Su kaynaklarina zarar verecek isletmeye Belediye "dur" diyecek

VIze BeledIyesI diger belediyelere örnek teskil edecek bir davanin pesinden kosuyor. Ilçeye bagli 8 köyün su kaynaklarini yok edecek olan bir maden sirketine Vize Belediyesi "dur" diyecek. Konuyu kendi web sitesinden de kamuoyu ile paylasan Belediye Baskani Selçuk Yilmaz, bilirkisi raporunun da açiklandigini duyurdu. Bilirkisi raporunun Ilçe için oldukça önemli oldugunu belirten Yilmaz, yaptigi açiklamada sunlari söyledi; "Daha önce Pazarli köyü muhtarliginin Edirne Idare Mahkemesine açtigi ve Belediyemizin de müdahil oldugu dava sonucu, sit alanlarini da kapsadigi için ruhsati iptal edilen söz konusu Maden isletmesi kisa süre içerisinde ruhsattan SIT alani olan bölümleri çikartarak ruhsat yenilemis ve yeniden faaliyete geçmisti. Bu gelisme üzerine bu defada biz Vize Belediyesi olarak, tas ocaginin içme suyu kaynaklarina zarar verecegini belirterek Edirne Idare Mahkemesine yeniden dava açtik. Açilan davada belediye, öncelikli olarak çalismalarin durdurulmasini ve sonrasinda da bu çalisma izninin iptalini istemisti.

Davanin açilmasinin ardindan Pazarli köyü muhtarligi, Çövenli köyü muhtarligi, Gazi mahallesi muhtarligi, Vize Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet kooperatifi ve Vize Ziraat Odasi davaya müdahil olmuslardi. Edirne Idare mahkemesi, davanin açilmasinin ardindan bir bilirkisi heyeti görevlendirerek Nisan ayi ortalarinda Tas ocaginda incelemeler yaptirmisti. Iste bu incelemelerin ardindan raporlarini hazirlayan Ortadogu Teknik Üniversitesinden Jeoloji Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Hasan Yazicigil, Hacettepe Üniversitesinden Çevre Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Gülen Güllü ve Maden Mühendisi Prof. Dr. Bahtiyar Ünver hazirladiklari raporu mahkemeye sundular" dedi.

Belediye Baskani Selçuk Yilmaz, bilirkisi raporunda su kaynaklarinin risk altinda oldugunun belirtildigine de isaret etti. Her iki davanin da avukatligini yapan Avukat Sezgin Çakan ise yaptigi açiklamasinda;

"Biz, Vize Belediyesi adina maden sirketi tarafindan isletilmekte olan micir isletme ruhsat sahasi ile ilgili olarak verilen isletme izni ile ilgili öncelikli olarak yürütmenin durdurulmasi ve sonrasinda da isletme izninin iptali istemiyle dava açtik. Bu dava çerçevesinde, Nisan ayi içinde görevlendirilen bilirkisi heyeti ilçemize gelerek Tas ocaginda bir takim incelemelerde bulundular. Bu heyet hazirladiklari raporu da Temmuz ayi basinda Edirne Idare Mahkemesine sunmustur. Yapilan incelemelerin ardindan hazirlanan raporda proje tanitim dosyasindaki eksiklerden, ÇED gerekli degildir kararina kadar birçok konuya deginilmistir" dedi.

Avukat Sezgin Çakan açiklamasinda, bilirkisi raporunda su bilgilere yer verildigini dile getirdi;

"Hidrojeolojik bir çalisma ve degerlendirme yapilmamistir. Sahada su tablasinin derinligi hakkinda bilgi bulunmamaktadir. Ortalama cevher kalinligi 25 m alinmistir. Sahada yeralti suyu seviyesini belirlemeye yönelik bir çalisma yapilmadigi için ocak taban kotunun yeralti suyu tablasina kadar inip inmeyecegi konusunda dosyada bilgi bulunmamaktadir. Proje Tanitim Dosyasinin Bölüm ll.b'de Mevcut Su Kaynaklarina Etkiler Bölümünde ruhsat alaninin içerisinde yada yakin çevresinde göl, baraj, akarsu veya sulak alan bulunmadigi belirtilmistir. Ancak, ruhsat alaninin 660 m batisindan akmakta olan Ayazma Deresi ve ruhsat alaninin yaklasik 1 km mansabinda bulunan kaynaklar, ya su kaynagi olarak degerlendirilmemis, ya da ruhsat alaninin yakin çevresi olarak kabul edilmeyip, PTD'de hiç bahis edilmemistir.

Proje Tanitim Dosyasinda proje faaliyetleri nedeniyle yeralti suyu sistemine ve su kaynaklarina olusacak etkiler degerlendirilmemis olup, sadece ülkenin yeralti ve yerüstü su kaynaklari potansiyelinin korunmasi ve en iyi biçimde kullaniminin saglanmasi için 31.12.204 tarih ve 25687 sayili Resmi Gazetede yayimlanarak yürürlüge giren Su Kirliligi Kontrolü Yönetmeliginin tüm hükümlerine uyulacagi taahhüdünde bulunulmustur. Ancak, Su Kirliligi Kontrolü Yönetmeliginin Madde 22 Yeralti sulari ile ilgili kirletme yasaklari ve düzenlemeler, (o) bendinde Yeralti suyu rezervlerine haiz akifer karakterindeki her türlü formasyonlardan malzeme temini yasaktir. Ancak Yeralti suyu beslenme havzalarindan malzeme teminine Devlet Su Isleri Genel Müdürlügünün uygun görüsü alinarak izin verilebilir' denilmektedir. Kalker ocaginin isletme ruhsatli alani 24.08.2009 tarihinde onaylanan '1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzasi Revizyon Çevre Düzeni Plani'nda 'Kullanim Sinirlamasi Getirilen Alanlar' kategorisinde Yeralti Sulari Beslenme Alani (YAS) olarak lekelenmistir. Bu alanlarda yeralti sularini kirletecek türde yapilasmadan kaçinilmalidir açiklamasi getirilmektedir. DSI'nin 10.12.2008 tarihli uygun görüs yazisinin, 08.06.2007 tarihli "ÇED Gerekli Degildir" kararindan sonra ve Patlatma Yapilmadan Malzeme Çikarilacagi taahhüdüne istinaden verildigi görülmektedir.

Sonuçta, DSI XI Bölge Müdürlügü'nün kalker ocagi faaliyeti için vermis oldugu 'uygun görüs' yazilari faaliyet için verilen 'ÇED Gerekli Degildir' kararindan sonradir. Isletme ruhsat alaninin yaklasik 1 km mansabinda yer alan ve yöre halki tarafindan kullanilan çok sayidaki kaynak nedeniyle belirtilen faaliyet için 'ÇED Gereklidir' karari verilmeliydi. ÇED raporu hazirlama sirasinda yapilacak ayrintili hidrojeoloji, hidrojeokimya ve izotop çalismalari sonucunda kaynaklarin bestenim kotlari ve sahadaki su tablasinin konumu belirlenerek faaliyetin kaynaklar üzerindeki etkileri analiz edilmeliydi. Bilimsel çalismalar yapilmadan faaliyetin kaynaklar üzerindeki etkilerini degerlendirmek mümkün degildir.

Netice itibariyle, söz konusu kalker ocagi ve kirma-eleme tesisi'nin "ÇED Gerekli Degildir" Karari verilen Proje Tanitim Dosyasinda, faaliyetin yörede bulunan su kaynaklarina olasi etkilerinin yeterli düzeyde veri ve bilgiye dayali, kapsamli bilimsel çalismalar sonucu degerlendirilmedigi, su kaynaklarinin isletme sahasindan beslenme olasiliginin bulundugu ve dolayisiyla faaliyetten olumsuz etkilenme riskinin oldugu tespit edilmistir" denilmektedir.

Avukat Sezgin Çakan açiklamasinin sonunda, bu bilirkisi raporunun ardindan mahkemenin kisa süre içerisinde kararini açiklamasini beklemekteyiz" dedi.