TRAKYA'DA KORUNACAK ÜRÜN YOK MU?

Türk Patent Enstitüsü birçok ürünü “Cografi Isaretler” kapsamina almistir. Koruma altina alinan ürünler o yörede üne kavusmus, o yöreyi söhrete ulastirmis ürünlerdir. Koruma nedeniyle Türk Patent Enstitüsü tarafindan kayda alinan ürünler arasinda Trakya’dan hiçbir ürün dikkatimizi çekmedi. Bu konuda gazetelerde yer alan bir bilgilendirme haberinde “Eskisehir’den Lületasi, Gaziantep’te Antep Fistigi, Bozdag’in Kestanesekeri, Giresun’un Tombul Findigi, Malatya’nin Kayisisi, Sanliurfa ve Maras’in Biberi, Izmit’in Pismaniyesi, Kayseri’nin Sucugu, Pastirmasi, Erzincan’in Bakiri, Çorum’un Leblebisi, Mersin’in Cezeryesi, Ödemis’in Patatesi, Kangal Koyu’nu, Köpegi, Mustafa Kemal Pasa’nin Tatlisi, Osmaniye’nin Yerfistigi, Anamur’un Muzu, Siirt’in Battaniyesi, Serde Pilavi, Pervari’nin Bali, Tavsanli’nin Leblebisi, Gümüshane’nin Dut Peltesi ve Adana’nin Kebabi’nin bu ürünlerin yetistigi yere tescil edildigi yer almistir. Dogalki Igidir’in Amasya’nin Elmasi, Aydin’in Inciri’de kayda geçmistir.

Trakya Illeri geçmiste ve bugün hangi çesit ürünleri ile taniniyorlardi? 1930’lu yillarda Trakya ÜÇ BEYAZ’i ile meshurdu. Bu Üç Beyaz’dan biri Unu (Bugdayi), Pamugu ve Sekeri (Pancari) ile meshurdu. Edirne hâlâ Badem Ezmesi ile taninmaktadir. Tekirdag Rakisi, Mürefte Sarabi, Kirklareli’nin Hardaliyesi ile taninirdi. Bu ürünler reklamlarda yer alirdi. Fakat bugün için Kirklareli’nin, Istanbul sosyetesinin içtigi o meshur Hardaliyesi yoktur.

Atatürk’ün “Milli Mesrubat” dedigi Hardaliye üretimini tesvik için 200 milyar liralik bir proje üzerinde çalismak üzere ilgilileri görevlendirmistir. Tekirdag Rakisi acaba neden Tekirdag adina tescil edilmemistir. Içkiyi içmesini bilenler her halde bu konuda bir duyarlik göstereceklerdir. Ama bu konuda Tekirdaglilar’a da düsen bir görev vardir. Dikkat ederseniz burada Tekirdag’in Üzümünden, kirazindan hiç söz etmiyorum.

Türkiye’de bazi yerler ürünleri ile biliniyor ve taniniyor da acaba neden ünlü kisileri, ünlü bilim ve düsün adamlari, sanatçilari ile taninmiyorlar? Almanya Birasi ile taninirken, ünlü bilim adamlari, müzisyenleri ve yazarlari ile de dünyada isim yapmistir. Fransa deyince bir Eyfel Kulesi hemen akla geliyor. Tabii ünlü kültür adamlari, ünlü romancilari, sanatçilari ve devlet adamlari da aklin, bellegin bir ucunda yer almaktadirlar.

Görülüyor ve anlasiliyor ki ileri ülkeler Tarim Kökenli ürünlerle taninmayi geride birakmislardir. Bu bir uygarlik ve ilerleme ölçüsüdür. Mesela Kirklareli 1650’li yillarda KARAGÖZ’ü konusurken bugün sehir merkezinde heykeli oldugu halde adini bile anmamaktadir. Niye Edirne Selimiye Camii ile övünürken dünyaca meshur Heykeltras Ilhan Koman ile övünmeyi öne çikarmaz. Kirklareli dünya müzik bariyerlerini yikmis bir Vurmali Çalgilar Müzisyeni Burhan Öçal ile fazla mesgul degildir. Bu baglamda önümüzdeki yillarda Tekirdag Namik Kemal Üniversitesi ile bir yere varacak, bilim ve kültür alaninda söhrete ulasacaktir. Edirne bugün için Trakya Üniversitesi ile vitirindedir. Bu baglamda Kirklareli kendisini ne ile afise edecektir bilmem. Süphesiz kentlerin de, illerin de kendilerini reklam etme ihtiyaçlari vardir. Insanlarin oldugu gibi...

                                               nazifkaracam@gazetetrakya.com