NERMI UYGUR YASAMA FELSEFESI DENEMELER

Nermi Uygur Yasama Felsefesi 213 sayfa YKY’dan çikmis. (1981-1998). 1925 yilinda Istanbul’da dogdu. Galatasaray Lisesi’nin Latince Bölümü’nü bitirdikten sonra, Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin felsefe bölümünde ve Almanya’da Köln Üniversitesi’nde okudu. 1952’de kültür bilimlerine iliskin bir yapitla felsefe doktoru oldu. Avrupa’da arastirmalar yapti. 1963 yilindan sonra Istanbul Üniversitesi’nde felsefe profesörü olarak çalisti. Almanya’nin Wuppertal Üniversitesi’nde mantik, dil, sanat, kültür felsefesi agirlikli dersler verdi. 1992 yilinda emekliye ayrilip Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü’nde düsünce-sanat iliskileri üzerine doktora dersleri veriyor. 2000 yilinda Türkiye’de felsefenin kurumsallasmasina ve Türkçenin felsefe dili olarak gelismesine katkilarindan ötürü Türkiye Bilimler Akademisi Hizmet Ödülü’nü aldi. Yurtiçi ve yurtdisinda özgün bir düsünür ve denemeci olarak taninan Nermi Uygur’un kisa incelemeleri ile çevirileri disinda pekçok eseri vardir.

Denemeler-Yasama Felsefesi Kitabinin Önsözü’nden Alintilar: “Yasama felsefesi, somut soyut tüm boyutlariyla insan yasaminin içine dag yariklarindan iner gibi inmektir. Insan yasar. Bitkiler, hayvanlarsa yalnizca canlidir. Insan niçin, neye göre, nasil yasadigini arastiran bir varliktir. Bir bakima herkes yasama filozofudur. Yasama sorularina insanin verdigi bir yanittir. Susulan yerde felsefe barinmaz...

Yasanmamis felsefeden yasama felsefesi olmaz. Felsefeyi sevmek felsefeyle varolmaktir. Felsefeyle varolmak içinse felsefede yokolmak gerekir.

Düsündügünü düsünmedigini, yaptigini yapmadigini apaçik bilerek, kiyi bucagin hesabini vererek gerçeklestirmektir felsefe. Ayni sey yasamak, eylemek, insan olmak içinde geçerlidir.

Yalnizca kafaya degil tüm insana yan tutmazlikla seslenen filozof, çogu uzmandir, bilgindir, hekimdir, dosttur da.

En büyük bilgi, bilgi diye bilinenlerden baska bilgilerinde oldugunu bilmektir. Yasama felsefesinde büyük sorunlarin çogalmasini istemeyen, küçük sorunlari savsaklamak aliskanligindan vazgeçmelidir.

Yasamaya iliskin bilgilerden pekçogunun tutunup benimsenmesi, içten denenip gerçekten yasanmasina baglidir. Bu tür bilgilerin çilesini çekmeyen degerini anlayamaz. Felsefe bilinciyle birlikte bir bakima yeni bir yasamaya baslar insan. Bazi seyleri yeniden anlar, bulur, ögrenir: tat, aliskanlik, ölüm. Yasamanin okulu yok. Ya okullar, ilkinden yüksegine? Olsa olsa hepside hazirlik okulu..” Büyük felsefe arastirmacisi Nermi Uygur’un önsözü çok çarpici geldi bana. Insanin Ufkunu Açan Felsefedir..

Kitabin ön kapaginda Nermi Uygur’un düsünceli güzel bir fotografi var.

Arka kapaktaki sözleri de begendim: “Akla güvensizlik iste akilsizligin en inandirici göstergesi. Özünü sinirsiz sanan akil mutlu da olsa mutsuz akil. Güzel görünümlerin gerçekten tadina varmak için nice nice bayirlar tirmanip yüksek çikmak gerek. Devrim yeni bir ufka siçramaktir.” Güzeller Güzeli yazisinda dilin önemini belirtir.

“Güçlü yazarlari olmayan diller, dillerle birlikte toplumlar pek çok yönden güdük kalmaya boyun egmek zorundadir.”

“Birbirini tanimlayan diyalektik bir insan gerçekligi: Yazar, okuyucu, dil.”

Yazarlik yazisinda yazarligin sorunlarini irdeler..

“Rahatina düskün kisilerin isi degil edebiyat: Bindigin dali keseceksin. Seni her an yere silkeleyecek ati dürtükleyeceksin. Hiç tanimadigin kentinin çikmaz sokaklarina dalacaksin. Zehirli olup olmadigina bakmadan pekçok yiyecegi ilksen tatacaksin”

Saglikli Yazar: “Yazarin bilgeligi: Elini, ayagini, gövdesini, basini, bakisini, herseyini, ama herseyini, yasaminin akisini, çarpitmadan yazarligina adamaktir. Ne yöntem, ne zorlama, özel özgün bir bilgeliktir bu.”

Iyimserlik, Kötümserlik: “Isler hep kötü gitseydi somut olarak iyimserligi hiçbir zaman tasarlayamayacaktir.” “Karamsara iyimser dost gerek.”

“Tutarli davrandiginda, iyimser de kötümser de herseyi oluruna birakmak zorundadir.”

Biz-Bagnazligi: “Ben en üstümün, ben en iyiyim, ben en güzelim, ben en yigitim diyene gülen gülene. Öfke çeker böyleleri.

Biz en üstünüz, biz en yigitiz, biz en güzeliz, diyene ise saygi her yandan. Sevgi her yandan. Sevgi çeker böyleleri.”

Büyük düsünür Nermi Uygur’un Yasama Felsefesi kitabini çok begendim...