktif Akciger Hastaligi (KOAH) günü dolayisiyla bir basin bildirisi yayimladi. Bildiride su cümlerere yer verildi:

“Tüm dünyada 4. ölüm nedeni olan, her yil 2.7 milyon kisinin ölümüne yol açan ve yayginligi giderek artmakta olan bir kronik hava yolu hastaligidir. Ülkemizde de 5 milyon kisinin bu hastaliktan etkilendigi, hastaligin 3. ölüm nedeni oldugu ve her yil 26 bin vatandasimizin bu hastaliktan öldügü tahmin edilmektedir.

Buna karsin her 10 hastadan 9’u bu hastaliga sahip oldugunun farkinda degildir. Halbuki hastalik erken dönemde teshis edilebilirse, hem hastalik durdurulabilir, hem morbidite hem de mortalite azaltilabilir.

KOAH yikici bir akciger hastaligidir ve bu hastaliga sahip olan kisileri ilerleyici sekilde nefes alamaz hale getirir. KOAH’in tedavisi vardir ve hastalik ne kadar erken teshis edilirse, tedavi de o kadar etkilidir. KOAH’li hastalar doktorlarinin önerilerine uygun sekilde ilaçlarini kullanarak, egzersiz yaparak ve sürekli aktif kalarak (doktorunun önerilerine uygun aktiviteleri seçerek) kendilerine yardim edebilirler ve daha iyi hissedebilirler. Arkadaslari ve aileleri hastalara yemesi için saglikli yiyecekler alarak, yürüyüste ve hafif egzersizlerde ona eslik ederek ve onun evde yapmasi gereken günlük islerine yardimci olabilirler. Dünya Saglik Örgütü’nün katilimiyla olusturulmus olan “Kronik Obsrtüktif Akciger Hastaligina Karsi Küresel Girisim Grubu” (Global Initative for Chronic Obstructive Lung Disease -GOLD) tarafindan her yil Kasim ayinin üçüncü Çarsamba günü 72 ülkede organize edilen “Dünya KOAH Günü” etkinlikleri gerçeklestirilmektedir.

Dünya KOAH Günü etkinliklerinin amaci, kamuoyu ve saglik görevlileri arasinda KOAH bilincini artirmak, KOAH riski altinda bulunan kisilerin bir saglik kurulusuna basvurarak spirometrik test yaptirmalarini tesvik etmek, yöneticileri ve yetkilileri bu önemli halk sagligi sorunu konusunda bilgilendirmek ve harekete geçmelerini saglamaktir. Saglikli bir nefes için savasim, hepimizin ortak sorumlulugudur.”

Koah Nedir?

“Kronik obstrüktif (tikayici) akciger hastaligi”nin bas harflerinden olusan “KOAH”, aslinda iki hastaligi tanimlamakta kullanilir: Kronik bronsit ve amfizem. Kronik bronsit, en az iki yil üst üste ve bu iki yilin en az üç ayinda öksürük ve balgamla seyreden ilerleyici bir rahatsizliktir. Amfizem ise, kana oksijen tasinmasini saglayan hava keseciklerinde harabiyete neden olan bir hastaliktir. Bunun sonucunda akcigerde elastikiyet kaybi ve nefes darligi görülür.

KOAH’in Nedenleri:

KOAH’in baslica nedeni (%90 hastada) sigaradir. Yalnizca sigara degil, pipo ve puro kullanimi da KOAH’a yol açmaktadir. Sigara içenlerin beste birinde KOAH gelismektedir. Sigara içen kisilerde içmeyenlere göre KOAH riski 30 kat kadar artmistir. Sigaraya erken yasta baslanmasi ve uzun süre çok miktarda içilmesi, KOAH’in daha agir seyretmesine neden olur. Sigara disinda bazi mesleki faktörler (madencilik, firin/tahil isçiligi, çiftçilik…) ve isinma amaçli tezek yakilmasi da KOAH’a zemin hazirlar. Ne yazik ki KOAH, tanisi ihmal edilen bir hastalik.

Toplumda yeterince bilinmiyor ve önemsenmiyor. Halbuki erken tani ve müdahale, hastaligin gidisini durdurabilir ya da yavaslatabilir. Tanida öncelikle hastanin sikayetleri degerlendirilmekte ve solunum fonksiyon testleri ile akciger grafisi gibi tetkiklerden yararlanilmakta. Baslica belirtileri, öksürük, daha çok sabahlari balgam çikarma ve özellikle eforla gelen nefes darligi. Tanida gecikilmesinin en önemli sebebi, sigara içenlerin öksürügü ve balgami “normal” kabul etmeleri. Oysa biliyoruz ki, “normal öksürük” ya da “normal balgam” yoktur. KOAH’li kisiler, öksürük ve balgami çogunlukla o kadar kaniksamislardir ki, yakinmalari iyice artana kadar doktora basvurmayi düsünmezler. Oysa, KOAH’a erken tani konup zamaninda sigara birakilirsa yillik akciger fonksiyon kaybi azalmaktadir. 35 yasindan sonra saglikli her insanin 1 saniye içinde disari verebildigi soluk hacmi yilda 30 ml azalma gösterir. Sigara içen KOAH’lilarda bu azalma 150 ml kadardir. Dolayisiyla KOAH’lilarda sigaranin birakilmasi, hastanin daha uzun yillar boyunca hayat kalitesinin yüksek kalmasi açisindan kritik önem tasimaktadir.