"Romanlar bu ülkenin asli unsurudur"

Başbakan Davutoğlu'nun Roman STK temsilcileri ve kanaat önderleriyle buluşmasında Trakya'yı Kırklareli'den Zafer Süpürgeci temsil etti. Trakya'daki Romanların sorunlarını Başbakan Davutoğlu'na aktaran Süpürgeci, toplumun ikinci sınıf vatandaş yerine konulmak istemediğini, temel hak ve özgürlüklerden herkes gibi faydalanmak istediklerini söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2009 yılında Başbakanlık döneminde başlattığı Roman çalıştayları Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından devam ettiriliyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun, Roman sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve kanaat önderleriyle bir araya geldiği Dolmabahçe Ofisi'ndeki toplantıya Türkiye genelinden Romanlar katılırken Trakya'yı toplantıda Kırklareli Roman Kültürünü Koruma ve Sosyal Yardımlaşma Derneği Başkanı Zafer Süpürgeci temsil etti.

Burada Başbakan Davutoğlu'na toplum olarak sıkıntılarını anlatan Süpürgeci, Davutoğlu'nun da yaptığı konuşmada sıkıntılarının çözülmesine yönelik atacakları adımları sıraladığını kaydetti. Başbakan Davutoğlu, Romanların sorunları ve çözüme yönelik açıklamalarında ise
"Psikolojik ön yargıyı kırmak önemliydi. Kırdık. Varsa hala psikolojik ön yargı size söz veriyorum hepsini çatır çatır kıracağız. Kimse bu ülkede herhangi bir vatandaşa tepeden, dışarıdan bakamayacak. Kimse sahip olduğu kültür veya sosyal kesim itibarıyla tahkir edilemeyecek" sözleri ile Romanlara tam destek verdiğini açık bir dille ifade etti.
Roman STK temsilcilerine "Sarisinen şukar manuşah, nasılsınız güzel insanlar" diye seslenen Davutoğlu katılımcılara, "Bu topraklara renk, coşku, en önemlisi de bu topraklara, bu aziz ülkeye muhabbet taşıyan güzel insanlar, bütün ülkem adına sizleri saygıyla, muhabbetle selamlıyorum. Eğer sizler olmamış olsaydınız bu ülkenin en güzel renklerinden biri eksik olurdu. Biz bu renkleri korumak için bu ülkede, bu ülkenin kültürüne hayat veren, can veren bütün bu renkleri korumak için bu siyaset yoluna çıktık" diye hitap etti.
Davutoğlu, 2009 yılında Roman vatandaşlar için başlatılan çalıştaylarda, daha sonra ele aldıkları tüm faaliyetlerde aslında önce sorunların açıkça konuşulmasını sağladıklarına dikkati çekerek, "Sonra Sayın Cumhurbaşkanımızın başbakanlığı döneminde ki size nasıl muhabbetle bağlı olduğunu bilirsiniz, siz de ona bağlısınız muhabbetle ben de onu biliyorum, onun yürüttüğü faaliyetler ve değerli Bakanımız Faruk Beyin de ele aldığı konularla tek tek sorunlarınıza inmeye başladık" diye konuştu.
İnsan onurunu zedeleyen hiçbir politika, uygulama meşru görülemez
Başbakan Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Psikolojik ön yargıyı kırmak önemliydi. Kırdık. Varsa hala psikolojik ön yargı size söz veriyorum hepsini çatır çatır kıracağız. Kimse bu ülkede herhangi bir vatandaşa tepeden, dışarıdan bakamayacak. Kimse sahip olduğu kültür veya sosyal kesim itibarıyla tahkir edilemeyecek. Birkaç gün önce aday tanıtım programımızda Yeni Türkiye Sözleşmesi'ni okudum. Bizzat kaleme aldığım bir sözleşme. Onun bir maddesi var ki özellikle sizleri de düşünerek kaleme aldığımız bir madde. Orada şunu dedik. İnsan onurunu zedeleyen hiçbir politika, uygulama meşru görülemez ve gösterilemez. İnsan onuruyla taçlandırılan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kimliği taşıyan hiç kimse, hiçbir makam ve güç sahibi tarafından tahkir edilemez. İnancı, rengi, cinsiyeti, dili, ırkı, siyasi düşüncesi, felsefi anlayışı ve hayat tarzı sebebiyle ayrımcılığa maruz bırakılamaz, herhangi bir şekilde nefret söylemine muhatap kılınamaz. Bu bizim için yeni düsturdur.
Önce psikolojik ön yargıları yıktık sonra da bu ilkeler ışığında bütün yasalardaki ayrımcılıklara bir son verdik ve bu yüz kızartıcı 1934 tarihli tek parti yönetimine dayanan İskân Kanunu'nu değiştirdik. Biz Roman kardeşlerimize sahip çıktıktan sonra birçok parti sahip çıkmaya başladı. Roman kardeşlerimizden bahsetmeye, toplantılar yapmaya veya aday göstermeye başladı. Sayın Kılıçdaroğlu'na sesleniyorum sizin huzurunuzda. Önce CHP'nin tek parti döneminde çıkan 14 Haziran 1934 tarihli İskân Kanunu dolayısıyla Romanlardan CHP adına özür dilesin."
"Bizim için tek mesele var"
İnsan onurunun kendileri için çok önemli olduğunu belirten Davutoğlu, şöyle konuştu:
"Tunceli'ye, Dersim'e gittiğimde de aynı sözleri söyledim. Bize oy verip vermemek önemli değil. Bizim için tek mesele var, vatandaşlarımızın insan onuru. İnsan, bizatihi insan olduğu için onurludur, eşrefi mahlûkattır. Biz ona baktığımızda, hele sizler gibi muhabbet dolu gözlere baktığımızda onda sadece ve sadece onuru görürüz. Hiçbir ayrımcılığa izin vermeyiz. Çağrıda bulunuyorum. Komisyonda da karşı çıktıkları bu konu. Mesele bir adayı, iki adayı bir toplum kesiminden göstermek değil, listelere onları koymak değil, onların gönlünü kazanmak, önce onların gönlüne girmek. Mesele, adayların listelere girmesi değil, mesele Romanların gönlüne girebilmek. Biz Romanların gönlüne girdik."
Davutoğlu, İzmir'den milletvekili adayı olan Cemal Bekle'yi Meclis'e hep birlikte sunacaklarını ifade ederek, şöyle devam etti:
"İşte bu sebeple çok güzel ifade etti Cemal Bey, 'Romanlar çok fazla bir şey istemedi, sadece dâhil olmak istedi' ve ne güzel söyledi diğer arkadaşlar. Dâhil olmak istediler. Askerliği onurla yapan ve askerliği yapmamış gence kız vermeyen Romanlar, bu topraklarda nasıl ikinci vatandaş muamelesi görür? Kan vermek gerektiğinde canını, kanını ortaya koyanlara, ikinci sınıf muamele yapılmasına biz müsaade eder miyiz? Etmedik, etmeyeceğiz."
Bir sebeple daha Romanlara özellikle teşekkür ettiğini vurgulayan Davutoğlu, "O da ne biliyor musunuz? Balkanları ben adım adım, köy köy bilirim. Sizler sadece bu toprakların kültürlerine büyük renk katmadınız. Dışarıda bıraktığımız ecdat yadigârı topraklara da bugün Balkanlar'da Roman kardeşlerimiz sahip çıkıyor. Camilere, mescitlere, türbelere..." ifadelerini kullandı.
Romanlar bu ülkenin asli unsurlarıdır
Romanların hiçbir ayrım gözetilmeden bu ülkenin asli unsurlarından olduğunu belirten Davutoğlu, 2009 yılından itibaren yapılan çalıştaylar ile birçok adım atıldığını belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2010 yılında başbakan olduğu dönemde ilk kez bir Roman buluşması yaptığını anımsattı.
Daha sonra 2012'de Roman vatandaşlar ile ilgili politikaların koordinasyonunun Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına verildiğini kaydeden Davutoğlu, Türkiye Roman Hakları Forumu'nun 2012 yılında bir toplantı gerçekleştirdiğini hatırlattı.
Davutoğlu, 2013'te de Akdeniz Sosyal Hizmet Merkezi bünyesinde Romanlarla ilgili bir etüt merkezi açtıklarını kaydederek, Roman katılımı için kamu sektörü ve sivil toplum işbirliği çalıştayını tertiplediklerini söyledi.
"Roman Çocuklar ve Eğitim" adlı bir çalıştay daha yaptıklarını dile getiren Davutoğlu, en önemlisi de Roman vatandaşların dilini ve kültürünü yaşatmak amacıyla Trakya Üniversitesi'nde Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü'nü kurduklarını belirtti. Davutoğlu, Balkanlardan Roman vatandaşların yaptığı katkılar için yeni bir çalıştay gerçekleştirdiklerini ifade ederek, Türkiye içinde ve dışındaki Romanların kardeşliğini pekiştirecek faaliyetlere adım attıklarını vurguladı.
"Hiç kimse Roman vatandaşlarımıza tepeden bakamayacak"
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı ve Romanların bir kardeşi olarak hiç kimsenin Roman vatandaşlara tepeden bakamayacağını taahhüt eden Davutoğlu, "Hayır, başı açık, başı örtülü, Roman ve diğer bütün kesimler, Türk, Kürt, Sünni, Alevi hepimiz kardeşiz. Hepimiz asli unsuruz. Eğer böyle bir ayrımcılık olursa, size söz veriyorum, ayrımcılığa veya herhangi bir yanlış muameleye muhatap olursanız takip etmek üzere Başbakanlıkta bir mekanizma kuracağım ve sizinle birlikte istişare ederek bir Roman kardeşimizi kendime danışman olarak alacağım. Doğrudan benimle irtibatla kuracak ve her hangi yanlış bir uygulama olduğunda da gerekli adımlar atılacak" dedi.
Romanlara istihdam
Yurtdışındaki Roman vatandaşlarını da asli Türk olarak gördüklerini ve onlara da sahip çıktıklarını ifade eden Davutoğlu, istihdam konusunda da "Şimdi ilk adım olarak bildiğiniz gibi toplum yararına çalışma bağlamında 120 bin istihdam oluşturuyorduk. Bunun 5 binini Roman kardeşlerimize ayırıyoruz" diye konuştu.
"Pozitif ayrımcılığın en fazlasına siz layıksınız" diyen Davutoğlu, sorunların aşılmasında önce psikolojik engelleri yıkacaklarını daha sonra gençleri eğiteceklerini aktardı.
Davutoğlu, gençleri en iyi şekilde eğiteceklerini, toplumun en üst kademesinde Roman vatandaşlarını görmek istediklerini belirterek, "Kimlikleriyle, hiç çekinmeden "Ben Romanım" diyecek ve en üst düzey bürokraside rol alacak"dedi.
Davutoğlu, Roman vatandaşlara yönelik eğitimi ikiye ayırdıklarını, bunlardan birincisinin, yerel eğitim içerisinde Romanların doktor, avukat ve diğer alanlarda eğitime katılmaları olduğunu, bu konuda gereken adımları atacaklarını ifade etti.
"Uyuşturucu ile mücadelede sizlerle hareket etmek istiyoruz"
Eğitimin ikinci ayağı olarak çok kısa süreli eğitimlerle gençlerin meslek sahibi olabileceğini, onları kötü alışkanlardan uzaklaştırabileceklerini aktaran Davutoğlu, "AK Parti'deki bütün belediyelere genelge göndererek talimat vereceğim. Meslek eğitimiyle ilgili belediyelerin yaptığı çalışmalarda Roman gençlerimize, kızlarımıza, erkeklerimize özel, pozitif ayrımcılık yapılacak ve hepsi meslek sahibi olacak" ifadelerini kullandı.
Davutoğlu, konuşması öncesi görüştüğü Romanların kendisine, kalaycılık, süpürgecilik gibi geleneksel meslekleri olduğundan bahsettiğine değinerek, geleneksel el sanatlarının sürdürülmesi için yaptıkları çalışmaları Roman sanatları için de sürdüreceklerini bildirdi.
Davutoğlu, uyuşturucu ile mücadelede Romanlarla hareket etmek istediklerini belirterek, "Uyuşturucu konusunda özel bir eylem planı ilan ettik, narkotimler kurduk. İçişleri Bakanlığımızla, Sağlık Bakanlığımızla diğer kurumlarımızla birlikte uyuşturucuya karşı mücadelede Romanları en ön safta görmek istiyoruz" dedi.
Başbakan Davutoğlu, Roman kültürünü, sanatını geliştirmek için Trakya Üniversitesinde olduğu gibi özel merkezler kurarak çalışmalar yürüteceklerini kaydetti.
"Romanların konut ihtiyaçlarını da karşılayacağız"
Davutoğlu, konut konusunda da çalışmalar yapacaklarını vurgulayarak, "Daha önceki taleplerinizi de detaylı olarak görüştük. İnşallah Romanlar nasıl İskân Kanunu'nu tarihe gömdük, yeni konut hamlesini de tarihin su yüzüne çıkaracağız inşallah, konut konusundaki ihtiyaçlarınızı da karşılayacağız" dedi.
Romanların herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmaması için de Romanları temsilen görev yapacak danışmanın koordinatörlüğünde hukuk biriminin oluşturulacağını ve Romanların hak ve hukuklarının takip edileceğini aktaran Davutoğlu, "Yeni yargı reformuyla zaten özellikle hak ve hukuk takipleri konusunda yeterli imkâna sahip olmayanlara devlet desteği verileceğini ilan ettik. Bu desteğin evveliyatla ve öncelikle Roman vatandaşlarımıza verilmesini sağlayacağız. Hiçbir yerde hakkınız hukukunuz zayi olmayacak" dedi. Davutoğlu, psikolojik engelleri, Roman çalıştaylarıyla aştıklarını artık herkesin bu sorunu rahatlıkla konuşabildiğini, kurumsal engellerin de aşıldığını, istihdam, konut ve diğer sorunlarının da çözülmeye başladığını kaydetti.
Katılımcılara teşekkür eden Davutoğlu, Roman dilinde "Allah'a emanet olun" anlamına gelen "Acev devlasa. Allah'a ısmarladık" diyerek sözlerini tamamladı.