YERLI ARININ GENETIK ARASTIRMASI KIRKLARELI''NDE YAPILIYOR

"Bal yemis insana balin tadi sorulmaz" derler.Peki bunu anladik da bal yiyen insanlara ne sorulur?Süphesiz balin ve arinin öyküsü sorulur.Ari yeryüzünde ne zamandan beri vardir ve insanlar ne zamandan beri bal yemektedirler?Trakya'ya adini veren Traklar hakkinda bir kitap okurken Kiyiköy(Midye) taraflarinda BAL YIYEN TRAK BOYU oldugunu ögrenmistim.
Ancak Arilarin hayati çok daha eski devirlere ait olmasi gerekir.Mesela Asagi Pinar ve Kanli Geçit yerlesim merkezlerinde acaba sekiz bin yil önce insanlar ilk köylerini kurarken,hayvancilik yapmaya baslarken bal yememisler midir?Ariyi tanimis olamazlar mi?Bilmiyoruz.Bunu simdi arastirilip arastirilmadigini bilmiyoruz ama KIRKLARELI ARI YETISTIRICILER BIRLIÄzI baskanliginin girisimi ile TRAKYA YERLI BAL ARISI'nin genetik arastirmasinin Kirklareli'nde yapildigini örenmis bulunuyoruz.Birçok seyin kayboldugu,birçok seyin birbirine karistigi zamanimizda YERLI BAL ARISI'na el atmak bilim açisindan, soyun korunmasi açisindan önemlidir.Kirklareli Ari Yetisriricileri Birligi Baskani Kirklareli Kaynarca kökenli Tarim Mühendisi Ridvan ULUS'un girisimleri ile Trakya Yerli Bal Arisi arastirmalari birkaç yil öncesinde baslamistir.Trakya'ya birçok yerden çesitli ari geldigi ve halde YERLI ARI'nin Kirklareli'nde yasamini sürdürdügü tespit edilmistir.
Bunun bilimsel arastirilmasi için Ortadogu Teknik Üniversitesi Biyoloji Bölümü Anabilim Dali Baskanligi'na bir yazi yazilmis,yardim istenmistir.Ortadogu Teknik Üniversitesi Biyoloji Bölümü olayla ilgilenmis.Biyoloji Bölümü Baskan Yardimcisi Prof.Dr.Orhan Adali konunun incelenmesi baglaminda bölüm Profesörlerinden Prof.Dr.Aykut Kence'yi görevlendirmistir.Bizim çok eskiden tanidigimiz,tanistigimiz Kirklareli kökenli Degerli Ilim Adami Prof.Dr.Aykut kence Üniversitenin Biyoloji Bölümü Baskanligina bu konuda yazdigi yazida ,"Trakya Bal Arilari Genetik Çesitliligini belirleme çalismalarimiz kapsaminda Kirklareli'nin çesitli Ilçe ve köylerinden örnekler alinmis ve bu örnekler üzerinde yapilan genetik ve morfometrik analizlere göre bu yörenin balarilar Apis mellifera carnica'ya yakin bulunmustur.Türkiye biyoçesitliliginin önemli bir ögesini olusturan bu genetik çesidin Trakya Bölgesinde ekosistemlerin devaminda önemli bir rolü oldugu kusku götürmez.Trakya'da kesinlikle korunmasi gerekmektedir" demistir.Ayni konuda Emekli Trakya Üniversitesi Tekirdag Ziraat Fakültesi Zooteknik Bölümü Ögretim Üyesi prof.Dr.Muhsin Dogaroglu'ndan da görüs alinmistir.Prof.Dr.Muhsin Dogaroglu, Kirklareli Ari Yetistiriciler Birliginin bu girisimini taktir ve ilgiyle karsilandi,Trakya Arisi'nin islah çalismalarinin yerinde olacagini,bu arinin ortalama 80-85 kg.ma kadar bal verdigini bildirmisti.
Bu konuda Kirklareli Ari Yetistiricileri Birligi Baskani Ridvan Ulus'nun girisimleri devam etmis,Tarim ve Köy Isleri Bakanligi /Tarimsal Üretim ve Gelistirme Genel Müdürlügüne 25.05.2005 tarihinde yazilan bir yazida daha önce bu baglamda bir dilekçe verildigi hatirlatarak,Kirklareli Tarim Il Müdürlügünün MASTER PLANI çerçevesinde olan Kirklareli Il Özel Idare Müdürlügünce 30 bin Yeni Türk Lirasi ile desteklenen YERLI TRAKYA ARISI'nin korunmasinda Üniversitelerle is birligi yapilmasinda geç kalinmasi halinde arinin korunmasinin mümkün olmayabilecegi bildirilmis,bu Yerli Ari'nin yogunlukla yasadigi ,"Kirklareli'nin Kofçaz Ilçesi Yoguntas,Karahamza,Demircihalil,Yündolan,Pinarhisar Ilçesinin,Kaynarca,Poyrali,Vize Ilçesinin,Küçükyayla,Balkaya ve Demirköy Ilçesinin tariminda varligini sürdüren,ülkemizde sadece belirtilen yerlerde kalan bu yüksek verimli ari irkinin genkaynaklarina sahip çikilmasinin önemi vurgulanmistir.
Bu çalismalar kapsaminda yukarida söz konusu edilen bölge Yerli Trakya Arisi'nin korunmasi,islah ve gelistirilmesi için PILOT BILGE seçilmis ve arinin genetik arastirilmasi için bundan bir süre önce Prof.Dr.Aykut Kence ve esi Prof.Dr.Melahat Kence sehrimize gelerek incelemelerde bulunmuslardir.
Bir baska yazimizda olayin bir baska yönünü ele alacagiz.Ancak bu çalismanin Kirklareli ve Trakya için çok önemli ,birçok yönden çok faydali bir hareket oldugunu söylemek isteriz
nazifkaracam@gazetetrakya.com