YAZAR JEAN PAUL SARTRE FRANSA'NIN VİCDANIYDI

29.03.2013 Günü akşamı TRT Turizm kanalında Sosyolog NİLÜFER GÖLE Fransız yazar ve düşünür Jean Paul Sartre'nin yaşamından kesitler sundu. NİLÜFER GÖLE: "Lise yıllarında bazı kitaplarını okuduğum Jean Paul Sartre'nin bendeki etkisi büyüktü. Aktivist ve Romancı Sartre Feminist Yazar Simon de Beauvoir ile beraber evlenmeden yaşıyordu."
Sartre: "İnsanı sevmem ama insanın insan olmasından kaynaklanan hakkını savunurum." " Burjuva kanunlarının haksızlıklarına karşı çıkarım. Şikayetlerimi halkın içinde halka anlatırım. Siz basın mensuplarını herzaman yanımda görmek çok güzel." Sartre 1905-1980. İnsana saygılı bir yürek… 68 kuşağının önderlerinden , aktivist Sartre Fransızların Cezayir'deki katliamın protesto ediyordu. Vietnam'da ABD'nin işgalini protesto eden halkla beraberdi. Çok kitap okuyordu. Vicdanı vardı.
Fransa'nın en popüler entellektüel aydını Sartre'nin BUNALIM romanını Kırklareli İl Halk Kütüphanesi'nde bir saat okumuştum. Roman sıkıcıydı. Beni sarmadı. Avrupa toplumunun sosyal tarihi, sanayi devrimi, sorunları, aydınlanma devrimi üçüncü dünyanın geleneksel sosyal yapısından çok farklıdır. Kadın Haklarını Savunan Simon de Beauvoir'in bir kitabını okuyup çok beğenmiştim. Kanuni Sultan Süleyman kendisinden yardım isteyen Fransuva'yı Şarlke'nin elinden kurtarmıştı. Fransa'ya ilk defa kapitülasyonlar 1535 yılında Kanuni Sultan Süleyman zamanında verilmişti. Ticari, ekonomi imtiyazların Fransa'ya verilmesi o zaman için çok önemliydi. Duraklama, gerileme, çöküş dönemine geçen Osmanlı Devleti Avrupa'nın diğer devletlerine de ticari imtiyazlar vermek zorunda kalmıştı. Koca Osmanlı Devleti 1789 Fransız İhtilali'nin getirdiği büyük sonuçların ulusları etkilemesiyle beraber Avrupa'daki egemenliğini kaybetti. 1683 İkinci Viyana kuşatmasından sonra 1699 yılında yapılan Karlofça barışıyla toprak kaybına uğradı. Avrupa devletleri Türklerden hala çekinirler. Rus Çarı Deli Petro Kırım'da Azak kalesini almak     istiyordu. Sıcak denizlere açılmak istiyordu. Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda ki hakimiyetini kırmak istiyordu. Panslavist politika Rus Çarlarının politikasıydı. Rusya Büyük Slav İmparatorluğunu kurmayı hayal ediyordu.
Sovyetler İkinci Dünya Savaşı sonrası demir perdeyi kurarak balkanları, Kafkasya'yı, Ortaasya'yı istediği gibi yönetti. Kırım Türklerini topraklardan zorla çıkararak Sibirya'ya sürdü. Avrupa devletleri Sanayi Devrimi’ni tamamladıktan sonra ticaret ve sanayi burjuvazisi, sömürgelerini pazar olarak kullandılar.
Almanya birliğini tamamlayınca İngiltere'nin sömürgelerine göz dikti. Osmanlı pazarını ele geçirmek için Osmanlı padişahlarıyla Enver Paşayla iyi ilişkiler içinde oldu. I. ve II. Dünya Savaşlarının nedeni Almanların Pazar ve hammadde sorunlarını savaşla çözmek istemesiydi. İstiklal Savaşıyla kurulan Türkiye'nin Büyük Önderi Gazi Mustafa Kemal entelektüel bir aydın olup 4900 kitabı okuyup inceleyen bir kişi olması insanın dikkatini çekiyor. Üçüncü dünyanın sömürge halkının aydınları Atatürk'ün yeni Türkiye kurma mücadelesini ilgiyle izlemişlerdir.
Güçlü Avrupa'yı dize getiren Türk Milleti'nin İkinci dünya savaşında Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün denge politikasıyla savaşa girmemesi geçmişten alınan büyük bir dersin sonucuydu. Enver Paşa Almanların yanında 1. Dünya Savaşı'na katılması Osmanlının yıkılmasını getirmişti. Tarih Bilincine Sahip Toplumlar Ayakta Kalacaktır.