“HALKI BİLGİSİZLİKTEN AYDINLARI KÜLTÜRSÜZLÜKTEN KURTARMAK” SORUNU

Vedat Günyol Cumhuriyet döneminde yetişmiş seçkin kültür insanlarımızdan biridir. Aynı zamanda gerçek anlamda aydındı. Yanlış bilmiyorsam eğitimci ve çevirmendi. Dergi ve gazetelerde yazılar yazıyordu. Özellikle Orhan Burian'ın "YENİ UFUKLAR" adlı dergisinin hemen hemen her sayısında Vedat Günyol görünüyordu. Zaten Orhan Burian hayata veda ettikten sonra bir süre Yeni Ufuklar'ı Vedat Günyol Hoca çıkardı. Yeni Ufuklar benim okuduğum aylık dergilerden biriydi. O sıralar Türk aydınları daha çok Yeni Ufukları'ı, Türk Dili Varlık dergilerini okuyorlardı. Tabii YÜCEL, TÜRK DÜŞÜNCESİ, YENİ ADAM gibi dergilerde okuyanların dilindeydi.
Vedat Günyol üretken bir yazardı. Birçok kitabın sahibi idi. Şu an onun 1966 yılında çıkardığı "YENİ TÜRKİYE ARDINDA" adlı kitabını okuyorum. Kitabı çıktığı yıl içerisinde alıp okumuşum. Fakat iş bilgi ve kültür olunca bu kitabı bir kez daha gözden geçirme gereğini duydum. Bazı kitaplar böyle özellikler taşır. Bunlara "BAŞUCU KİTAPLARI" denir.
Çan Yayınları arasında çıkan kitap makalelerden oluşmaktadır. Belli ki Vedat Günyol bunları bir yerde yayınlamış. Ancak Vedat Günyol daha çok Cumhuriyet'te yazardı. Daha ziyade Cahillik, Deneme, Atatürk, Kültür, eğitim ve bilgilenme, bilinçlenme üzerine yazardı. Bu kavramlara tutkunluğu vardı. Atatürk'ü iyi okumuş, anlamış olanlar bilirler ki Mustafa Kemal'inde böyle tutkun olduğu sözcükler vardır. O da, Kültür, Bilgi, Uygarlık, Millet, Halk, Milliye, Hakimiyet yani egemenlik gibi sözcükleri çokça kullanırdı.
"YENİ TÜRKİYE ARDINDA", "Ateş Yakmak" adlı yazısında şöyle demektedir. Vedat Günyol: Prometheus ateşi Tanrılara karşı bir silah olarak kullansınlar diye armağan etmiş insanlara. İnsanlar bu Tanrısal gücü, Prometheus'ün öcünü almada, yani insanı köle durumuna getiren bağlardan kurtarmada aklın ışığı ile tabiatı yenmede, yeniyi, sonsuz yeniyi aramada kullandılar, kullanıyorlar da. Her yaratıcı insan bir ateş yakıcıdır bu anlamda.. Konfuçyüz, İsa, Solon, Hz. Muhammed, Newton, Gandi, Galila, Kopernik, Einstein, Freud, Mars birer ateş yakıcıdır. Örneğin:
"Her ateş yakıcı kendinden sonraki yaratıcı atılımlar için bir atlama tahtası olmuştur. İsa, Eflatun'dan Hz. Muhammed Musa'dan, Rönesans düşünürleri Eski Yunan'dan ve Roma'dan ateş almışlardır. Uygarlık dünya yuvarlağının şurasında burasında, zamana zaman yakılan ateşlerin, her türlü sınarlar ötesinde, birbirine eklenen alevleriyle beslenip gelişmiş ve gelişmektedir. "Ancak hiçbir ateş başlı başına yüzyılların sınavına dayanamamış, ergeç sorup geçmiştir. Göçüp giden nice uygarlıklar, nice dinler bunun tanığıdır."
Vedat Günyol mitolojiden günümüze dek kültürlerin, inançların, uygarlıkların birbiriyle etkileştiğine dikkati çekmektedir. Öyle ya birçok ulus, dil ve uygarlık dünyamızda ölüp gitmiştir. Örneğin, Mezopotamya, Mısır, Hitit, Trak uygarlıkları nerededir acaba? Türkler de Ortaasya'da, Ortadoğu Eşiğinde ve Anadolu ve Balkanlarda bir uygarlık yaratıp bırakmışlardır.
Dünyada bir şey yapabilmek, geriye bir şey bırakabilmek için kişinin iyi yetişmiş olması gerekir. Dünyada uygarlık ateşini yakanlar, uygarlık yaratanlar ateşi yakanlardır yani karanlıklar üstüne gitmişlerdir. Alevini yanık tutanlar, İz Bırakanlar, Geçmişi Geleceğe Taşıyanlarda olmuştur. Bundan sonrada olacaktır. Bilmem anlatabildik mi?