"Hurda deyip geçme, milli servet"

2009 yilinda ülke geneline bakildiginda geri dönüsümü yapilmadigi için yillik 1 milyar 100 milyon TL. kaynak çöpte kaybolup gitti. Geri dönüsümün saglandigi merkezlerin basinda ise hurdacilar geliyor. Kirklareli'nde bir elin parmaklarini geçmeyen hurdaci esnafi deyim yerindeyse geçimlerini yalnizca çöpten saglamakla kalmiyor ayni zamanda milli servetin ülke ekonomisine geri kazandirilmasina önayak oluyor. 1960 yilindan günümüze Kirklareli'nde hurdacilik sektöründe çalisan 4 çocuk 8 torun sahibi 74 yasindaki Ilyas Aktas, hurdanin önemini; "Hurda deyip geçme milli servet" sözleri ile tanimliyor.

Kirklareli'nde günlük ortalama 2 ton civarinda geri dönüsümü yapilabilir hurdanin toplandigi bilgisini veren Aktas, bunun aylik ortalamasinin da 60 tonu buldugunu ifade etti. Geri dönüsümü yapilacak hurda malzemeler içinde agirlikli olarak demir ve plastik alimi yaptiklarini ancak kagit, bakir, alüminyumda aldiklarini anlatan Aktas, her gün sokaklarda yaklasik 30 kisinin çöpe atilan bu ürünleri topladigini belirtti.

Kirklareli'nde toplanan hurdanin il merkezinde degerlendirilebilecegi bir tesis olmadigi için basta Çorlu olmak üzere Istanbul'a nakledildigini kaydeden Aktas, "Toplanan hurdalar fabrikalara gönderiliyor. Örnegin toplanan demir hurdasi Çorlu'da Eregli Demir-Çelik Fabrikasina gidiyor. Kagit yine Çorlu Modern Kagit Fabrikasina gidiyor. Kisaca toplanan hurda malzemelerin tümü degerlendirilmek üzere Çorlu ya da Istanbul'a gönderiliyor" dedi.

"Hurdanin önemini bilmiyoruz"

Ülke genelinde bakildiginda ekonomiye ciddi katkilar saglamasina ragmen hurda malzemeden isletme olarak iyi bir kazançlari olmadigini dile getiren Aktas, aylik kesin bir rakam veremese de ortalama 500 TL. ile 1000 TL. arasinda gelir sagladiklarini bunun bazi dönemler 1000 TL'nin üzerine de çikabildigini söyledi. 

"Hurda deyip geçme milli servet"

Kirklareli merkezde sektördeki isletme sayisi az olunca sektörün Kirklareli için geçerli olmak üzere Esnaf ve Sanatkarlar Odasi'nda temsilinin olmadigini da ifade eden Aktas, bu meslegin yeterince öneminin bilinmedigini vurgulayarak; "Hurda deyip geçmeyelim bu milli bir servettir. Bazi yetkililer bunun önemini bilmiyor. Kent içinde olmasi dolayisiyla bir görüntü kirliligi belki var ama bu milli servettir. Sonuçta burada demir var plastik var kagit var. Kurtlanmaz paslanmaz. Tabi hep beraber el birligi ile daha iyisi yapilsin isteriz" diye konustu.  

Hurdacilarin mekan sorunu

Hurdacilik isinin eski malzemelerden olusmasi nede ile toplanildigi merkezlerde özellikle sehir içinde ise belli bir görüntü kirliligi olusturdugu görüsüne katilan hurdaci Ilyas Aktas, bundan yaklasik 2 yil önce hurdacilikla ugrasan isletmelerin belli bir yerde toplanarak hem görüntü kirliligi hem de isyerlerinin tekbir noktada toplanmasina yönelik Kirklareli Belediyesi'nin bir adim attigini ancak bunun devaminin gelmedigini söyledi. Aktas, söyle konustu:

"Hurdacilar için birkaç yil önce bir mekan ayarlamayi düsündüler ama bu henüz uygulanmadi. Belediye ile zamaninda görüsme yaptik 2 yil önce hurdacilari bir araya toplayip yapilan alanda bize bir yer ayiracaklardi. Böylece hurdacilarda tekbir noktada toplanmis olacakti. Demir Sanayi civarinda bir yerde olacakti. Baslangici yapildi niyet ortaya konuldu ama bir gelisme olmadi."

Ülke genelinde hurdanin

ekonomiye katkisi

2009 yilinda Istanbul Serbest Muhasebeci Mali Müsavirler Odasi'nin ülke geneli için yaptigi bir arastirma ise bu sektörün hiçte yabana atilir cinsten olmadigini ortaya koyuyor. Geri dönüsümü yapildiginda hurdadan ortaya çikan rakamlarin ülke ekonomisine katkisi günlük 2 milyon TL'yi bulurken geri dönüsümü saglanamadigi için yillik 1 milyar 100 milyon TL. çöpte kaybolup gidiyor. Türkiye'de günlük 5 milyon TL degerinde kagit, metal, plastigin çöpe atildigi düsünülürse geri dönüsümü yapildiginda elde edilecek gelirin yani sira yeni üretim yapilmasina da gerek kalmayacagi için elde edilecek kazanç hiçte önemsiz görünmüyor. Arastirma verilerine göre günde toplanan 1 ton kagit 17 agacin kesilmesini önlüyor. Yalnizca Istanbul'da yillik 450 bin ton kagit tüketildigi düsünüldügünde ise Türkiye geneli ile karsilastirildiginda 38 kilometrekarelik agaçlik alanin korunmasi saglaniyor.