KAKAVA'YA DOĞRU GİDERKEN KIRKLARELİ'NDE KARAGÖZ OYNATANLAR

Kırklareli'nde hangi olaya, bilgiye el atsak karanlıkta kaldığını, unutulduğunu görüyoruz. Duyuyorum ki 24 Mayıs'ta Karagöz Kültür Sanat ve Kakava Şenlikleri başlayacakmış. Şenlikler başlamadan önce ola ki Karagöz üzerine biri çıkıp konuşursa ona bir ek bilgi olsun diye bu konuyu yani Kırklareli'nde KARAGÖZ oynatanları öne aldım. Bu konuya da şimdiye dek hiç değinmemiştim.
Kim ne derse desin Karagöz'ün memleketi ile ilgili karşı bir bilgi çıkmadıkça TÜRK GÖLGE OYUNU'NA ADINI VEREN KARAGÖZ, KIRKLARELİLİ BİR OSMANLI SANATÇISI'dır. Daha doğrusu seyirlik bir kültürdür. Karagöz'ün 800 yıllık bir geçmişi vardır. Osmanlı hükümdarlarının astıkları, hayatına son verdikleri ilk sanatçıdır.
Geçenlerde Kırklarelili Gacallardan Emin Erolçay ile görüşüyorduk. Emin Erolçay Yüksek Öğrenim yapmış biridir. Babasını lakabı ile söylersek YOĞURTÇU SALİH'İN OĞLU'dur. Konuşurken Karagöz üzerine araştırmalar yaptığını söyledi. Sevindim. Belki yeni bir bilgiye rastlar diye.
Emin Erolçay bana Karagöz oynatan Mehmet Ekrem'den bahsetti. Ben de Hancı Mehmet Efendi'nin oğlu tiyatro sanatkarı, yazar ve şair Semih Erkmen'den söz ettim. Semih Erkmen Emin Erolçay'ın akrabası olurmuş. Aileleri iyi tanıyorum. Rahmetli Semih arkadaşımdı. Devlet Tiyatroları sanatkarı idi. Ünlü tiyatro sanatkarı Semih Sergen arkadaşı idi. Rahatsızlığı nedeniyle tiyatrodan ayrılmış. Kırklareli'ne dönmüştü. Semih Erkmen'i bir başka yazımda anlatmak üzere babası Mehmet Efendi'yi anlatmak istiyorum.
Mehmet Efendi'yi iyi tanırdım. Fakat Karagöz oynattığını bilmiyordum. Onu Emin Erolçay'dan öğrendim. Meğer Karagöz'ün memleketi Kırklareli'nde geçmişte hanlarda, kahvelerde Karagöz oynatan, Karagöz Eğlenceleri düzenleyen kişiler varmış. "Hancı Mehmet Efendi" diye anılan Mehmet Erkmen Kırklareli'nin köklü ailelerindendir. İrfan Gürpınar Pasajı'nın olduğu yerde evleri vardı. Emin Erolçay'ın anlattığına göre Mehmet Efendi hanlarında çalışırken aynı zamanda han müşterilerini eğlendiriyor, onlara Karagöz oynatıyormuş. Kırklareli Hanları'nda bu gelenek varmış. Tabii KARAGÖZ, Kırklarelili olsun da Kırklareli'nde Karagöz oynatan olmasın, mümkün değil. Kırklareli'nin Karagözcüleri vardır. Ancak bu bağlamda yeni kuşaklar Hanların ne olduğunu bilmezler. Görmemişlerdir ve onlara anlatanlar da olmamıştır. Zira HAN'ların vazifesi 40-50 yıl önce bitmiştir. Artık hanlarda yatıp kalkan yoktur. Kırklareli'ne ki köylüler buraya KASABA derlerdi, kasabaya işleri için geldiklerinde hanlarda kalırlardı. Ancak hanlar otel değildi. Otel hizmeti gören, konforu olmayan yerlerdi. Hanlarda hayvanlar için de ahırlar bulunurdu. Kırklareli'nin her yönünde han vardı. Mesela Demirköy'den Kırklareli'ne yayan gelen ünlü şair Vahit Lütfi Salcı anılarında Eski İstanbul Yolu üzerinde bulunan bir handa kaldığını söyler. Bir öğretmen veya başka tür bir gezginci memur olan ünlü şair Faruk Nafiz Çamlıbel yazdığı HAN DUVARLARI adlı şiirinde bu yerleri anlatır. Kışta kıyamette yola çıkamayanlar hanlarda elbette eğlenirlerdi ve Karagöz Oyunu seyrederlerdi. Şimdi Kırklareli'nde ne Karagöz Oyunu var, ne Karagöz oynatanlar. Kırklareli'nde sadece Karagöz'ün heykeli var. Kim bilir yalnızlığından, halkın ilgisizliğinden canı ne kadar sıkkındır.