MASALLARLA BÜYÜDÜK FAKAT BIZ ONLARI OKUDUK

Türk insani masalsizdir, fakat onun adina masallar anlatilip, masallar yazilmistir. Yeni kusaklar bilmezler ama bizim çocuklugumuzda her köyün, her evin bir masal anlaticisi vardi. Bunlar yasli insanlardi. "Bir varmis bir yokmus" diyerek masala baslarlar ve dinleyenleri uyutuncaya kadar anlatirlardi. Süphesiz ki masal bir Halk Kültürü'dür. Halkin edebiyatinda yer alan Sifai (Sözlü) Bilgi'dir. Bilenlerin bilmiyenlere masal anlatmasi gelenektir.
Böylece masal köy hayatinda yasayan bir bilgi olmustur. Bu nedenle halkin bilgilenmesi masallarla gerçeklesmistir. Tabii masallarda gerçek olmayan çok olaylar, kahramanlar vardir. Zaman içersinde masal yazan ünlü kisiler yetismistir. Onlarin kitaplari okunmus, bu sayede insanlar bir Alt Kültür sahibi olmuslardir. Osmanli Dönemi, Cumhuriyetin ilk yillari masal zeginidir. Masal yazanlarin basinda Eflatun Cem, Kemalettin Tugcu gelir. Yazanlar yetistigi gibi masal derleyenler de zamanla çogalmislardir. Kirklareli'nde ilk masal derleyicisi, benim bildigim kadariyla Yilmaz Dingiloglu'nun enistesi, lise edebiyat ögretmeni Hasan Latif Sariyüce olmustur. Benim dostlarim arasinda bulunan, Halkevinde birlikte çalistigim sair ve yazar Hasan Latif Sariyüce, daha sonra Çorum'dan Milletvekili seçilmis bir köy Enstitülüdür.
Türkiye'de Çocuk Edebiyati üzerine yetkin bir kisi olarak isim yapmistir. Simdilerde Kirklareli'nde Köy Masallari'ni derleyen ise Il Kültür ve Turizm Müdürlügünde çalisan Folklör Arastirmacisi Zekeriya Kurtulmustur. Kendisi Lüleburgazli'dir. Yeri gelmisken hemen söyleyeyim, Kirklareli'nin bir ilçesinde ünlü bir edebiyatçinin derledigi LEYLA ILE MECNUN MASALI vardir. Çok önemli bir bilgi ve belgedir.
"Masallarla büyüdük, fakat biz onlari okuduk" dedigim sey cumhuriyetin Alt Kültürü'nde yer alan insanlarin okuduklari kitaplarla yazarlardir kastettigim. Cumhuriyet gençliginin okudugu bu yazarlar kimlerdi? Kitap okuma ve kitap kültürü edinme baglaminda büyük hizmetleri olan bu roman ve hikaye yazarlarini simdi hatirliyor muyuz? Bu vesileyle bazilarini anmak istiyorum.
Cumhuriyet insanlarina "Okuma ufku açan" bu yazarlar üzerine romanci ve yazar Selim Ileri önemli çalismalar yapmaktadir. Ancak bunlar bizimde okudugumuz yazar ve romancilardir. Mesela bizim kusaktan olanlar Esat Mahmut Karakurt'u, Kerime Nadir'i, Etem Izzet Benice'yi, Muazzez Tahsin Berkand'i, Akagündüz'ü, Süküfe Nihal'i, Mükerrem Kamil Su'yu, Vedat Tanca'yi, Resat Enis'i çok iyi bilirler. Çünkü onlar kendilerini okutmasini biliyorlardi. Sinema filmlerinin konulari bu yazarlarin kitaplarindan alinmaktaydi. Ben hatirliyorum Esat Mahmut Karakurt'un DAÄzLARI BEKLEYEN KIZ adini tasiyan Romani köy kahvelerinde çokça okunan kitaplarin basinda gelirdi. Kitabin filmi de yapilmisti. Muazzez Tahsin Berkand'in ise "Bir Genç Kizin Romani ve Kezban, Etem Izzet Benice'nin Bes Hasta Var, Süküfe Nihal'in Çölde Sabah Oluyor" romanlari elden düsmüyordu. Bu süreçte daha üst düzeyde roman yazmis yazarlarin basinda Resat Nuri Güntekin, Peyami Safa, Halide Edip Adivar gibi çok okunan yazarlar gelmektedir. Mustafa Kemal, Çalikusu Romanini 1922 yilinda Büyük Taarruz sirasinda okumus ve çok begendigini, alip okumasi için cephe komutanlarindan Ismet Inönü'ye verecegini söylemistir. Mustafa Kemal 57 yillik ömründe üçbine yakin kitap okumustur. Yüzyillarin en fazla kitap okuyan komutan ve devlet adamlarindan olmustur. Son yillarda Türkiye'de önemli yazarlar yetismis, önemli kitaplar yazilmistir. Ancak piyasa için kitap yazanlar daha çoktur. Tabii piyasa için yazilan kitaplarin gelecege kalma sansi pek yoktur. Onlarin okuyuculari ise ciddi kitaplari okumaktan sikilan kisiler olarak taninirlar. Bu kitaplari daha ziyade genç kesim okumaktadir. Bize göre insan her çesit kitabi okumalidir. Fakat okuma aliskanligi kazanildiktan, kitap okuma bir ihtiyaç haline geldikten sonra Seçme Kitaplar'a yönelmek daha yararlidir. Özellikle Nobel Yazarlari'ni Klasikleri mutlaka okumak gerekir. Iyi seçilmis kitaplari okumanin bir üniversiteyi bitirmek demek oldugu unutulmamalidir.
nazifkaracam@gazetetrakya.com