SES VE SAZ DÜNYAMIZIN EŞSİZ SANATKARI TANBURİ CEMİL BEY

Tanburi Cemil Bey, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyılında kadim bir aileye bağlıdır. Dedesi ve babası, devletin önemli mevkilerinde görev yapmış kişiliklere sahiptir.
Doğumu 1871 yılına, vefatı 1916 yılına düşmektedir. Görülüyor ki bu büyük sanatkâr 45 yıllık ömrünün içine üstün vasıfta, bestekârlığını, mızraplı ve yaylı tanbur, kemençe hatta musiki sahasında bağlama ailesinden her bir sazı sığdırmış, aynı mükemmellikle icra ederdi.
Yaşadığı zaman içinde, Kanuni Hacı Arif Bey, Giriftzen Asım Bey ve oğlu Musa Süreyya Bey, Udi Nevres Bey, Tanburi Kadi, Fuat Efendi, Hafız Mustafa Efendi, Kaşıyarık Hüsamettin Bey, gibi sazende ve hanendelerle yurt içi ve yurt dışı konserler vermiştir.
Son derece titiz, sinirli, aynı zamanda mağrur bir edaya sahipti. Her daveti kolay kolay kabul etmezdi.
Tanbur ve Kemençe'de erişilmez bir üsluba sahipti. Yapmış olduğu kayıtlardaki eserlerin icrası ve taksimlerindeki erişilmez üslubu huşu içinde dinlenir. O'nun melodilerinin etkisini birçok saz sanatkârının icrasında hissetmek mümkündür.
Saz sanatkârlığının dışında çoğu saz eseri olmak üzere yaptığı bestelerde de, musiki zevkini ve yüceliğini teslim etmek gerekir.
Cemil Bey, tanbur ve kemençe icrasında ortaya koyduğu ekol ile;
Başta oğlu Mes'ud Cemil, Refik Fersan, Fahire Fersan, Faize Engin, Kadı Fuat Efendi olmak üzere 20. yüzyıldaki diğer bütün sanatkârları da etkilemiştir.
Kendine has makam geçkileri, süprizlerle dolu ustalıklı şedleri, Cemil Beyin icrasının özellikleridir.
Zamanında yaşayan veya yıllar sonra dikkat çeken pek çok tanburi, O'nun taksim ve maharetini örnek almış, güçleri nispetinde de tatbike çalışmışlardır.
Kısacası: Tanburi Cemil üslup ve ustalık yönünde mürşit olmuştur.
20 Mayıs 2011 Prof. Dr. Alâeddin YAVAŞÇA
"Ses ve saz dünyamızın en büyük ustalarından biri de Tanburi Cemil Beydir. Çünkü Klasik Türk Musikisinin ruh ve mahiyetini bozmadan bu musikiye yeni bir üslup ve şahsiyet getirmiş yegâne sanatkârdır." Baki Süha Edipoğlu Kaynak Kitap: TANBURİ CEMİL BEY
Zeki Yılmaz Sanat Müziğinin eşsiz güfte ve şarkılarını Tanburi ustalarını dinlemek insanın ruh haline iyi gelir. Sevdanın hicranı coşkusuyla yaşamışlar. Çok güzel saz semaisi bestelemişler. Sevdiğim şair Yahya Kemal Beyatlı KAR MUSİKİLERİ şiirini Tanburi Cemil'e ithaf etmiştir.
Yahya Kemal Beyatlı: "Fransa'dan döndüğünde tamamen Fransız kültürünün etkisindeydim. Ülkemde hiçbir şeyi beğenmiyordum. Bir gün Kadıköy Cevizli'de bir dost meclisinde Tanburi Cemil beyi dinledim. Onun sayesinde vatanıma ikinci defa, altın bir kapıdan girdim" diyerek hislerini dile getirmiştir. Bu güzel hatırayı Tanburi Necdet Yaşar anlatmış. Özümün güzelliğinde yaşamak istiyorum.