"Köy Enstitülü çocuklar yuvalarını kendileri yapan kuşlar gibiydiler"

Eğitim-İş Kırklareli Şubesi Eğitim Sekreteri Murat Adıgüzel Köy enstitülerinin kuruluş yıldönümü ile ilgili yaptığı basın açıklamasında; "Eğitim-İş olarak amacımız;

Köy Enstitülerinin felsefesi, heyecan ve ruhunu okullarımızda yaşatmak, tüm yurtta cumhuriyetin, aydınlanmanın ateşini yeniden yakmak, ülkemizin geleceğine umut ve ışık olabilmektir" dedi. Adıgüzel açıklamasının devamında şunları kaydetti;
"Emperyalizme karşı bağımsızlık savaşı kazanıldıktan sonra çağdaşlaşmanın ve aydınlanmanın, silahla kazanılan bağımsızlığın teminatı olduğunun bilincinde olan Cumhuriyet'i kuranlar, "Köy Enstitüleri" modeli ile bunu uygulamaya koydular.Köy Enstitüleri, ülkemize özgü bir eğitim modeli olarak dünya eğitim tarihine yazılmıştır. Köy Enstitüleri, "kul" olmaktan "yurttaş" olmaya geçişin adıdır. Köy Enstitüleri, yaşamdan ve üretimden kopuk eğitim sisteminden, yurttaşı yaşamla tanıştıran ve eğitim-üretim ilişkisini kuran sistemin adıdır. Köy Enstitüleri, yüz yıllardır yoksulluk ve açlığın pençesinde kıvranan Anadolu çocuklarını temel bir insan hakkı olan eğitime kavuşturmanın adıdır aynı zamanda.
Mustafa Kemal, daha Ulusal Kurtuluş Savaşı kazanılmadan ve Cumhuriyet ilan edilmeden 1 Mart 1922 tarihinde TBMM'de yaptığı konuşmada, toplumun büyük çoğunluğunu köylülerin oluşturduğunu ve köylülerin de bilgi ışığından yoksun olduğunu belirttikten sonra "Yurt çocuklarını toplumsal ve ekonomik alanlarda etkin ve üretken kılmak için gerekli olan bilgileri uygulatarak öğretme yaklaşımı ulusal eğitimimizin temelini oluşturmalıdır'' diyerek eğitimin bilimsel, parasız ve ulusal olması gerektiğine vurgu yapıyordu.İşte bu temelde kurulan Köy Enstitüleri, savaştan çıkmış, viraneye dönmüş, yanmış, yakılmış Anadolu ile yoksullukla, cehaletle boğuşan Anadolu insanını uyandırma, ayağa kaldırma, uygar bir Türkiye yaratma projesiydi. Öğrenciler; öğreniyor, öğrendiklerini uyguluyor ve üretiyordu. Falih Rıfkı Atay'ın dediği gibi "Köy Enstitülü çocuklar yuvalarını kendileri yapan kuşlar gibiydiler."Yüzyıllardır horlanmış köy çocuklarından yazarlar, şairler, müzisyenler, bilim adamları çıkmaya başlamıştı. Anadolu uyanıyordu. Köy Enstitüleri'nden yetişenlerin yaktıkları çoban ateşleri Anadolu'yu aydınlatmaya başlamıştı. Anadolu uyandıkça, karanlıktan, cehaletten beslenenler, yüzyıllardır Anadolu insanını sömürenler, bu uyanışın kendi saltanatlarını yok edeceğini anlayınca Köy Enstitüleri'ni karalama ve itibarsızlaştırma girişimlerine başladı. Atatürk'ün ulusal eğitim anlayışı, siyasi pazarlıklar konusu yapıldı. Önce bilinçli olarak içi boşaltılan ve yozlaştırılan Köy Enstitüleri kapatılarak Anadolu'nun en önemli aydınlanma projesi ortadan kaldırıldı.Eğitim-İş'e, Köy Enstitüleri'nin 73. Kuruluş yıldönümünde tarihi görev ve sorumluklar düşmektedir. Eğitim-İş olarak amacımız; Köy Enstitülerinin felsefesi, heyecan ve ruhunu okullarımızda yaşatmak, tüm yurtta cumhuriyetin, aydınlanmanın ateşini yeniden yakmak, ülkemizin geleceğine umut ve ışık olabilmektir. Cumhuriyet öğretmenlerinin yegane örgütüEğitim-İş, Mustafa Necati'den, Hasan Ali Yücel'den, Fakir Baykurt'tan, hepsinden önemlisi Başöğretmenimiz Mustafa Kemal'den devraldığı bu görev ve sorumluluğu yerine getirme azim ve kararlılığındadır."