ULUSAL KURTULUS SAVASINDA TRAKYA

«Mudanya Ateskesinden sonra Türk Ordusu ile isgal Kuvvetleri arasindaki Istanbul Ayirici Çizgiyi çizmekle görevli Türk Kurulu Baskani Ordu Istihbarat Subesi Müdürü Kurmay Binbasi Rahmi (APAK)in da Trakyalilara verilen uluslararasi güvencenin yetersizligi konusunda birtakim endiseleri vardi. â?~GARP CEPHESI NASIL KURULDU? kitabinin yazari (Babaeskili) Rahmi (Apak), Trakyanin bosaltilmasina baslandigi bu sirada, acaba Yunanlilar giderayak Türklere zulüm yapacak miydi? Babaeskili olan Rahmi Apakin orada birçok akrabasi da vardi.»
Bu endiselerin büyük boyutlara ulasmasi üzerine bastan beri sürdürülen çete faaliyetlerinin yeni kosullar altinda devam ettirilmesi, faaliyetlerin büyük yerlesim merkezleriyle anayol kavsaklari ve güzergâhlar çevresinde yogunlastirilmasi kararlastirildi. Nitekim olaylar Trakyali önderlerin endiseleri dogrultusunda gelisti. Yunanlilar, Trakyanin bosaltilmasi asamasinda soygun ve yagmayi, yakip yikmayi artirmislardi. «Yunan soygununu inceleyen Uluslararasi Kizilay heyeti bir Rumun sirtindaki Yunan ordusuna ait çanta içinde 120 kadin bilezigi, 700 altin ve çok sayida kâgit para bulmustu.» Yunanlilarin, Trakyanin önde gelen birtakim insanlarini rehin alip mülteci kamplarina götürmeyi plânladiklarina dair haberler aliniyordu. Gerçekte Mustafa Kemal, daha Mudanya Ateskesinden önce Disisleri Bakan Vekili Yusuf Kemal (Tengir-sek)e Baglasik Devletlere verilecek bir yanitta söyle diyordu
«...Trakyanin, Yunan ordusunun yönetimi altinda bir gün fazla süren yasayisi, her türlü tehlikeleri Türkiye ve Trakya halkinca düsünülemeyecek acilar yaratacagindan
Edirne de içinde olarak Meriçin batisina dek Trakyanin hemen bosaltilmasi ile Büyük Millet Meclisi Hü-kümetine çabucak teslim edilmesi gerekmektedir.»
Trakyanin bosaltilmasi sirasinda halkin güvenlik içinde bulunmadigini Tevfik Biyiklioglu söyle anlatiyor
«...Dogu Trakyada, silâhsiz Türklerin öldürülmekte ve kadinlara tecavüz edilmekte, köylerin yakilmakta, birçok Türklerin tutsakliga sürüklenmekte olduguna dair heyecan uyandiran haberler aliniyordu. Marmaranin Anadolu yakasindan Tekirdaga birçok bassiz Yunan ordusu döküntüleri, Rum, Ermeni göçmenleriyle iç ayaklanmalara karismis olan bazi Çerkez ve Abazalar da geçmis olduklarindan Dogu Trakyada, karisiklik ve huzursuzluk son dereceyi bulmustu.. Bu intizamsiz ve kismen silâhli kitlenin tecavüzlerinden, Dogu Trakyaya ve Trakya Türklerini kurtarmak için acele harekete geçmek ve siddetli önlemler almak zorunlulugu vardi.» Ayrica, «Yunanlilarin Anadoluda bozguna ugramalari sonucu göçmen kafileler Bati Trakyaya da gelmeye baslamislardi.» Bunlar da Bati Trakya Türklerini rahatsiz etmeye, yerlerinden, yurtlarindan etmeye baslamislardi.
Mudanya Ateskesine göre, Trakyayi, Yunanlilardan önce Baglasik Devletler (Ingiltere, Fransa, Italya) teslim alacakti. Türkiye açisindan da «Trakyayi teslim alacak komutanin seçimi sorunu vardi. Bu sorun Refet Pasanin bulunmasiyla çözümlendi.» Ancak, Baglasik Devlet temsilci ve birlikleri Trakyaya gelmeden önce Trakya Pasaeli Cemiyeti Gizli Yönetim Merkezi, Çatalcada, «Çatalca sski Milletvekili Hayrettin, Kurmay Yüzbasi Serif, Binbasi Sabri, Yüzbasi Dervisin hazirlayip komuta ettikleri, Sakir Kesebir ile Çatalca Isgal Hatti ve Menzil Komutani Yarbay Cemil Uybadinin yönettikleri çete ve müfrezelerin Yildiz Daglari içinde, Çorlu-Lüleburgaz Bölgesinde, Ütgm. Murat (Baskaya) Müfrezesi'nin Vize-Pinarhisar-Kirklareli, Murat (Tunca) Müfrezesi'ninise, Orta Trakya Bölümü'nde faaliyet göstermelerini kararlastirdi.
DEVAM EDECEK
nazifkaracam@gazetetrakya.com