Pembe gözlüklü arastirma

Åzimdi bu listede Kirklareli’nin sonuç oraninin yazdigi ancak sehrin yasamiyla çeliski yaratan konulari inceleyecegiz.

Türkiye ortalamasinin 5,6 oldugu bu kategoride ilimiz 7,5 ile yüksek performans sergilemis. Ancak verimli topraklara sahip olan ilimizde bu potansiyel ne yazik ki gerektigi sekilde kullanilamiyor. Topraklarin verimliligi üretici tarafindan yeterince degerlendirilemiyor. Devletin, üretim politikasinda yaratmis oldugu çarpik isleyis nedeniyle yoksullasan çiftçi, yeni ürünler ekmekten çekiniyor. Çünkü masraflarini bile çikaramaz duruma gelen üretici, potansiyeli degerlendirecek maddi güce sahip degil. Bu güce geçmise dayali olarak sahip olanlar ise bir nevi babadan kalma usüllerin disina çikmak istemediklerinden dolayi bu yüksek potansiyel kullanilmadan yerinde bekliyor.

Türkiye ortalamasinin 6,1 oldugu bu kategoride Kirklareli 6,7 oraniyla ortalamanin üstünde yer almis. Ancak isin asli böyle degil. Her yil Il Özel Idaresi’ne gelen sinirli bütçeyi nereye paylastiracagini sasiran Il Genel Meclisi, ulasima kaynak ayirmaya çalissa da bu asla yeterli olmuyor. Dereköy Sinir Kapisi’na giden yol ile Istanbul yolu üzerinin çift yönlü hale getirilmesinin disinda Kirklareli, ne kara, ne demir, ne de hava yolu anlaminda büyük atilimlara sahne olmadi. Ilçe, belde ve köy yollarinin birçogu içler acisi durumda. Mücavir alan disinda kalan sehir içi yollarin durumunu ise söylemeye bile gerek yok. Demiryolu artik hiç kullanilmiyor. Hava yolu ise hayal.

Ülke ortalamasinin 5,5 oldugu bu alanda Kirklareli 6,6 ile yine yüksek performans göstermis. Yani listede böyle yer aliyor. Bu kategoriyi görünce akla ilk gelen konu Ergene Nehri’nin kirliligi oluyor. Trakya’nin artik kanayan bir yarasi olan Ergene’nin durumu, Kirklareli’nin aslinda bu orani haketmediginin göstergelerinden birisi. Bunun yanisira “Nasil bulmak istiyorsan öyle birak” mantiginin insanlarin hepsinde olmayisi, sehrin cografyasindaki dogayi olumsuz yönde etkileyebiliyor. Tamam belki Kirklareli’nde dogaya çok büyük zararlar verilmiyor ama, doga için çok büyük duyarliliklar da bir avuç insan disinda gösterilmiyor.

5,9 bu kategorinin Türkiye ortalamasi. Kirklareli’nin ortalamasi da 6,3. Aslinda tüm kategorilerin içinde en az puani almasi gereken konu bu. Zira Kirklareli, tarihi dokularini birakin sahiplenmeyi, yokolmamasi için ufak bir kipirtida dahi bulunmuyor. Dupnisa Magarasi disinda ön plana çikarilan hiç bir doku yok. Orasinin da turizm kanadinda ilgi görmesi isteniyor. Bunun haricinde Demirköy’deki dökümhane için hala elle tutulur bir revizyon gerçeklesmedi. Vize’deki antik tiyatro oldugu gibi duruyor. Kirklareli merkezde bulunan Tas Tabyalar, sahiplenilmedigi için berbat durumda. Merkezde Yayla Mahallesi’nde bulunan çok sayida tarihi ev ise restore edilmedigi için tarihe gömülmek üzere. Bunlarin basinda ise Atatürk’ün konustugu ev geliyor. Yayla Mahallesi disinda da sehirdeki bazi tarihi evler Koruma Kurulu’nun elinde korunamadigi için yikildi gitti. Kirklareli’nde 18 yildir süren Asagipinar Arkeolojik kazilarinin hala yapildigindan bile haberi olmayan kisiler var. Bunlar gözönünde bulunduruldugunda tarihi dokunun sahiplenilmesi nasil olurda Türkiye ortalamasinin üstünde tespit edilmis, sasirtici bir durum.

En can alici konulardan birisi. Kirklareli bu kategoride 5,0 olan Türkiye ortalamasini 6,2 oraniyla geçerek yüksek bir performans daha sergilemis gözüküyor. Bu noktada da akla ilk gelen sey Ergene’nin kirliligi oluyor. Ergene’nin zehir saçan bir konumda olmasi, Kirklareli’ndeki firmalarin hemen hepsine vatandas nezdinde süpheyle bakilmasina neden oluyor. Bu konu oldukça muallak olmasina ragmen arastirma sonucu nasil böyle çikmis yine sasilacak bir durum.

Ülke ortalamasinin 5,5 Kirklareli ortalamasinin da 5,6 oldugu bu konuda tatmin edici bir sonuç yok gibi. Kirklareli sehir merkezi disinda sanki biraz daha planli gelismeye baslamis bir izlenim yaratsa da, 1/25 bin ölçekli çevre düzeni planiyla bu gelisimin ne yönde yogunlasacagi da merak konusu. Åzimdilik planli gelisim Kirklareli’nde körebe misali ilerliyor. Önümüzdeki senelerin ne gösterecegi bilinmez. Planli gelisim, sehir içinde de içler acisi bir durumda. Yani Kirklareli, bu kategoride de alakasiz bir orana sahip.

Bu kategoride farkli bir oran söz konusu. Bu noktaya kadar saydigimiz konularda Kirklareli’nin ülke ortalamasinin üstünde bir orana sahip oldugunu, ama bu oranlarin yüksekliginin çeliski dogurdugunu isledik. “Çocugunun kalmasini ister mi” kategorisinde ise Kirklareli 5,2 ile 6,1 olan Türkiye ortalamasinin altinda kalmis. Bu da bir çeliski. Çünkü Trakya’da özellikle Kirklareli, çocuklarinin, dogumdan büyüyüp is sahibi oluncaya kadar sehirden uzak yerlere gitmesini istemedigi bir aile yapisini bünyesinde barindiriyor. Bu konu; sanayinin il merkezinin disinda Lüleburgaz ve ötesinde gelismesi, çiftçiligin eskisi gibi büyük kanzançlar saglamamasi ve egitimdeki istatistiklerde Kirklareli’nin hep üst siralarda yer almasiyla son zamanlarda degisiklige ugramis olabilir. Is potansiyelinin az oldugu Kirklareli’nde artik aileler çocuklarinin is sahibi olmalari ve kariyerlerini ilerletebilmeleri için istemeyerekte olsa göç etmelerine razi olabilir. Ancak bu kentte aileler, içten içe yine de çocuklarinin disariya gitmesinden pek hosnut degil.

Türkiye ortalamasinin 4,4 oldugu bu kategoride Kirklareli 4,5 ile yer almis. Rakamsal olarak ülke ortalmasindan birazcik yüksek olsada Kirklareli, analiz raporunda bu konuda Türkiye ortalamasina göre düsük performans seklinde gösterilmis. Bu konu çeliski dogurmayan nadir maddelerden birisi. Ayni zamanda “Çocugunun kalmasini ister mi” maddesiyle de iliskili. Çocugunun kalmasini istemeyen bir kentte yetenekli yönetici bulmak zor olur, is potansiyeli olmayan bir kentte, bulunmus bir yöneticiyi tutmakta. 

Bu nedenle egitim konusunda yüksek basarilar elde eden Kirklareli’nde iyi düzeylere ulasan kisiler il merkezinde kalmayi tercih etmiyor. 

Bu da yerel manada bir beyin göçüne tekabül ediyor. Kategorideki ‘yetenekli’ kelimesi de ayri bir inceleme konusu. Çünkü yetenekli yönetici bulmak ve tutmak konusunda performans olarak düsük gösterilen Kirklareli’de, bu mevkide yerlan çok sayida isim zan altinda kalmis oluyor.(E.G.)