"Günde israf edilen ekmekle bir Izmir doyar"

TMO Kirklareli Sube Müdürü Birol Dernekliciler, dün gazetemizi ziyaretinde Türkiye genelinde yapilan ekmek israfinin korkutan boyutlara ulastigina dikkat çekerek, "Ülkemizde her gün, Izmir ilinin günlük ihtiyacini karsilayacak kadar ekmek israf ediliyor" dedi.

Toprak Mahsulleri Ofisi Kirklareli Sube Müdürü Birol Dernekliciler, dün gazetemizi ziyaret etti.

11 Haziran 2008 tarihinde göreve basladigi ilimizde basarili çalismalar yürüten Dernekliciler, TMO'yu yakindan ilgilendiren ekmek israfi konusunda önemli açiklamalarda bulundu.

Vatandaslari ekmek tüketiminde dikkatli olmaya çagiran Dernekliciler, TMO Genel Müdürlügü'nün ekmek israfi konusunda kapsamli bir arastirma yaptigini kaydetti.

Bu arastirmadan bazi önemli bilgiler veren Dernekliciler, su açiklamalarda bulundu: "Dünyanin en fazla bugday üreten ülkelerinden birisi olan Türkiye, ayni zamanda fazla miktarda ekmek tüketen bir ülke konumundadir. Ülkemizde ekmek tüketimi gibi ekmek israfinin da oldukça yüksek boyutlarda oldugu ifade edilmekle birlikte, bu güne kadar kapsamli bir çalisma yapilmadigindan, israfin hangi mekânlarda ve hangi boyutlarda gerçeklestigi tam olarak ortaya konulmamistir.

Ayrica esas besin kaynagimiz olan ekmegin tüketimi, muhafazasi ve israfin önlenmesi konusunda halkimizin tutum ve davranislari hakkinda da bugüne kadar bütün ülkeyi temsil edecek ölçekte yeterli bilgi derlenmemistir.

Bu çalismada, ülke çapinda olabildigince genis kapsamli bir arastirma yapilarak sadece ekmek israfinin boyutlari ve bunda etkili faktörlerin neler oldugu degil, ayni zamanda ülkedeki ekmek tüketim miktari, israfin biçimi, mekâni ve nedenleri ile halkimizin ekmege bakis açisi ve tercihleri ve ayrica ekmek tüketimi ile ilgili tutum ve davranis biçimleri de ortaya konulmaya çalisilmistir. Bu baglamda ekmegin hem üretildigi ve hem de tüketildigi mekânlarda arastirma yapilmistir.

"Ekmek Tüketimi ile Ilgili Tutum ve Davranislar ile Ekmek Israfi ve Israf Üzerinde Etkili Olan Faktörler Arastirmasi", kentsel Türkiye'yi temsil edebilecek sekilde seçilen 12 il merkezinde gerçeklestirilmis olup, gerek ekmek üretim mekânlari olan firinlar, gerekse de ekmek tüketim mekânlari olarak lokanta ve yemekhane gibi kurumlar ile haneler, arastirma kapsamina dahil edilmislerdir. Çalisma sirasinda isletme sahipleri, kurum yetkilileri, müsteriler ve hane halklari Ile görüsmeler gerçeklestirilmistir.

Ekmek üretim mekânlari olarak toplam 242 adet firin ile görüsülmüs, kurumsal ekmek tüketim mekânlari kapsaminda da lokantalar, oteller, kurum yemekhaneleri ve ögrenci yemekhanelerinde; bireysel ekmek tüketim mekânlari olarak da hanelerde görüsmeler gerçeklestirilmistir. Toplu yemek yenen kurumlar kapsaminda günlük yemek yiyen kisi sayisi 10 ile 5000 arasinda degisen 75 otel, 526 lokanta, 14 yatili okul yemekhanesi, 24 üniversite yemekhanesi, 14 ögrenci yurdu yemekhanesi, 39 kamu yemekhanesi ve 13 hastane yemekhanesi olmak üzere toplam 705 kurum ziyaret edilmis ve yetkili kisilerin ekmek konusundaki tutum ve görüsleri alinmistir.

Arastirma kapsaminin en önemli kismini, ekmegin en fazla tüketildigi mekânlar olan haneler olusturmaktadir. Türkiye'de ekmegin hanelerde ne oranda tüketildigi, hangi tip ekmeklerin tercih edildigi, israfa neden olabilecek faktörlerin neler oldugu, israfin Önlenmesindeki halkin tutumu vb. konulari arastirmak amaciyla örnek olarak seçilmis olan 12 ildeki toplam 1549 hanede görüsmeler gerçeklestirilmis ve kisilerin ekmek ile ilgili tutum ve görüsleri kaydedilmistir. Her bir ilde gidilecek hane sayisi NUTS-I düzeyi bölgeler içindeki illerin kayitli seçmen adedine göre saptanmistir. Il içinde gidilecek haneler, TÜIK tarafindan 2007 Adrese Dayali Kayit Sistemi çalismalarindan elde edilen adres çerçevesinden seçilmis ve belirlenen adres kümeleri Subat 2008'de yapilan saha çalismasi ile ziyaret edilmistir.

Elde edilen sonuçlar, hem ekmek üretim ve tüketim verileri ile israf miktari ve israf biçimlerini ortaya koymakta, hem de toplumdaki farkli kesimlerin ekmek ile ilgili görüs, tutum ve davranislarina isik tutmaktadir.

Toplumun degisik kesimlerinde mevcut ekmegin kalitesinden hosnut olmayanlar bulunmaktadir. Üreticiler bunun nedenlerinin esas olarak hammaddenin kalitesizligi, egitimli ve yetismis personel yetersizligi ve haksiz rekabet oldugunu beyan etmislerdir. Üretici, beyan etmekten çekinmis olsa da firinlardaki teknolojik yetersizligin de etkili oldugu düsünülmektedir. Firinlarin %85'inden fazlasinin katki kullandigi halde, ekmek üreticilerinin neredeyse tamaminin katkisiz ekmek üretiminin tesvik edilmesi gerektigini ifade etmeleri, dikkate deger olumlu bir yaklasim olarak belirmektedir. Bilgisizlik ve teknolojik gerilik nedeniyle gereginden fazla miktar ve çesitte katki maddeleri kullanildigi gözlenmektedir.

Ülkede tüketilen ekmegin, tip, büyüklük ve özellikleri tespit edilmis olup, satilan ekmegin yaklasik %60'nin beyaz somun tipi normal ekmek (150-200 gr) oldugu, sonra da agirligi 300-1400 gr. arasinda degisen büyük ekmeklerin tercih edildigi görülmüstür. Degisken boyutlardaki küçük ekmeklerin ve ayrica kepekli ve diger tahil unlari katkili ekmeklerin çok az miktarlarda ve çesit amaciyla üretildigi anlasilmistir. Firinlarda üretilen ekmeklerin %'90'a yakin bir kismi normal ve bunun yaklasik iki kati büyüklükteki ikili/çiftli ekmek tipinde olmasina karsin, kurum yemekhanelerinde ve ögrenci yemekhanelerinde küçük ekmekler daha fazla tercih edilmekte, otel ve lokantalarda ise yassi ekmekler (pide) bile, normal ekmeklerden daha fazla oranda tüketilmektedir. Buna göre normal ve büyük (çiftli/ikili) ekmeklerin, daha çok evlerde tüketildigi anlasilmaktadir. Nitekim halkin beste biri normal ekmegin su andaki büyüklügünün uygun oldugun, yariya yakini mevcuttan biraz daha büyük yapilmasi gerektigini belirtmistir. Ekmegin mevcuttan daha küçük olmasini isteyenler ise azinlikta kalmistir. Buna göre ekmek agirliginin 200-250 g olmasi halkin; küçük boyutlu özel ekmekler tipinde olmasi Ise toplu yemek veren kurumlarin genel tercihidir.

Halkin, ekmek seçiminde en fazla ekmegin tazeligine ve sonra da iyi pismis olmasina dikkat ettigi, ekmegin hijyenik sartlarda üretiliyor ve satiliyor olmasinin bundan sonra geldigi görülmüstür. Halkin, ekmegin tazeligine verdigi önem, ekmegi satin alma aliskanligini ve hatta ambalaj tercihini de etkilemis ve hanelerin %95'inin günde en az bir veya daha fazla kere ekmek satin aldigi anlasilmistir. Günde 1-2 kere, tercihen her Ögün öncesinde sicak ve taze ekmek tercihi, kisileri ambalajsiz ekmege yöneltmistir.

Üreticiler gibi halkin çogunlugu da ekmegin ambalajda satilmasi gerektigini savunurken, kisilerin satin alirken ambalajsiz ekmegi tercih etmeleri dikkat çekici bulunmustur. Gene kurum yemekhanelerinin sorumlularinin ve otel-lokanta yetkililerinin büyük bir çogunlugunun ekmegin saglikli sartlarda üretilmedigi, ayrica firinlarin yeterince denetlenmedigi kanisini tasimalarina karsin, halkin hijyen konusunda fazla duyarli olmamasi da dikkat çeken diger bir husus olmustur.

Sonuç olarak toplumun her kesiminde fertler, ülkede ekmek Israfinin varligini, bunun yaninda da Israfin kötü bir davranis oldugunu kabul etmektedir. Israfin nedenleri arasinda genelde kuruma veya aileye, ihtiyaçtan fazla ekmek alinmasi Ön plana çikmaktadir. Bunun yaninda halkin ekmek seçiminde en fazla tazelige Önem verdigi, hijyen ve özellikle de kalite konusunun tercihte geri siralarda kaldigi görülmekte olup, israfin önlenmesi baglaminda halkin egitilmesinin gerekli oldugu anlasilmaktadir"

"Çalismalarinizda basarilar"

Gazetemize iade-i ziyaret amaciyla geldigini de kaydeden Dernekliciler, "Göreve basladigim günden bu yana Önadim ailesinin büyük ilgisine tanik oluyoruz. Bizler de bugün iade-i ziyaret amaciyla buradayiz. Yayinlarinizi günlük olarak takip ediyoruz. Bundan sonraki çalismalarinizda da basarilar diliyoruz" dedi.

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol