KARIKATÜR-I

Karikatür deyince hemen aklima "gülen bir gül" gelir. Çok büyük moral bulurum. Baktikça, ne anlatiyor demeden gülmeye baslarim. Bu yüzden olacak ki Turhan SELÇUK ustayi pek begenirim. hatta kendisinin yayinlanan 400 kadar karikatürünü gazetelerden keserek biriktirmis idim. Onlardan sadece elimde 187 adeti bulunmaktadir. Birinci dosyam kayip.
Karikatür Bir insani, bir seyi, bir olayi alaya alarak, özellikleri asiri veya normalin biraz üstünde büyütülerek, güldürmek vede düsündürmek için, insana yapilan bir hizmet olarak çizilen resme bence "karikür" denir diye tarif ediyorum. Çesitlerini de söyle siralayabiliriz. Konusuna göre "siyasal"-"toplumsal"-"portre karikatürü" diye siralayabilir.
insanlar, yalniz insanlari ya da insanlarla ilgili olaylari gülmeceye veya düsündürmeye yönlendirmek için bu sanata önem vermislerdir. Bana göre, insanlar yalniz, insanlari alaya alirlar.
Karikatür çok eski çaglardan beri bilinmektedir. Bir sözlükte söyle yazmaktadir. Pompei ve Herculanum kazilarinda bulunan duvar ve vazo resimleri çogu zaman belli kisileri yermek için yüzlerini degistirip bozan karikatürler halindedir. Misirlardan kalma resim karikatürler de bulunmustur diyor.
Baski Makinesi bulupta kitaplar, gazeteler yainlanmaya baslayinca karikatür çok daha gelismeye baslamistir. XIII. yüzyilda Avrupa ülkelerinde siyasi karikatürler ün kazanmaya baslamistir. Ayni yüzyilda ispanyol ressami Goya'da eserlerinde bu özellige çok önem vermistir. ingiltere'de ünlü siyasi mizah dergisi "Punch" bu çigirin çok kisa zamanda büyümesine ve gelismesine yol açmistir. Binsekizyüzlü yillarda Caran d"Ache, köpeklerin Hayirsizadalar'a sürgün edilmesi sirasinda (1911) istanbul'a gelmis, bu konuda bir eser vermis olan Sem, Nadar gibi Fransiz ressamlari Theodore Heine-Von Regineck gibi Alman sanatçilari Siyasi karikatür alaninda ün kazanmislardir. Daha sonra bir çok gelismeler oldu.
Türk Karikatürü hakkinda bildigimizi ve arastirmalarimiz size aktarmadan önce bir de KARiKATÜR MÜZESi'nin oldugunu size aktarmak isterim.
Karikatür Müzesi Türkiye'de ilk kez istanbul'da açilmistir. Karikatürcüler Dernegi'nin açtigi bu müzede, bizdeki karikatür sanatinin eski eserleri bir araya topladigi gibi çesitli zamanlarda karma, ya da belirli konular üzerinde karikatür sergileri açiliyor. Bu arada müzenin açilisinda Uluslararasi Nasrettin Hoca Karikatür Yarismasi da düzenlenmistir. Artik halen simdilerde insanlar okumuyorlar ama herseye ragmen gazetecilerde veya kirtasiyecilerde veya kitapçilarda karikatür dergileri bulunmaktadir.
Sanatçi Turhan SELÇUK'u uzun zaman basindan takip ettim. Saklayamam; bana göre en kisa, çabuk kavranan, aslinda çok benzeyen, toplum sorunlarini vede siyaseti en güzel çizen adamdir. Saglikli, uzun ömür dilerim. Hosça kalin.
DEVAM EDECEK.
mustafaermis@gazetetrakya.com