Kirklareli Tarim Il Müdürlügü ve Trakya Tarimsal Arastirma Enstitüsü Müdürlügü ortakliginda çiftçilerimize Aspir yetistiriciligini tesvik etme amaçli bir proje gerçeklestirildi. Yapilan Projeye göre Kizilcikdere Köyünde Çiftçi Hüseyin Topalan’in tarlasina Aspir ekimi gerçeklestirildi. 6 Nisan 2009 tarihinde gerçeklesen ekim sonrasinda hasat zamani gelen aspir mahsulüne biçim islemi yapildi. Dün saat 14.00’da yapilan aspir hasadina Trakya Tarimsal Arastirma Enstitüsü Müdürlügü’nden Dr. Metin Babaoglu, Kirklareli Tarim Il Müdür Vekili Mehmet Özcan, Çifçi Egitim ve Yayim Sube Müdürü Ayhan Çelik, Kizilcikdere Köyü Muhtari Ismail Kenar, Kirklareli Tarim Il Müdürlügü personeli ve çok sayida çiftçi katilimda bulundu. Gerçeklesen aspir hasadi öncesinde bir açiklama yapan Üsküp TAR-GEL Görevlisi Ilker Kutlugün, Aspir Tarimi hakkinda su bilgilere yer verdi:
“Aspir, genellikle 80-100 cm arasinda boylanabilen, dikenli ve dikensiz formlari olan, dikenli formlarin dikensizlere göre daha fazla yag içerdigi, sari, beyaz, krem, kirmizi ve turuncu gibi degisik renklerde çiçeklere sahip, renkli çiçekleri (petal) gida, kumas boyasinda ve bitkisel çay yapiminda kullanilan, fide döneminde iken, yesil salata olarak tüketilebilen, tohumlari genellikle beyaz taneler seklinde olan, dallanan ve her dalin ucunda içerisinde tohumlari bulunan küçük tablalar olusturan, derinlere gidebilen bir kazik kök sistemine sahip, tohumlarinda % 30-50 arasinda yag bulunan, Linoleik ve Oleik (zeytin yagina esdeger) olarak 2 ayri tipi olan, yagi yemeklik olarak çok kaliteli olan, biyodizel yapiminda kullanilan, küspesi hayvan yemi olarak kullanilabilen, kurakliga dayanikli, yazlik karakterde ve ortalama 110-140 gün arasinda yetisebilen tek yillik bir uzun gün yag bitkisidir.
Aspir tarimindaki en önemli avantaj (kolaylik), Bugday-arpa tariminda, toprak hazirligindan ürünün depoya alinmasina kadar geçen sürede kullanilan bütün alet-ekipmanlarin bu bitkinin tariminda da kullanilabilmesidir.
Toprak Hazirligi
Toprak bakimindan çok da seçici olmasa da, derin, verimli tinii, drenaj problemi olmayan ve su tutma kapasitesi yüksek, pH degeri nötr veya nctr'e yakin (pH 5-7) olan topraklar aspir tarimi için idealdir. Daima bu tip topraklar tercih edilmelidir. Ancak, kiraç alanlarda da basanli bir sekilde yetisebilmektedir.
Gübreleme: Ekimden önce, toprak tahlili yaptirilarak eksik olan bitki besin maddeleri tamamlanmalidir. Toprak tahlilinin yapilamadigi durumlarda, dekara 12-15 kg saf azot (N) hesap edilerek, bitki gelismesine baslangiç olmasi için bir miktar da fosfor (P) ilavesi yapilarak ekimden önce topraga serpilip karistirilmalidir. Tavsiye edilen normal fosfor miktari, dekara 3-5 kg dir.
Aspir bitkisi 3.5-4 ay gibi kisa bir sürede yetisebildigi için, gerekli olan bütün gübrelerin ekimden önce bir seferde topraga serpilip karistirilmasi gerekir. Gübrenin bir seferde ekimle veya ekimden önce verilmesi göz önüne alindiginda, etki süresinin yavas ve sürekli olmasi nedeniyle, üre gübresinin kullanilmasi daha mantikli olacaktir. Bu amaçla, ekim öncesi dekara 30 kg üre uygulanip, karistirilmalidir. Ekim Tarihi: Aspir, yazlik bir bitki oldugundan bahar ayinda ekilmelidir. Ancak, kislari fazla soguk olmayan, iliman bölgelerde kislik olarak da ekilmesi mümkündür.
Fide döneminde, diger bitkilere oranla soguklara daha fazla dayandigi için, biraz daha erken ekilebilir. Ekimin 15 Mart-20 Nisan tarihleri arasinda yapilmasi uygundur. Sira Arasi ve Ekim Sekli: Degisik sira araliklarinda ekim yapilmasina ragmen, yabanci ot mücadelesi ve kontrolü açisindan, sira arasinin dar tutulmasi en iyi yöntem olarak kabul edilmektedir. Bu amaçla, tavsiye edilen en uygun sira arasi, 15-20 cm dir. Hububat ekiminde kullanilan makineler, aspir ekiminde de rahatlikla kullanilabilmektedir.
Tohumluk Miktari ve Ekim Derinligi
Sira arasinin15-20 cm ve sira üzerinin 5 cm oldugu durumlarda, dekara 4- 6 kg tohumluk kullanilmalidir Genis sira araliklarinda (45-70 cm), tohumluk miktari 1.5-3.0 kg civarindadir. Ekim derinligi, toprak sartlarina göre degisiklik gösterse de, 2.5-4.0 cm' lik ekim derinligi en idealidir. Ekimde hiçbir zaman 5 cm' den daha derine tohum birakilmamalidir.
Sulama
Normal yagis sartlarinda sulama gerekmez. Ancak, çok çok kurak giden yillarda sulama yapmak verimi arttiracaktir.
Yabanci Ot Kontrolü
Aspir bitkisi, gelismenin ilk 3-4 haftalik döneminde, rozet formunda kaldigi için, yabanci otlarla rekabet edemez. Bu konuda çok zayif oldugu için, yabanci otlardan çok etkilenir. Bu nedenle, gelismenin ilk dönemlerinde bitkiyi yabanci otlarla rekabete sokmamak için, ekimden önce tarlanin bir çikis öncesi herbisit (ot ilaci) ile ilaçlanmasi ve ilacin topraga karistirilmasi gerekir veya çikistan hemen önce tarla yüzeyine uygulanmasi gerekir.
Ancak, daha önce de belirtildigi gibi, ekimde sira arasinin dar tutulmasi (15-17 cm), yabanci otlari bastiracagindan, ayri bir yabanci ot mücadelesi gerekmeyecektir. Çikis sonrasi yabanci otlarin kimyasal yolla mücadelesinde yesil aksama kullanilabilecek herbisitlerin piyasada bulunamama ihtimaline karsi, ekimden Önce ekilecek alanin mutlaka
treflan ile (dekara 230-250 gr) ilaçlanmasi gerekir. Bu doz agir (killi) topraklar içindir. Hafif topraklarda (kumsal), bu miktar dekara 130-150 gr dan fazla olmamalidir. Aksi takdirde, problemler ortaya çikabilir.
Hasat
Yapraklarin büyük bir bölümünün tamamen kurudugu (kahverengilestigi), çiçek çanak yapraklarinin hemen hemen kahverengiye döndügü (geç açmis çiçek tablalarindaki çanak yapraklarinda hafif bir yesillik olabilir) ve tablalarin elle kolaylikla harmanlanabildigi ve tanelerin tamamen beyaz renk aldigi dönem hasat zamaninin geldiginin bir isaretidir. Zaman olarak vermek gerekirse, Temmuz ayinin son haftasi ile Agustos ayinin ilk haftasi arasinda hasad yapmak mümkündür. Hasat, zamaninda, geciktirilmeden hemen yapilmalidir. Aksi takdirde, tanelerde renk degisikligi ve eger yagis olursa, tablalarda bulunan tanelerin çimlenmesi söz konusudur. Hububat (Bugday-arpa) hasadinda kullanilan biçerdöverler, aspir hasadinda da rahatlikla kullanilabilir. Ancak, makinenin ayarlarinin uygun bir sekilde yapilmasi zorunludur. Hasat edilen ürünün problemsiz, uzun bir süre ve güvenli bir sekilde depolanabilmesi için tane neminin % 8 olmasi gereklidir. Bu oran, hiçbir zaman % 10' u geçmemelidir.
Sanayide Islenmesi
Aspir yaglik bir ürün oldugu için, sanayide yag elde etmek üzere degerlendirilir. Yag elde edilmesinde, ayçiçegi isleyen tüm makineler, hiçbir makine degisikligine gitmeden aspir islemeye de elverislidir. Bu nedenle, ülkemizde sanayide islenmesi açisindan hiçbir problem yoktur. Yag alindiktan sonra geriye kalan küspe içerdigi % 22-24 protein nedeniyle iyi bir hayvan yemi olarak degerlendirilmektedir.”
Üsküp TAR-Gel görevlisi Ilker Kutlugün’ün açiklamasinin ardindan aspir mahsulünün hasadi gerçeklestirildi.
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol