Merhaba sevgili okuyucular

Merhaba sevgili okuyucular
Sehir disina çikmak zorunda kaldigim için sizlere üzümlerle ilgili bilgileri sunuyorum. Üsküp'ün devamina ise gelecek kalemimde devam etmek dilegi ile...
Üzüm Birligi / Genel Bilgiler
1930 "lu yillarda kuru Üzüm ihracat geliri tüm ihracat gelirinin %7-10' unu sagliyor, ihraç ürünleri arasinda 2-3. sirada yer aliyor. Türkiye "de 1933 yilmda dikilmis bag sahasi 345.983 hektar, bunun %5 i yani 32.784 hektari çekirdeksiz kuru üzüm bölgesi olan Izmir ve Manisa illerindeydl. Bu iki il 1933 yilinda 48.000 ton olan Türkiye rekoltesinin %25 'ini karsiliyordu.
Savas yillarinda yasanan ekonomik bunalim, üzüm fiyatlarini etkileyerek ortalama ihraç fiyatlarini yari yariya düsürmüstür. Bunun sonucunda üzüm üretiminde rekora ulasilan 1935 yilinda Üzüm Kurumu kurularak piyasadaki panik önlenmeye çalisildi. Üzüm Kurumu Ltd, Sti. Türkiye Is ve Ziraat Bankalarinin ortaklasa kurdugu bir kurumdur. Sirket 19 Eylül 1935 'te izmir de Saman Iskelesindeki is haninda Ismail Hakki Veral baskanliginda çalismaya basladi. Izmir ve Manisa borsalarinda alimlara baslayarak fiyat düsüsünü önledi. Daha sonra Anonim Sirket haline dönüserek büyük oranda alim yapti ve 1935 yilini kârla kapatti .
Ayrica dünya ekonomik bunalimi esnasinda 1931 yilindan itibaren Manisa ve ilçelerinde üzüm üreticilerince muhtelif kooperatifler kuruldu. 1935 yilinda çikarilan Tarim Satis Kooperatifleri Kanunu, 1937 yili basinda uygulamaya konduktan sonra Ege Bölgesinde Tarim Satis Kooperatifleri Birligi kurulmasi kararlastirildi. .'28 Haziran 1937 tarihinde 7 incir kooperatifiyle birlikte 8 üzüm kooperatifi (Kemalpasa, Armutlu, Urla, Turgutlu, Menemen,Kimk,Salihli ve Alasehir.) Izmir incir ve Üzüm Tarim Satis Kooperatifleri Birliginin ana mukavelenamesini imzaladilar. Daha sonra Manisa Bagcilar Kooperatifinin de katilmasiyla üzüm kooperatiflerinin sayisi 9 a yükseldi.
Üzüm kurumu, Izmir Incir ve Üzüm Satis Kooperatifleri Birliginin kurulmasindan sonrada varligini sürdürdU. Hatta birligin tüm ihracat islerini Üzüm Kurumu üstlendi. Kurum 1938 yili sonlarinda çalismalarina son vererek faaliyet sahasini Izmir Incir ve Üzüm Tarim Satis Kooperatifleri Birligine devretti ve Üzüm Kurumu tasviye edildi
07/08/1949 tarihinde, 2834 sayili yasaya ve Izmir Incir ve Üzüm Tarim Satis Kooperatifleri ana sözlesmesine bagli olara k Izmir Pamuk Tarim Satis Kooperatifleri Birligi kuruldu. Ayni yil Zeytinyagi Birliginin de kurulmasiyla tasarruf saglamak ve yeni yöntemi kolaylastirmak amaciyla ortak çalisma esaslari kabul edilerek, 'IzmirIncir, Üzüm .Pamuk ve Zeytinyagi Tarim Satis Kooperatifleri Birligi" kuruldu. Her biri ayri ayri tüzel kisilige sahip olan birlikler, kurutus yillarinda birlige destek olan bankalardan tarim (Ziraat Bankasi) bankasinin ilk hecesi ite Is Bankasinin ilk hecelerinin birlesmesinden olusan "TARIS" sözcügü ortak isim olarak kabul ettiler.
Taris Üzüm Birligi, Alascthir Entegre Üzüm Isletmesi, Sirke-Pekmez Isletmesi ve 14 kooperatifte toplam 23.000 'i askin ortagi ile Taris camiasinin içerisinde yer almaktadir.
üzüm Birligi / Üzüm Hakkinda ÜZÜMÜN TARIHTEKI YERI
Bagcilik için yerkürenin en elverisli iklim kusagi üzerinde bulunan ülkemiz, asmanin gen merkezi olmasinin yani sira son derece eski ve köklü bir bagcilik kültürüne de sahiptir. Anadolu da bagcilik kültürünün tarihi oldukça eskidir. Yapilan arkeolojik kazilardan Anadolu 'da bagcilik kültürünün M.O. 3500 yilina kadar dayandigi saptanmistir.
Ülkemizin degisik yöre erinden arkeolojik kazilardan çikarilan tarihi eserlerde üzUmle ilgili sekil ve kabartmalarin yer almasi, o y*rede bagcilik kültürünün yaygin olduguna isaret eden en önemli göstergelerdir. Gerçekten ülkemizde her bölgede yapilan kazilarda bagcilikta ilgili tarih öncesi devirlere ait önemli eserler bulunmustur.
Arkeolojik buluntulardan Anadolu 'da Hititler zamaninda asma ve sarabin büyük önem tasidigi, M.Ö. 1800-1550 yillarinda bagciligin çok gelismis oldugu, dinî merasimlerde ve sosyal yasantida üzüm ve sarabin tanrilara adak olarak sunuldugu kaydedilmektedir. Hititler bag ve bahçe gibi varliklarini korumak için bugünkü anlayisa uygun tarim yasalarini da uygulamislardir. Yozgat Alisar 'da elde edilen kazilardan M.Ö. 1800-1600 yillarina ait üzüm salkimi seklinde sarap ve içki kabi bulunmustur. Bütün bunlara ek olarak Çorum Alacahöyük "de kral mezarlarindan M.Ö. 2300 yillarina ait altin sarap bardagi ile sarap testisinin bulunmagi. Ege ve Marmara bölgesinde bagciligin gelistigi yörelerde (Lapseki, Çanakkale, Bergama, Aliaga ve Dikili, Bozcaada, Çesme, Karaburun ve Seferihisar 'da ) basilan paralar üzerinde Üzüme, sarap kabina ve Amfora yer verilmis olmasi bagciliga ve saraba verilen önemi göstermektedir.
Anadolu uygarliklarinin tarihinde bag ve sarap halkin geçiminde ve ticarette daima önemli bir rol oynamistir
Tarih boyunca Anadolu'da elde edilen üzUmler çogunlukla kuru ve yas olarak tüketildi. Bîr kismi da pekmez, bulama, pestil, lokum ve köfter seklinde degerlendirilirdi.
E-mail haticekunt@gazetetrakya.com