"Kizginligi kontrol etmek elinizde"

Kirklareli Il Saglik Müdürlügünden Öfke ve öfke kontrolü konusuyla ilgili yapilan açiklamada, "Normal, herkes tarafindan hissedilen, vazgeçilemeyen, güçlü fakat kontrol edilmesi ögrenilebilen, saldirganlikla ayni sey olmayan bir duygudur, hayatimizin bir parçasidir.
Öfke uygun ifade edildiginde, son derece saglikli ve dogal bir duygudur. Ancak kontrolden çikip da yikici hale dönüsürse okul-is hayatinda, kisisel iliskilerde ve genel yasam kalitesinde sorunlara yol açar. Pek çok kisisel ve sosyal problemlerin (örnegin, çocuk istismari, aile içi siddet, fiziksel ya da sözel saldirganlik, toplumsal siddet) temelinde öfke vardir. Arkadasiniz, anneniz, kardesiniz, sokaktaki bir adam, ögretmeniniz gibi belli bir insana öfkelenebileceginiz gibi; trafik sikisikligi, iptal edilen bir randevu gibi bir olaya da öfkelenebilirsiniz. Öfkelenmenizden kendi kisisel kuruntulariniz sorumlu olabilecegi gibi, daha önceden basinizdan geçmis ve sizi öfkelendirmis bazi olaylarin anilari da sorumlu olabilir.
Genellikle öfkeye yol açan nedenler arasinda; engellenme, haksizliga ugrama, fiziksel incinme ve yaralanmalar, tacize ugrama, hayal kirikligi, saldiriya ugrama, tehditler sayilabilir" denildi.
Öfke durumunda vücudun bazi tepkiler verdiginin de kaydedildigi açiklamada, "Öfke, çok hafif bir tepkiden hiddete kadar farkli yogunlukta yasanan bir duygudur. Diger duygular gibi fizyolojik ve biyolojik degismelerle birlikte hissedilir. Eger dinlemeyi biliyorsak, vücudumuz bize öfkeli oldugumuz konusunda bilgi verir. Öfkenin fiziksel isaretleri vardir. Uyaran duyguyu harekete geçirir, stres ve gerginlik baslar, enerjiyi arttiran Adrenalin salgisi artar, nefes alip verme siklasir, kalp atislari hizlanir, kan basinci artar, vücut ve zihin savas ya da kaç tepkisi için hazirdir.
Uzmanlar bastirilan öfkenin kaygi ve depresyona yol açtigini iddia ediyorlar. Ifade edilmeyen öfke, kisiler arasi iliskileri bozabilecegi gibi, zihinsel ve fiziksel problemlere de yol açabilir. Dogru ifade edilmeyen öfkenin yol açtigi fiziksel problemler arasinda; Bas agrilari, mide rahatsizliklari, solunum problemleri, cilt problemleri, sinir sistemi rahatsizliklari, dolasim sorunlari, var olan fiziksel, rahatsizliklarin kötülesmesi, duygusal rahatsizliklar ve intihar sayilabilir.
Arastirmalar, kizginlik duygusunun "bosaltilmasi"nin kizginlik, öfke ve saldirganligi daha çok arttirdigini ve sorunu çözmek için hiçbir yarari olmadigini göstermektedir. Onun için en iyisi, kizginliginizi neyin tetikledigini bulmaniz ve kendinizi kaybetmeden, bu nedenlerle basa çikabileceginiz stratejileri gelistirmenizdir. Öfke aslinda ikincil bir duygudur. Yani, bir olay karsisinda öfkeden önce baska duygulari yasariz. Örnegin; herhangi bir ortamda küçük düstügümüzü hissetmemiz, utanç duymamiz, hayal kirikligi, engellenme hissi yasamamiz vs. Böyle durumlarda sadece kizginlik ifade edildiginde karsi taraf suçlandigini hissedecek ve savunmaya geçecektir. Öfkeye sebep olan asil duyguyu ifade etmek karsi tarafin sizi dinleme ihtimalini arttiracaktir" ifadelerine yer verildi.
Kizginlikla bas etmede bazi yanlis yollara müracaat edildigi de bildirilirken, "Kizginligi yok saymak Kisi bu durumda öfkeyi yok sayar, reddeder.Bu, aliskanlik haline geldiginde kisi haklarini koruyamadigi için çevresi tarafindan istemedigi davranislara sik maruz kalabilir,bunun sonucunda kendisini kullanilmis ve degersiz birisi gibi algilayabilir.
Kizginligi baskasina aktarmak Kisi öfkesini kizginligi yaratan kisiye degil, durumla hiç ilgisi olmayan baska bir kisiye gösterir. Örnegin, isyerinde patronu tarafindan azarlanan baba, eve geldiginde çocuguna ya da esine hiç yok yere bagirabilir.Bu durumda asil problem çözülemedigi gibi kizginligini yansittigi kisilerle iliskilerinde problem yasayabilir.
Kizginligi saldirganca ortaya koymak Kizginligin hakaret, küçük düsürme ya da fiziksel siddet uygulanarak ifade edilmesidir.
*Kizginligi pasif davranislarla ortaya koymak Kizginligin sözlü degil davranislarla ifade edilmesidir.Bu durumda baslangiçtaki sorun çözülmedigi gibi pasif-saldirgan davranislar karsi tarafi sinirlendireceginden birçok yeni çatisma yasanabilir.
*Kizginligi kendine yöneltmek Kisi, kizginligini kizdigi kisiye göstermez, rahatlamak için asiri yemek yer, alisveris yapar, alkol kullanir. Bu aliskanlik haline geldiginde kisi daha çok zarar görmeye baslar" denildi.
Açiklamada, kizginlik ile olumlu bas etme yollariyla ilgili olarak da, "Kizginlik hissettigimizde ilk yapmamiz gereken hangi hislerimizin öfkeye yol açtigini fark etmeye çalismaktir. Kizginlik hislerimizle olumlu sekilde basa çikmak istiyorsak tavrimiz ne pasif ne de saldirgan olmalidir. Eger kizginlik hisleriniz çok yogunsa, kizdiginiz kisiyle konusmadan önce 10-15 dakikalik bir mola alip sakinlesmeye çalisin. Bu süre içinde esas duygunuzun ve ihtiyacinizin ne oldugunu fark etmeye çalisin. Kizginlik yogun sekilde hissedildiginde aklimizdan geçen düsünceler oldukça abartili ve dramatik olabilir, bu süre içinde bunlari daha olumlu ve gerçekçi düsüncelerle yer degistirmeye çalisin. Örnegin, "Her sey mahvoldu, çok korkunç" yerine "Su anda kötü bir durum yasiyorum"
Kendinizi ifade ederken kendi duygularinizi, o an hissettiklerinizi belirtin. Aksi durumda karsi taraf suçlandigini hissedecek ve savunmaya geçerek karsi saldiriya geçecektir. Unutmayin!!! Kizginliginizi kontrol etmek için. Asil duygunuzu tanimlayin, hakkinizi koruyun ama saldirgan olmadan! Gerektiginde mola alin, ortamdan uzaklasin, düsüncenizi sorgulayin, asil sebebi bulun. Karsi tarafi suçlamadan o an ne hissettiginizi ifade edin" ifadeleri yer aldi.