O GÜNLER 96 YIL ÖNCE BUGÜNLERDI

Trakya tarihte birçok olaylara, çatismalara, savaslara sahne olmustur. Belki bunlarin en önemlisi 1912 yilinda meydana gelen ve tarihe BALKAN SAVASI olarak geçen Türk-Bulgar Savasi’dir. Bu savas birçok yönden ve sonucu itibariyle özellikler gösteren bir savastir. Belki Trakya’da en kanli savas olmasi itibariyle de basta gelmektedir. Tarihler, savasi izleyen gazeteciler bu savasta Bulgarlarin Trakya’yi mezbahaya çevirdiklerini yazmaktadirlar.

Savas Trakya ve Balkanlar’da baslamis, burada bitmistir. Sirplar, Bulgarlar, Yunanlilar, Karadaglilar ve Romanya Osmanli Devleti’nin karsisinda yer almislardir. Bir anlamda Ehlisalip Hilal’in karsisinda tavir almis, güç gösterisinde bulunmustur. Bu ülkelerin arkasinda zamanin güçlü devletleri olan Ingilizler, Fransizlar ve Ruslar vardir. Savasin asil hedefi Osmanli’yi Avrupa’nin disina atmak, Anadolu’ya sürmek, ondan kalan topraklari paylasmaktir. Savas bir ay sürmüs, Trakya 13 ay Bulgar isgali altinda kalmistir. Gerek Balkanlar’da gerekse Trakya’da bulunan Osmanli ordulari fazla bir varlik gösterememislerdir. Birlikler bozguna ugramislardir. Süphesiz bunun birçok nedenleri vardir. Basta iktidarda olan Ittihat ve Terakki Partisi orduyu yipratmis, politize etmistir. Yani ordu politikaya bulasmistir. Halk Ittihatçi ve Itilafçi olarak ikiye ayrilmistir. Iktidarda olanlar gaflet ve ihanet içersinde, Balkanlar’da neler olup bittigini anlamakta, degerlendirmekte aciz kalmislardir. Savasin ayak sesleri gelmeye basladiginda savas deneyimi olan 80 bin askeri terhis etmislerdir. Savasa hazirlikta, seferberlik ilaninda gecikmislerdir. Halkin bugday ambarlari dolu oldugu halde askere ekmek yetistirememislerdir. Hükümet saglik hizmetlerini, ulasim imkanlarini iyilestirememis, Alay Imamlari’ni dahi cepheye getirememistir. Almanya’dan aldigimiz iki uçak Kirklareli Istasyon Meydani’nda, yani bugünkü stadyum alaninda yerde kalmis, havalanamamistir. Çünkü pilot yoktur. Savasin bozguna dönüsmesinde askerin egitimsizligi neden olmustur.

Savasin BOZGUN’a dönüsmesi Kirklareli Muharebeleri ile baslamistir. Gece savas egitimi görmemis birlikleri Bulgarlarla gece savasina kaldirmak felakete yol açmis, iki Türk birligi gecenin karanliginda birbirlerini düsman kuvveti sanarak, kiyasiya savasmislardir. Kirklareli Bozgunu böyle baslamis, ilerliyen zaman içersinde bu bozgun Trakya ve hatta Balkanlar’a yayilmis, halki ve birlikleri etkilemistir. Bu savaslarda Balkanlar’dan, Trakya’dan kitlesel göç baslamistir. Bulgarlar Çatalca’ya kadar dayanmislardir. Açlik, son derece kötü hava sartlari, Kolera halka düsmandan daha fazla zarar vermistir. O zamanin parasi ile milyonlarca liralik silah Trakya’nin çamuruna gömülmüstür.

Balkan Savasi yada Bozgun’u bir savasin nasil kaybedileceginin, nasil kazanilacaginin göstergesi olmasi itibariyle kurmaylarin ve diplomatlarin inceleme konusu olmus, bu baglamda yüzlerce kitap yazilmistir. Sonuçta anlasilmistir ki savasta silah kullanmasini bilenle bilmeyen bir degildir. Egitimli askerle egitimsiz askerin savas kabiliyeti farklidir. Bunu en iyi degerlendiren de savastan sonra Sofya’ya Askeriatese olarak giden Mustafa Kemal olmustur. Bu sonucu Mustafa Kemal, “Bulgarlarin operasi vardi” yani “Bulgarlar egitimli idiler” biçiminde açiklamistir. Esir düsen Türk subaylari da Sofya’da Bulgar subaylarindan bunu dinlemislerdir. Bulgarlar, “Cebimizde bes kurus varsa onu Kiliselere degil, okullarimiza verdik” demislerdir. Bu bir çesit 1870 Alman-Fransiz Savasi’ni ögretmenlerin kazandiginin açiklanmasina benzemistir. Alti Yil Savaslari’nda Araplar’i, Misir’i yenen Israil de bu savasi egitim sayesinde kazanmistir. Egitim okulculuk degildir. Egitim, insanin her alanda üstünlük kazanma kabiliyetini gelistiren eylemdir.

                                    nazifkaracam@gazetetrakya.com

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol