Son 2 ayda 400 yunus yavrusu kıyılara vurdu

İl Genel Meclisi Çevre ve Sağlık Komisyonu’nun yaptığı araştırma son 2 ayda 400 yunus yavrusunun Karadeniz kıyılarına vurduğunu ortaya çıkardı
İğneada Panayır sahili ile Beğendik civarında bazılarında kurşun yarası olduğu öne sürülen ölü yunus balığı yavrularının sahillere vurduğu, aynı sorunun Bulgaristan sahillerinde de yaşandığı iddiaları İl Genel Meclisini harekete geçirdi.

Doğrudan İl Genel Meclisini ilgilendirmediği gerekçesi ile Ağustos ayında 13 kabul 8 çekimser oy ile araştırılmasına karar verilen konu hakkındaki Komisyon raporu Eylül ayı birleşiminde Meclise sunuldu.
Komisyon ölü yunusların varlığını Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV)’na doğrulattı. Yerel kurum ve kuruluşlar ise söz konusu iddiaların doğruluğu yönünde yeterli delil bulamayınca ölümlerin doğal olduğu ve dikkat çekecek şekilde bir yunus ölümü gerçekleşmediği şeklinde tutanak tuttu.
Raporun hazır olması üzerine İl Genel Meclisi’nin 3’ncü birleşiminde konu hakkında elde edilen bilgiler Meclis üyelerine sunuldu. Raporu Meclis Üyesi Gürcan Kırım okudu.
Kırım, Kırklareli Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün yaptığı araştırmada balık ölümlerine rastlanılmadığı, BİMER'e yaptıkları başvuruda ise birkaç ölü yunus yavrusunun tespit edildiği ancak toplu ölümlere rastlanılmadığını öğrendiklerini ancak TÜDAV yetkililerinin Batı Karadeniz sahillerinde yaptıklar tarama ve araştırmalardan sonraki açıklamalarının durumun tam tersi yönünde ve endişe verici olduğunu gösterdiğini söyledi.
Kırım, “Her ne kadar bu kurumlar ve vakıf arasında ki açıklamaların arasında çelişki var gibi görünse de aslında değil. Çünkü TÜDAV, AOCCBAMS anlaşması gereği üyesi olduğu günden beri Karadeniz sahillerinde düzenli tarama yaptırıyor ve tespit ettiği bulguları kayıt altına alıyor ve uluslararası anlaşma gereği de diğer ülkelerle ve Türk yetkililerle bilgileri paylaşıyor ve bu anlaşma ona geniş imkanlar tanıyor. Oysa kurumlar herhangi bir ihbarda olay yerine gittiğinde ya ölü balığı yerinde bulamıyor yada bir kaç tane olarak tespit ettiği durumu endişe verici olarak değerlendirmiyor.
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) yetkilileri ile yaptığımız görüşmelerde, yaptıkları kıyı incelemelerinde Batı Karadeniz'de son iki ay içinde 400 ölü yunus yavrusu ihbarı aldıklarını, bunlardan kıyıya vurmuş 200'e yakını kendi ekipleri tarafından tespit edildiği, yunuslardan alınan örnekler, ölüm sebepleri anlaşılmak üzere incelemeye alındığının ilgisini aldık” dedi.
Kırım, söz konusu olaya ilişkin TÜDAV yetkilileri yaptıkları görüşme ve TÜDAV’ın hazırladığı basın bülteninin detaylarını Meclisle paylaşarak şu bilgiyi sundu;
15 yılı aşkın süredir biyolojik çeşitliliğin ve Türkiye denizlerindeki yunus ve balina popülasyonlarının korunması amacıyla bilimsel çalışmalar yürüten Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), iki aydır görülen olağandışı toplu yunus ölümleri hakkında bir açıklama yayınladı.
Açıklamada, periyodik olarak her ay taranan kumsallarda Temmuz ayında sadece 22 km içerisinde 160 ölü yunusun kaydedildiği ve ihbarlarla bu sayının 400’e çıktığı belirtildi. Ölenlerin neredeyse tamamının (%97) mutur türü olduğunu belirten uzmanlar, ölen yunusların neredeyse tamamının yenidoğan, yani bu senenin yavruları olduğunu vurguladı.
“Bir mutur jenerasyonunu kaybettik”
TÜDAV Başkan Yardımcısı ve İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Arda Tonay, durumun vahim olduğunun altını çizerek, "Batı Karadeniz kumsallarını periyodik olarak 12 yıldan fazladır Yard. Doç. Dr. Ayhan Dede ile birlikte takip ediyoruz. Hiç bu seneki kadar ölü yunus bulmadık. Her yıl bu zamanlarda Mayıs, Haziran aylarındaki kalkan avcılığında anne yunusların tesadüfi ağa yakalanarak ölmesinden dolayı, yenidoğan yavrular açlıktan ölerek karaya vururdu. Bu durum ne kadar üzücü olsa da, bulduğumuz bireylerin sayısı 20-30’u geçmezdi. Ama bu sene bambaşka bir durum var; en az 1.000 ila 1.500 yunusun öldüğünü tahmin ediyoruz" dedi.
Bulgaristan’daki deniz memelisi uzmanlarıyla irtibatta olduklarını belirten Tonay, konuyla ilgili olarak şunları söyledi: "Bulduğumuz ölü yunusların yüzde 90’ının yavru olduğunu düşünürsek, neredeyse bir mutur jenerasyonunu kaybettiğimizi söyleyebiliriz. Bulgaristan’da da yunus ölüm oranları çok yüksek olduğundan, oradaki meslektaşlarımızla da iletişim halindeyiz. İşin kötüsü bu ölümlerin nedenini henüz bilemiyoruz çünkü nekropsi yapılabilecek taze hayvan sadece bir tane bulabildik. Bulduğumuz yunuslar ileri derecede bozuk durumda. Bu da bize, her ne oluyorsa, ölümlerin bizim kıyılarımızda değil, ölü yunusların akıntılarla Karadeniz’in kuzeyinden bizim kıyılarımıza taşındığını düşündürtüyor."
Ölü yunusları ihbar edin
TÜDAV Başkanı ve İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bayram Öztürk ise ihbarların önemini vurgulayarak, “Yeni Avrupa Birliği Projemiz ‘Gözüm Sende Karadeniz – Black Sea Watch www.blackseawatch.org ’ burada kilit bir rol oynayabilir. Bulgar meslektaşlarımızla geliştirdiğimiz web sitesi ve telefon uygulaması sayesinde gördüğünüz tüm deniz canlılarını ve ölü yunusları anında bize bildirebilirsiniz” dedi.
Öztürk, yunus ölümlerinin muhtemel sebeplerinin salgın hastalık, kimyasal veya biyolojik zehirlenme, akustik travma ve tesadüfi ağa yakalanma olabileceğinin altını çizdi.
Hazırlanan raporun bir örneği de Kırklareli Milletvekillerine gönderildi. Rapor kabul edildi.

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol