SEHIRLERIN DE DISIPLINE IHTIYAÇLARI VARDIR

Sehirlesme bir uygarlasma sürecidir. Ancak sehirlesme, sehirli olma bir kalkinma ve egitim sorunudur. Insanin köyden gelip sehre yerlesmesi ile sehirli olmasi bir zaman meselesidir. Çünkü, Sehir kuralli bir yerdir. Sehirde kurallar yoktur. Gerçi orada da birtakim yasaklar vardir ama köyün sehir kadar kurali yoktur. Olsa köy degil, kasaba olur.
Türkiye sanayilestikçe, halkin egitim düzeyi artikça, bilgilenmesi zenginlestikçe köylerden sehirlere akin baslamistir. Büyük merkezlerde, mesela Istanbul'da Anadolu ve Trakya'dan buralara göç edenlerle olusmus yerlesim merkezleri vardir. Gazi Osman Pasa (Taslitarla), Bayram Pasa, Bagcilar, Esenler, Avcilar gibi yerler 1950'li yillardan sonra tasradan buralara göç etmis insanlarin kurduklari yerlesim merkezleridir. Insanlarin buralara olsun, baska kentlere olsun Göç Hareketleri disipline edilemedigi için Gecekondulasma meydana gelmistir. Yasak yerlere yasak binalar, isyerleri yapilmistir. Böylece Türkiye'de çarpik bir kentlesme, çarpik bir yapilasma meydana gelmistir. Mesela hazine ve belediye arazileri üstüne gecekondu yapanlar simdilerde yaptiklarinin yikildigina sahit olmaktadirlar. Peki yikanlara sormazlar mi, bunlar yapilirken gözleriniz neredeydi?
Bu gelisme ve degisim açisindan bakildiginda Kirklareli'nin iki olguyu birden yasadigi görülmektedir. Kirklareli hem KASABA hem SEHIR Hüviyeti'ndedir. Köylülere göre hala kasabadir. Burada yasayan insanlarin yani nüfusu yaridan fazlasi çiftçilik ve hayvancilik yapmaktadir. Bu anlamda Kirklareli'nde köy hayati devam etmektedir. Kirklareli'nin belli semtlerinde ise sehir havasi ve görüntüsü gözlenmektedir. Belki bu baglamda denecek ki Kirklareli'nde modern binalar yapilmakta, genis caddeler görülmekte, en son model arabalarin varligi gözlenmektedir. Bu belki bir anlamda sehirlesmedir de insanlarin buralarda yasayis, davranis biçimleri, birbirleriyle sosyal iliskileri, sehir kurallarina uyum dereceleri önem tasimaktadir. Insanlar bu modern görünümlü yerlerde izmaritlerini, sigara kagitlarini, çekirdek kabuklarini ve ivir zivirlarini herkese ait yerlere koyuyorlarsa, çöpleri bidona atmak zahmetinden kaçinip, hemen bidon yanina bakiyorlarsa orada sehirlesmeden, sehir hayatindan söz etmek kolay degildir.
Bugün Kirklareli SORUN BIRIKTIREN, Sorunlari erteleyen, köklü sorunlari çözümden kaçinan bir yerdir. Sözgelimi trafigin girmedigi Cumhuriyet Caddesi'nde bugün bisikletliler, motorsikletliler dolasmakta, bazan daha büyük araçlarin girip çiktiklari görülmektedir. Özellikle Çarsamba günlerinde sehirde araçtan yürüme olanagi yoktur. Insanlar bogulacak gibi olmakta, kendilerini korumak için kaçacak yer aramaktadirlar. Bir ara geçit bulmakta güçlük çekmektedirler. Sehirde insanlar kendi kendilerini idare etmeye, yönlendirmeye çalismaktadirlar. Insanlarin hareketlerine TRAFIK ZÜBBELERI yön vermektedir. Isveçte sürat yapanlara kurallara uymayanlara böyle denir. Kavsaklarda beklememek için araçlarin ne kadar sürat yaptiklari gözden kaçmamaktadir. Adamin bir dakika bile beklemeye sabri yoktur. Oysa orada, surada, burada zamani bosa geçirmekten rahatsiz olmayan bu insanlar kavsaktan bir an önce geçmek için sürat yapmaktadirlar. Olacak sey degildir.
Ilgililer ve yetkililer bu sehrin bazi sorunlari itibariyle disipline edilmeye siddetle ihtiyaci vardir. BELEDIYE YASAKLARININ ÜÇ GÜN SÜRDÜÄzÜ zihniyeti terkedilmelidir. Burasi sehir ise, sehir hayati hakim olmalidir. Görsel ve isitsel çirkinlikler denetim altina alinmalidir. Sümenlerdeki GÜRÜLTÜ ILE MÜCADELE GENELGELERI gözden geçirilmelidir. Biraz gayret görmeye, biraz çagdas yasamaya raziyiz. Ve istiyoruz ki çikarlari bu sehirde sorun yaratanlar biraz daha anlayisli biraz daha denetim altinda olsunlar. Yoksa bu sehirde yarattigimiz düzenden, yasam biçiminden yakin zamanda hepimiz rahatsiz oldugumuzu söylemeye baslayacagiz. Bu vesileyle sehirde, sehre giris kavsaklarinda yapilan düzenlemeleri de takdir ettigimizi söylemek isteriz. Unutmayalim ki sehirlerin de bir kimligi, bir agirligi ve güzelligi vardir. Bir sehirde yasayanlar nasilsa sehir de öyledir.
nazifkaracam@gazetetrakya.com