OSMANLI HACIVAT VE KARAGÖZ'Ü NEDEN ÖLDÜRDÜ?

Karagöz ve Hacivat Osmanli Devleti'nin kurulus yillarinda yasamis iki sanatçidir. Hayat hikayeleri 1330'lu yillarda geçmektedir. Karagöz Türk Gölge Sanati'na adini vermis, Evliya Çelebi'ye göre Kirklareli kökenli agizi laf yapan ünlü bir Osmanli Kiptisi'dir. Sofyozlu'dur. Efendi bir insandir. Büyük ihtimalle Vize'nin köylerinden birindendir. Sanati demirciliktir.
Demirköy Dökümhanesi'nde çalismistir. Insanlari hem güldürmekte hem de hicvetmekteusta bir Halk Adami'dir. Sözleri, davranislari, çikislari hep halktan yanadir. Evliya Çelebi 1650'li yillardan sonra Kirklareli'ne geldiginde burada bir Karagöz Efsanesi oldugunu, halkin sunca yil sonra bile hâlâ Karagöz'ü konustugunu tespit etmistir.
Karagöz'ün yasadigi yillarda Hacivat da Bursa'da yasamaktadir. O da bir Üst Tabaka Sanatçisi'dir ve Karagöz gibi komiklik yapmakta, halki eglendirmekte, postacilik isinde çalismaktadir. Bu özelliklerinden ve kabiliyetlerinden dolayi Karagöz Hacibat'in, Hacivat Karagöz'ün namini duymustur. Bunun üzerine günlerden bir gün Karagöz Bursa'ya giderek Hacivat ile bulusmaya karar vermistir. O sira Hacivat Osmanli Sultani Orhan Bey'in Bursa'da yaptirdigi camide çalismaktadir. Karagöz'de Bursa'ya gittiginde burada çalismaya baslamistir. Iki komik arkadas çalismanin büyük zamanini isçileri eglendirmekle geçirmekte olduklari için cami insaati geçikmekte Orhan Bey'in canini sikmaktadir. Insaatin asil gecikmesinin sebebi Hacivat ile Karagöz olunca Orhan Bey bu iki sanatçinin öldürülmelerini ferman buyurmustur. Orhan Bey'in buyrugu yerine getirilmis Karagöz ve Hacivat Osmanli Devleti'nde ilk idam edilen sanatçilar olmustur. Daha sonrasi gelmis Seyh Bedreddin ve sair Nesimi de idam edilenler arasina girmislerdir.
"KARAGÖZ ve Hacivat birbirine zit karakterde insanlardir. Karagöz dobra dobra konusan, biraz patavatsiz, okuma yazmasi olmayan halktan biridir. O yüzden basi hep derde girer.Yoksul ve issizdir. Inanç itibari ile liberaldir ve bir marsinal kültüre mensuptur. "Hacivat ise okumuslugundan aldigi cesaretle yabanci sözcükler ile konusmayi sever. Alin teri ile kazanmaz. Karagöz'ü çalistirmak sureti ile onun sirtindan geçinmeye bakar" Yoksulun, cahilin, fakir-fukaranin sirtinda kamburdur. Yani düzenin adamidir, eyyamcidir. (Naksi Tarikatindandir).Karagöz ile çatismasi bir yerde halkin sistem ile hesaplasmasidir. Zaten Osmanli Sultani Orhan Bey de onlari düzenle, sistemle çatistiklari, aykiri fikirler ileri sürdükleri için idam ettirmistir. Sorun burada dügümlenmektedir. Simdi bu iki sanatçi Gölge Perde'den Beyaz Perde'ye aktarilmakta, filmleri yapilmaktadir.
Hacivat ve Karagöz neden öldürüldüler?
Halen çevrilmekte olan filmin adi budur. Hayati tartisma konusu olan Karagöz, Osmanlilar döneminde Kirklareli halkinin ilk perde sanatçisi, Hiciv Ustasi, toplumsal aklin ilk simgesi ve de ilk patavatsizidir. Bu nedenle Kültür Bakanligi onun heykelini Kirklareli'ne dikmistir. Hacivat ise düzenin adamidir. Halki, halktan insani küçümseyen bir tiptir. O, herseyi bildigini sanan ukala bir karakterdir. Yani tam bir Osmanli'dir. Türk dilini begenmez. Karagöz'ün halk dili konusmasini hor görür. Ona hakaret eder. Bu yüzden de Karagöz'den devamli dayak yer. Yani Karagöz, halki küçümseyen Hacivat'a halkin tokadini atar. Görülüyor ki Osmanli Halk Adami Karagöz'e Yüksek Tabaka Temsilcisi Hacivat'a sahip çikmamistir.Ikisinden de kurtulmak için kellelerini uçurmustur. Ancak Karagöz sanati yok olmamistir. Onlarin adini tasiyan Türk Gölge Oyunu ulusal sinirlari asmistir. Ne yazik ki Kirklareli karagöz gibi bir dehanin kültürüne sahip çikmamistir. Adi kullanilmakta fakat kimligi heykelinde okunmayacak sekilde sakli tutulmaktadir. Anlasiliyor ki Karagöz Kirklarelin de anlasilmayacak kadar büyüktür.