SIMDI AB'YE PROJE ÜRETME ZAMANI

Türkiye, Avrupa Birligi ile üyelik müzakerelerine basladigindan beri gün geçmiyor ki insanlarimiz PROJE’den söz etmesinler. Sinir ötesi isbirliginden bahsetmesinler. Nedir bu sinir ötesi isbirligi yada proje?. Bu bir takim sorunlarin birlikte çözümü, karsilikli tanisma, dayanisma ve de isbirligidir. AB bu tür çalismalar ve isbirlikleri için kendi yapisi içersinde fonlar olusturmus, harcamalar öngörmüstür. Bu proje çalismalari AB standartlari açisindan oldukça yüksek bir bareme bagli oldugu için proje üretimini arttirmistir. Türk-Bulgar, Türk-Yunan isbirlikçileri karsilikli proje üretimine girmislerdir. Örnegin, çalismalarini Kirklareli’nde sürdüren Istanbul Ticaret Üniversitesi ile Yunan Güneydogu Avrupa Arastirma Merkezi ortakligi bu tür bir isbirligidir. Bu isbirligi “TRAKYA DAÄz KÖYLERININ SOSYAL, EKONOMIK KIRSAL KALKINMA”sini öngörmektedir. Proje uzmanlarina iyi de para ödenmektedir.

Yerli ve yabanci uzmanlarin, arastirmacilarin içinde bulunduklari bu proje ile Trakya’nin (Kirklareli’nin) Dag Köylerini kalkindirmak mümkün olabilecek mi? Avrupa’dan ital bilgi ve tecrübe bu kalkinmaya deva teskil edecek mi? Bilmiyoruz.

Türkiye Cumhuriyetini kuranlar Trakya’nin dag köylerini degil, bütün köylerini kalkindirmak için birçok projeler yapip uygulamaya koymuslardir. Söz gelimi, 1930’lu yillarin ortalarinda Trakya Genel Müfettisi Kazim Dirik Trakya için bir kalkinma programi hazirlayip tatbikata koymus çok da basarili olmustur. 1936 TRAKYA KALKINMA PROGRAMI’inda egitimle beraber tarim ve aile ekonomisi, Trakya köy ve kasabalarinin altyapisi bütünüyle ele alnmistir. Bu kapsamda Trakya’da kümes hayvanciligi, meyvelikler, fidanliklar, agaçlandirmalar, hayvan ve insan sagligi, kiz ve erkek çocuklarin okutulmalari, gelenekler arasinda yer alan kosu ati bakiciligi, bakimli hayvan yetistirme yarismalari, çevrenin iyilestirilmesi, güzellestirilmesi, okuma odalari tesisi (Halkodalari gibi) çalismalar bu programda yer almistir. Tabii, Trakya halkina cehaletten, yoksulluktan kurtulmanin yollari ögretilmis, halka egitim verilmistir. Ve çalismalar yillar almistir. Bu nedenle Trakya Dag Köyleri Kirsalini kalkindirmak zannedildigi kadar kolay olmayacaktir. Halkin kalkinmaya, canlanmaya hazir olmasi için uzun bir egitim almalari gerekecektir. Halkin yüzyillardan beri yasadigi ve çalistigi bu kirsal alanlarda kosullandigi bir hayat ve üretim tarzi vardir. Bildikleri ve kullandiklari araçlarla ancak bugünkü durumuna gelmislerdir. Ona yeni seyler ögretmek için bulundugu ortamlarda örneklerini görmesi lazimdir. Diyelim ki bu proje kapsaminda Dag Köyleri insanlarina orman ürünleri için ormanlardan nasil yararlanacagi ögretilecektir. Simdiye kadar ormanlari yakacak ve satmak için kesmis insanlara bunun disinda da yapabilecegi seyler oldugunu göstermek ve ögretmek gerekecektir. Türkiye Cumhuriyeti Orman Bakanligi orman içi ve kiyisi köyler için simdiye kadar birçok proje ve program yapip uygulamistir. Fakat hiçbir sey orman köylüsünü degistirmemistir. O orman içinde, kirsal alanda yasaminin sartlarini degistirmemis gelenegini sürdürmüstür. Bu bakimdan Avrupali’nin bilgisi ve tecrübesi uzun vadede Trakya Dag Köyleri insanlarini pek degistirecege benzememektedir. Çünkü, Avrupa patentli bu bilgi ve tecrübe bu kirsal alan insanlarina Ayet gibi gidecektir. Yani “Bunu biz senin için düsündük, bizim yaptigimizi, söyledigimizi yap, göreceksin kalkinacak, kendini kurtaracaksin”. Ve yeri gelmisken sunu söylemekte yarar vardir. Simdiye kadar Avrupa Birligi fonlarindan beslenen projelerin halkin hayatinda görünür bir degisiklik yarattigi ne yazilmis, ne de söylenmistir. Dileriz ki bu proje böyle bir sonuca varmaz. Bekleyelim, görelim.