Merhaba Kirklareli

EKONOMIK VE EKOLOJIK KAZANIM IÇIN ENTEGRE ATIK YÖNETIMI
Arastirma Görevlisi Evren Çaglarer
Bir yandan, dünya nüfusundaki hizli artisin ve düzensiz sanayilesmenin sonucu olarak ortaya çikan sagliksiz kentlesme; öte yandan nükleer denemeler ve savaslar, tarim ilâçlari ve yapay gübreler ile deterjan gibi kimyasal ürünler, çevre kirliliginin baslica nedenleridir.
Dünyamizin sahip oldugu enerji, hammadde gibi dogal kaynaklarin kitligi ve kullanilmasinda maksimum ekonominin saglanmasi zorunlulugu, atik yönetimi (waste manegement) konusunu teknik, ekonomik ve sosyal disiplinlerle çok yönlü iliskiler içerisinde olan önemli bir faaliyet dali olarak ortaya çikarmis bulunmaktadir.
Atik yönetimi konusu, hem muhtelif atiklari geri kazanmak, verimliligi arttirmak, mâliyeti düsürmek yönü ile ve hem de çevre kirlenmesini önleyici yönü ile ülkemiz için de büyük önemi olan bir konudur.
Bu maddelerin çevre ve insan sagligina zarar vermeyecek sekilde bertaraf edilmesi önemli bir problemdir.
Hizla artan atik üretimine karsilik bunlari degerlendirme yöntemlerinin ayni hizda gelismemesi, atiklari depolama alanlarinin ve kapasitelerinin azalmasi, ciddi çevre sorunlarini beraberinde getirmistir.
Çevrenin korunmasi ve yasam kaynaklarinin tükenmemesi için, atik yönetiminin üç temel ilkesi olan, az atik üretilmesi, atiklarin geri kazanilmasi ve atiklarin çevreye zarar vermeden islahi konularindaki çabalara ivme kazandirilmasi zorunludur.
Son yillarda çok önemli boyutlara ulasan kati atik sorunlarinin çözümlenebilmesi amaciyla birçok ülkede çesitli politikalar gelistirilmistir. Bölgemizde gerek tarim yapisinin bozulmasina engel olmanin, gerekse tarihi ve turistik çevrenin ugrayacagi kayiplari önlemenin yolu, atik yönetimidir. Kezâ Ergene havzasinin kurtarilmasi ve sanayilesmeye açilan alanlarda dogacak zararlarin engellenmesi için dogru atik yönetimi çevreye ve ekonomiye katki saglayacaktir.
Entegre atik yönetimi, atik yönetimi sistemi içinde olusan atiklarin bertaraf edilmesinde, çevreye ve ekonomiye getirecegi olumsuz etkilerin en aza indirilmesini amaçlar.
1. ATIK NEDIR?
Çevre mevzuatinda yer alan Kati Atiklarin Kontrolü Yönetmeligine göre atik; â?~üretici tarafindan atilmak istenen ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin korunmasi bakimindan düzenli ve kontrollü bir sekilde uzaklastirilmasi gereken kati maddeler ve aritma çamurlari' olarak tanimlidir.
Çevreye zarar veren atiklari kaynaklari bakimindan üç grup altinda toplayabiliriz. Bunlar;
1-Tehlikeli Endüstriyel Atiklar
2-Evsel Atiklar
3-Özel Atiklar
*Hastane atiklari
*Toksit sanayi atiklari
*Radyoaktif atiklar
*Piller
1.1. TEHLIKELI ENDÜSTRIYEL ATIKLAR
Çevre problemlerinin çogu, sebep ve potansiyel çözümlerine göre, kimyasal maddelerden kaynaklanan sorunlardir. Günümüzde kimyasal maddelerin sayisi büyük boyutlara ulasmistir. Chemical Abstrack Service'de kayitli 5 milyon kimyasal maddenin 80.000'den fazlasi ticari amaçla üretilmekte ve günlük hayatta kullanilmaktadir. Dünya ticaretinin %10'unu kimyasal maddeler üzerine yapilan ticaret olusturmaktadir. ABD ulusal arastirma konseyinin kullanimi yaygin olan 65.725 kimyasal maddeden aldigi örneklerden zirai mücadele ilaçlarinin yanlizca %10'u ve ecza ilaçlarinin %18'i için komple saglik tehlikesi degerlendirmeleri yapilabilmistir. Toksit Maddeler Kontrol Kanunu uyarinca envanteri yapilmis ticari ürün ve süreçlerde kullanilan kimyasal maddelerin %80'i için toksisite verileri yoktur. Ayrica %90'i gelismekte olan ülkelerde üretilmektedir.
Devam Edecek...
haticekunt@gazetetrakya.com