ŞİİRLERLE KIRKLARELİ SEVGİSİ - 4 -

Kırklareli ile bütünleşen, Sofyoz'lu Bali Çelebi olarak ta bilinen Kambur Ahmet, yani bizim bildiğimiz, Hacivat ile neşeli söyleşileri ile tanıdığımız Karagöz'ün 13.yy. in sonu ile 14.yy. in başlarında yaşadığı bilinmektedir.
Ünlü seyyah, düşünür Evliya ÇELEBİ kaleme aldığı "Seyahatname" sinde Karagöz için; Kırkkimesne'de (Kırklareli'nde) güzel konuşmasını bilen efendi bir kimse olarak ün yapmıştır." Diye bahseder.
 Araştırmacı - Yazar Nazif KARAÇAM büyük araştırmalar sonucu yayınladığı "Efsaneden Gerçeğe Kırklareli " isimli kitabında ise, Karagöz'ün Vize İlçesine bağlı Kışlacık Köyü'nde yaşadığını ortaya koyarak araştırmaları sonucu bulgularını bahsi geçen kitabında detaylı olarak yayınlamıştır.
Karagöz'ün hayatı ve gölge oyununun nasıl ortaya çıktığı konusunda birçok rivayet bulunduğu söylenmektedir. Bursa'da Ulu Camiinin inşaatı sırasında Sultan Orhan inşaat çalışanlarından demirci ustası Kambur Bali Çelebi yani Karagöz ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz (Hacivat) arasındaki nükteli konuşmalar nedeniyle işlerini bırakarak onları dinleyen diğer işçiler nedeniyle inşaatın ağır ilerlemesi nedeniyle her ikisinin de idam edildiği rivayet olunmaktadır. Bir başka rivayete göre ise Karagöz idam edilmiş, Hacivat hacca giderken yolda vefat etmiştir.
 Kırklareli'li olduğu belirtilen Karagöz'e Kırklareli sahip çıkarak kentin merkezinde bir parka ismini verdiği gibi heykelini de o parka monte etmiştir. Ayrıca her yıl geleneksel olarak düzenledikleri festivale Karagöz'ün adını vermiştir.
 İşte bu etkileşimler sonucu Karagöz ile Kırklareli'yi anlatan şiirim
KARAGÖZ İLE KIRKLARELİ

Demirci ustası, Kambur Bali Çelebi,
En yakın dostun, Hacı Halil İvaz idi,
Nükteli konuşmalara işçiler kandı,
Sultan Orhan Karagöz'ü ondan idam etti.

Doğaçlama, güncellemeyi işler Karagöz perdesi,
Osmanlının son anında taşlamalar keskin idi,
Tiyatro, televizyon derken, teknoloji gelişti,
Karagöz ile Hacivat ilk etkisini yitirdi.

Zenne Çelebi, Tuzsuz Deli Bekir, Beberuhi, Tiryaki,
Karagöz oynar iken, bunlar en yakın tipler idi,
Her ne kadar sürçi lisan ettiysek affola,
Diyen Karagöz'ün selamı ile şiirim son bula.

Mısır patentli, kakava şenlikleri,
Mezopotamya kültürünü yansıtan içeriği,
16 ncı yüzyıldan buya var olan sürecinde,
Bulmak mümkündür Karagöz'ün izini.

Kültürel, sanatsal, sportif etkinliklerle,
Yarışır oldu geleneksel festivallerle,
Balkanlarda, Avrupa'da adını duyurdu,
Kırklareli konuşuldu kakava şenlikleriyle.

Gölge oyununda Karagöz, Kırklareli doğumlu,
Yaraşır bir heykeli, adındaki parka kondu,
Kırklareli Karagöz'e kucak açtı,
Festivalde etrafa eğlenceler neşe saçtı.

Efsaneden Gerçeğe Kırklareli eserinde,
Çelebi unvanı verildiği söylenir Karagöz'e,
Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi kaynak oldu,
Kırklareli'li Karagöz, tescil edildi mecliste.
     Sevgiyle kalın, hoşça kalın.
Alâeddin İKİCAN
İLESAM İl Temsilcisi
e - posta :  alaeddinikican@gmail.com