Merhaba Üsküp-2- (devami)

Bugünkü Üsküp'e merhaba dedikten sonra geçmisteki Üsküp ile ilgili su yüzdeleri Belediye Baskanimin agzindan aktariyorum. Üsküpte %80 Rum %15 Türk, %5 Bulgar varmis. Bu arada Baskanim en yasli bireyi olan SerIf Boy dedeyi misafir etmek ve söylesi yapmak için çagirtti. Seri Boy dede bir kat merdiveni genç bir delikenli gibi tirmanarak elindeki degneyi ile makama geldi. Hani elindeki degneyi o kadar yasli olmasa sana degnek gerekmez Serif Dede dememek için kendimi zor tuttum. O kadar dinç görünüyordu ki keske ben onun ayagina gitseydim diye geçirdim içimden. Önümde koskoca bir tarih vardi sanki. Tipki yikilmaz çinarlar gibi. Sana bütün saygimi gönderiyorum ve diyorum ki!!!
Merhaba Sevgili Serif Dede (dayi)
90'li yaslardaki Serif Boy 9-10 yaslarinda YUNANISTAN'DAN göçmen olarak mübadelede gelmis. 50 haneli DRAMA'NIN GULUM Köyünden Serif Dede. Baskanin ve Celal Kayiskan kardesimizin USTIDSA köyünden geldigini ögrendim. Hayalinde yasatirmis gibi Serif Dede OSENISA, KARADERE, KAYINÇA, NADIKOS, MAGDEN, LUBAN, PRIBOYNA, BURBA... kelimelerini söylemeye basladi. Sordum bunlar nedir diye? yanlis anlamamak, için onlar bizim köyler dedi. Hani içindeki özlemi anlatabilmeyi, gösterebilmeyi isterdim. O kadar bir özlem kokuyordu ki söyledikleri... hatirlayabildigim su kelime ile GALIMARASAS demek istedim YUNANISTANDAKI köylülere. Bu GALIMARARAS insallah yanlis hatirlamiyorumdur. Merhabalar anlaminda olmasi lazim.
Merhaba YUNANISTAN
Merhaba DRAMAN
Merhaba GULUM, USTIFDSA, OSENISA, KARADERE, KAYINÇA, DADIKOS, MAGDEN, LUBAN, PRIBOYNA, BURBA....
Eger isimleri degismis olan köyler varsa yeni isimleri ile MERHABA YUNANISTANDAKI ayni kültürü yasamis kardes köyler. ÜSKÜP'TEN Serif Boy Dededen Baskanimizdan, Celal Kardesten MERHABALAR...
Dilerdim ki imkan olsun Serif Dede birgün yasadigi yerleri gidip görebilsin belki bu dilegi, bu imkanlari saglayabilecek kisiler duysun...
Serif Dede, Tütüncülük, koyunculuk, cevi,zcilik, bagcilik, çiftçilik ve aricilik yaptiklarini anlatiyor. Yine söyle devam ediyor PRIBOYNALILAR KIRKLARELIYE geldi. UZUNKÖPRÜ, KESAN VE SON DURAK ÜSKÜP diyor. Bu arada;
üzümü nasil saklardiniz diye bir soru soruyorum. PABRA adli yapraklarin üstüne bir kat üzüm, bir kat PABRA konur. Dört kata kadar konabilen üzümler kislik böyle saklanirmis. Yine çocuklugumdaki PABRIKA kelimesi aklima geliyor. Bizde de kislik üzümler ya kirislere asilir veya büyük yapraklar altinda genis kamis sepetlerde saklanirdi. Anlasilan YUNANISTANDA Hafizali üzümü çesit üzümler varmis YUNANISTANDA. Insallah ileride bu konuyu daha derinlemesine arastirabilirim. Büyük salkimlara çilek derdik diyor Serif Dede. Kiraz yetistirip DRAMAYA gönderirlermis. YUNANISTANDA sofralik beyaz ve siyah hatta sari üzümler varmis hatiralarinda. Ama geldikleri yerde ÜSKÜPTE PAPAZKARASI, PAMIT ve BEYAZ saraplik üzümlerle karsilasmislar. ÜSKÜP meyvecilik ve bagcilik kentiymis ama onlarin hayatinda bagcilikta karsilastiklari, bagcilik açisindan bir sorun olmus. Fiçilarla saraplar kalmis gidenlerin arkasindan. Sarapçiligin ne yapimini nede satmasini bilmiyormus gelen halkimiz. Bademlerse üzerinde kalmis. Hani bademler ve üzüm deyince tatli bademli sucuklar akla geliyor. Acaba gidenler bu tatli üzüm sucuklarini yapiyorlarmiydi.
1921 de ÜSKÜPTE yasayan Rumlar geçici olarak savas korkusu ile gitmisler. Sonra geri gelip 2 yil daha burada yasamislar. Serif Amcaya hayvanciligin olup olmadigini sordum yasadigi yerde YUNANISTANDA. Olmaz olur mu be kizim hayvanlarida otlata otlata çobanlar 5-6 günde getirmisler ÜSKÜBE. Koyun, keçi, öküz, inek, beygirler var dedi. Insanlar önce trenle UZUNKÖPRÜYE gelmisler. UZUNKÖPRÜDE biraz durduktan sonra ÜSKÜPTE size uygun yer var demisler. Onlarda ÜSKÜBE gelmisler. Dolayisiyla 1923 ten sonra ÜSKÜP bir müslüman bölgesi olmus. 1950 lilere kadar herkes geri gidecegini beklemisler. 1950 den sonra artik ÜSKÜPLÜ oldugunu kabullenmisler.
Tekrar ilave ediyor Serf Dede"Çok güzel tereyagimiz vardi O ZAMAN AYÇIÇEK YOKTU. Herkes kendi peynirini kendi yapardi. Yemeklerde tereyagi kullanilirmis. Ancak mübadelede YUNANISTANDAN ayrilirken arilarin yaptigi bali satin alacak kisiler arilarini sicak su döküp sonra bali aldi. Arilarimin hepsi öldü. Ne kadar aci bir olay. Arilarimi beraber getiremedim. Onlarda öldü. O zamanlar 3-4kardes kazan ayni kaynar bütün aile beraber yemek yerdi. Simdilerde herkes evlendimi evini ayiriyor. Son sözleri harp sirasinda USTIDSA'DAN YEMEN'E gidenler 60 kisi gider 6 kisi gelirdi. Salih Amca, Maksut Dede, Hasan Dede isimsiz sehit olan tüm insanlarimiza tanridan rahmet dileyerek ÜSKÜP ile ilgili yazinin devami gelecek köse yazisina diyorum. HOSÇAKALIN...
SAÄzLIKLA KALIN...
NICE 90 SENELERE DAHA SERIF DEDE....
E-MAILhaticekunt@gazetetrakya.com