KÖYLÜ TOPLUMA DÖNÜK ESNAFLIK BITTI

Bizim toplumda insanlarin söyledikleri bir sey vardir "Kurdu gören de bagiriyor görmeyen de.." Acaba öyle mi? Kurt kuzulari yemis kimse orali olmamis. Ne bagiran olmus, ne gören olmus.
Bu toplumda "Kurt Kuzuyu Yedi" diye bagiranlar kimi suçluyorlar?
Çiftçi Tarim Bilgisinin disinda kaldi diyorlar. "Müsteri degisti esnaf degismedi" diye söylüyorlar. Peki çagdas politikaci, çagdas devlet adami degisti mi? Ne politika degisti ne politikaci degisti. Öyle baslamis öyle gidiyor. Ancak gidisten gidisattan herkes sikayetçidir.
Türkiye'de sermaye üst kesimler, belli ellerde toplaninca bunlar parayi tasraya, kirsal kesime dogru hareketlendirmeye baslamislardir. Bunlarin hedefi küçük esnafi vurmak, degisen müsteriyi kendilerine çekmek olmustur. Onlara göre müsteri degismis fakat esnaf degismemistir. Esnaf hâlâ Köylü Müsteri'ye göre çalismaktadir. Oysa köylü toplumu eskisi gibi degildir. DEÄzISIM az veya çok köye de girmistir. Köyde, köylü de kendi içinde degismistir. Köylü Toplum'un degistigini gören bazi esnaf da paranin kayit disi kaldigi pazarlara açilmistir. Açilmayanlar ise ekonomik kriz ile birlikte küçülmeye baslamislardir. Bu yüzden son yillarda binlerce, onbinlerce esnaf dükkan kapamistir. Bunlar hangi is alanlarina yönelmislerdir, bilen yoktur. Bilinen tek sey onlarin biraktigi boslugu, daha dogrusu onlari dükkan kapamaya zorlayan ekonomik kriz ve giderek büyüyen Market Zinciri esnafi büyük ölçüde bitirmistir. Bugün esnaf da çiftçi de terk edilmis, kendisine adeta "Basinin çaresine bak" denmistir.
Peki isini, isyerini kaybeden esnaf, köseye sikisan çiftçi ne yapmak istemektedir? Kendisini bu duruma getiren düzenin hesabini sandikta görmek için siyasi bir tercih mi düsünmektedir? O net olarak belli degildir. Siyaset Esnafi seçimlere yakin yine esnaf ve çiftçi kesime biraz para pompalamanin, yardim yapmanin yolunu bulacak, esnafin, çiftçinin kafasini çelmeyi basaracaktir. Her seçimde böyle olmamis midir? Halk oyunu hep sikâyet ettiklerine vermistir.
Bilim adamlari, arastirmacilar küçük isletme sahiplerini artik kaybedilenlerin geri gelmeyecegi, kolay para kazanmanin artik mümkün olmayacagi konusunda uyarmaktadirlar. "Ya elinde bulunan bakkali büyütüp market yapacaksin ya da zincir marketler karsisinda dayanamayip iflas edeceksin" demektedirler. Ancak bu uyarilari yapanlar küçük esnafin parasiz oldugunu bilmiyorlar. Küçük esnaf köylü-çiftçi günlük, mevsimlik yasayan insandir. Köylü yilda bir kere üretir, bir kere satar. Esnaf kent ve kasaba pazarlarini kollar, bayram ve seyranlarda biraz hareketlenir. Diger günlerde is "Rastgele"ye kalmistir.
Birilerinin çikip esnafa, çiftçiye dogruyu anlatmasi, dagin arkasindaki ufku görmeye çalismalarini söylemesi gerekir. Belli ellerde toplanan para artik kabina sigmaz olmustur. Yatagindan çikip, bir yerlere dogru akacak, kendi yolunu bulup açacaktir. Tipki sel sulari gibi önüne geleni silip götürecektir. Bu gerçegi görüp ne yapilabilecegini tartismak gerekir. Yoksa gidis iyi bir gidis degildir. Ekonominin, serbest ticaretin raconuna, kuralina göre Büyükler Küçükleri yeyip yutacaktir, Ezip geçecektir. Ancak degisen ve gelisen ekonomilerde, ilerlemede bunun hep böyle oldugunu bilmek gerekir. Küçük adam, küçük esnaf, küçük çiftçi çareyi birlesmekte, yeni bir güç olusturmakta bulmustur. Bu tabii geleneksel esnaflik, çiftçilik anlayisini terk etmek anlamina, zihniyet ve düsünce degisikligi manasina gelmektedir. Sicak para, kara para devri yerini çok çalismak, çalismak suretiyle kazanmak, alim satimda müsteri isteklerine göre isyerini düzenlemek, degistirmek, biçimine gelmistir. Yani degisim su anlamda olmustur Bol Para Devri bitmistir. Az kazanmak, sürekli kazanmak yolu açilmistir. Bu Enflasyonsuz Dönem demektir. Bol Parali Dönem dedigimiz Enflasyonlu Dönem, herkesi aldatmis, yalanci bir refah, yalanci bir zenginlik yaratmis, esnaf ve çiftçiyle birlikte hemen hemen bütün kesimleri vurmustur. Çok Parali Zaman'da halk aldatilmistir. Sanayici ürettigi her seyi köydeki evin içine kadar sokmayi basarmistir. Bu sayede de parayi elinde toplamis, o simdi Süper Marketler halinde kendisine verimli bir yol bulmustur. Kitap bile marketin içine girmistir. Köylü, çiftçi artik cebinde ayna, tarak, çaki tasimamaktadir. Belki cebine hâlâ gazete, kitap koymuyor ama eski müsteri olmadigi bellidir. Ne diyor Islam, Zaman Degismekle Ahkâm da (Kurallar da) Degisir. Degisecegiz, baska çare yok Mustafa Kemal, "Durmak Düsmektir" demis.
nazifkaracam@gazetetrakya.com