HAYALIN SAHESERLERI

Hayalin SaheserleriMASAL
Masal daha çok çocuklara anlatilan,olaganüstü serüvenlerle dolu hikayelerdir.
Masallarin baslica özelligi, içinde insan ve doga üstü yaratiklarin, olaylarin bulunmasidir, devler, cinler, periler masallarin basinda gelen kisiler veya varliklar oldugu gibi, bir tokatta süpürgeye çevrilen sehzade, insanin kus olup uçmasi gibi olaylar masallarda sik rastlanmaktadir.
Ikinci özelligi ise masalin kim tarafindan yazildigi bilinmez. Masallar anlatila, anlatila bu günlere uzanmis bir edebiyat türüdür.
Dilimizde yüzyillardan beri, yüzlerce masallar anlatila, anlatila gelmistir.Bunlarin, folklor arastirmasi sirasinda tesbit edilerek yaziya alinmasi, sadece. Güzel bir dille yeniden yazilmasi gibi çalismalar yeni baslamistir.
Masallar, bazen milli, mahalli kaynaklardan dogmadir. Dede Korkut Hikayeleri'nin orta Anadolu'da söylenen sekilleri, Türk Tarihi'nin destan parçalarinin halk arasinda yasadigini gösterir.
Bazi masallar, bilinen ünlü hikayelerin halk arasina inerek az veya çok biçim degistirerek anlatilmasindan dogmustur. Örnek Binbir Gece Hikayeleri'nden masal halini alanlar gibi.
Bir de halkin heyecanini uyandiran bazi acikli olaylarin, zamanla masallasmasindan meydana gelmis olanlarida vardir. Güney Yörüklerinin anlattiklari "Bos Besik" efsanesi gibi.
Eski toplum hayatimizda masal bilmekle, masal söylemekle taninmis kadinlar vardi.
Bunlara "Masalci Nine derlerdi. Masalcilar, konaklarda çogunlugunu çocuklarin ve kadinlarin
olusturdugu, topluluklara, kis gecelerinde, ramazan gecelerinde bildikleri, bazan da uydurduklari masallari tatli tatli anlatirlardi.
Bu masallar çogu zaman bir tekerleme ile baslardi, "Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, deve tellal iken, pire berber iken, ben annemin besigini sallar, annem bana ninni söyler iken.....Bir padisahin birbirinden güzel üç kizi varmis.
Bir gün..." devam ederdi. Masal anlatilirken hiç kimse konusmaz ve hatta nefes almayi bile unuturduk. Masallar anlatilir,anlatilir biterken güzel dilekler dinleyene ve anlatanadir. Masallarin verdikleri çok önemli mesajlarida içinde tasirdi. Örnek birlik, beraberlik iyi insan olmanin, yardimlasnanin, sevmenin, büyük ve küçük olmanin sayginin, komsulugun, arkadasligin önemli örneklerini sergiler gibidir. Çok daha iyi ve kötü seyleri içinde barindirir örnek olsun diye sunardi.
Masallar biterkende çok defa, söyle bir tekerleme ile bitiverir." Gökten üç elma düstü, birini kendim yedim, birini bu masali dinleyene verdim, birini ..... Onlar ermis rnuradina biz çikalim kerevetine, diyerek biter ve pesinden yarin aksam yine masal anlatma sözü alinarak vedalasilir. Kis geceleri böyle biter.
Bu konuda yazilmis bir çok eserler bulunmaktadir. Bunlardan bazilari masalli türkü anlatilirken arada birde türküsü uygun olarak söylenenler. Tekerlemeler, Göçerlerin masallari Keloglan Masallari gibi yöresel masallarda bulunmaktadir. Günümüzde unutulmaya yüz tutmus bir edebiyattir.
Yarin size tekerlemelerden örnekler sunacagim Hosça kalin.
mustafaermis@gazetetrakya.com