Atıksularla canlı hayatın tamamen bittiği Ergene Nehri, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatlarıyla yeniden canlanıyor. Ancak Nehirde meydana gelen kirlenme 2020 yılından önce normal sayılabilecek seviyelere ulaşamayacak. Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın planlarında Ergene Nehri'nin suyunun 2016 yılında "kirlermiş su" seviyesine çekilmesi, 2020 yılında ise "az kirlenmiş su" haline getirilmesi öngörülüyor. Su bu seviyeye ulaştığında ancak su ürünleri yetiştiriciliğinde, bazı sanayilerde ve uygun bir arıtmadan sonra içme suyu olarak kullanılabilecek seviyeye ulaşmış olacak.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, 4 ayda bir yayımladığı "Su Yönetimi Bülteni"nin Aralık 2013 sayısında Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında yapılan son çalışmalara ve gelinen son duruma ilişkin bilgilere de yer verdi. 3 milyar 177 milyon 306 bin TL'lik bütçeli Ergene Havzası Koruma Eylem Planı, canlılığın yok olduğu Ergene Nehri'ni yeniden eski günlerine geri getirecek. Ancak bu kirlenmesi sürecinde olduğu gibi çabuk ve hızlı olamayacak.
Su Yönetimi Bülteni'nde yer alan bilgilere göre Ergene Nehri'nde "iyi su" kalitesine ulaşmak için Bakanlığın önüne koyduğu aşamalı hedefte ilk olarak nehrin suyunun kirlilik seviyesini 2016 yılına kadar 3. Sınıf Su Kalitesi olan "kirlermiş su" kalitesine çekmek. Bu durumda su uygun arıtmadan sonra ancak sanayi ve sulamada kullanılabilir duruma gelecek.
İkinci aşamada nehir suyunun 2020 yılına kadar 2. Sınıf Su olan "az kirlenmiş su" kalitesine çekilmesi hedefleniyor. Bu aşamada su, sulamada, su ürünleri yetiştiriciliğinde, bazı sanayilerde ve uygun bir arıtmadan sonra içme suyu olarak kullanılabilecek.
Ergene'de ıslah çalışmaları
Bültende Ergene Havzası Koruma Eylem planı kapsamında yapılan işlerde yer aldı. Buna göre dere yataklarının temizlenmesi eylemi kapsamında DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Ergene Nehri ve yan kollarında; 2002 yılında 54 kilometrelik ıslah çalışması yapıldı. 2003-2011 yılları arasında ise Ergene Nehri'nde ıslah çalışması yapılan dere yatağı 176 kilometreye çıktı. Müdürlük Engene Havzasını Koruma Eylem Planı'nın devreye girdiği 2011 yılından bugüne kadar ise ıslah çalışmasında önemli bir ivme kazanarak Ergene Nehri ve Hayrabolu Deresi'nde toplam 111 kilometrelik ıslah çalışması yaptı.
Havzadaki 12 belediyenin atıksu arıtma tesisini DSİ yapıyor
53 belediyenin bulunduğu Ergene Havzası'nda, nüfusu 10 binden büyük 13 belediyenin 12 tanesinin Evsel Atıksu Arıtma Tesisleri (EAAT), 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanununa göre belediyelerin görevleri arasında olmasına rağmen, DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılıyor. Yalnızca Lüleburgaz EAAT'si ise Avrupa Birliği hibesi ile inşa ediliyor. Diğer belediyelerin atıksu toplama ve arıtma sistemleri Başbakanlık SUKAP Projesi kapsamında İLBANK tarafından tamamlanıyor.
15 ıslah OSB başvurusundan 11'i Trakya bölgesinde 9'u Ergene Havzası'nda
Bölgedeki dağınık sanayilerin "Islah OSB" adı altında birleştirilmesi ile havzada müşterek 5 adet ileri atıksu arıtma tesisi kurulacak. Böylece Ergene Nehri suyunun kalitesinin iyileştirilmesi, sanayi acısından da verimlilik sağlanarak gerçekleştirilecek. Bugüne kadar Türkiye genelinden toplam 15 tane Islah OSB başvurusundan 11'i Trakya Bölgesi'nde, yapıldı. Bunlardan da 9'u Ergene Havzası'ndan yer alıyor.
Ergene Havzası'ndaki bu 9 ıslah OSB'den Tekirdağ da bulunan 7'si tüzel kişilik kazandı. 2 Islah OSB'nin kurulması çalışmaları ise devam ediyor. Havzada kurulacak 5 adet müşterek atıksu arıtma tesisinde, sanayi atıksuları azot giderimli biyolojik arıtmadan sonra 47,5 metre derinden Marmara Denizi'ne deşarj edilecek. Müşterek OSB AAT'lerinde arıtılacak atıksuların deşarjı, Karadeniz'den gelen kirlilik dikkate alındığında Marmara Denizi'ndeki kirliliği yüzde 1 mertebesinde artıracak.
Günlük 14 bin metreküp su tasarrufu sağlandı
Koruma Eylem Planı kapsamında sanayide daha az su, daha az kirletici hammadde kullanımına geçilmesi için mevzuat hazırlanarak yürürlüğe girdiği belirtilen Bülten'de, "Tekstil Sektöründe Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Tebliği"ne göre, su tasarrufu, enerji verimliliği ve hammadde geri kazanımı sağlanarak kirliliğin kaynağında azalımı sağlanacak. Eylem Planı Kapsamında tekstil sektöründe çevre dostu üretime de geçilerek günlük 14 bin metreküp su tasarrufu sağlandığı belirtildi.
Kirlilik gerçek zamanlı izlenebilecek
Bültende 2014 yılı sonu itibariyle Ergene Nehri'nin su kalitesinin gerçek zamanlı ve sürekli izlenebileceği belirtildi. Buna göre Meriç-Ergene Havzasında tespit edilen 5 noktada kirliliğin gerçek zamanlı olarak tespit edilmesini amaçlayan projede, Ergene - Meriç Havzası gerçek zamanlı olarak izlenecek ve havzadaki ani deşarjların tespiti ile su kalitesindeki değişimlerin modellenerek tespit edilmesi sağlanacak. Proje kapsamında pH, sıcaklık, çözünmüş oksijen, iletkenlik, toplam organik karbon ve renk parametreleri online olarak ölçülecek. Proje kapsamında, ölçüm istasyonları ve Merkezi İzleme Odası kurulum çalışmalarına devam ediliyor.
Atıksulara renk standardı getirildi,
9 binden fazla denetim yapıldı
Bültende Türkiye'de uygulanan idari yaptırımların yüzde 50'sinden fazlasının sadece Tekirdağ da uygulandığına yer verilen Bültende, Havza genelinde 2009 - 2013 yılları arasında toplam 9 bin 604 adet denetim yapıldığı, bu denetimler neticesinde 33 milyon 212 bin 784 TL idari yaptırım uygulandığı vurgulandı. Sanayi için kabul edilebilir kirlilik miktarları aşağı çekildiği ve atıksulara renk standardı getirildiğine yer verilen bültende, Havzada, özellikle sanayi tarafından aşırı su çekilmesi sebebiyle yeraltı sularının azaldığına işaret edildi. Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından 14 Mart 2014'e kadar bütün tesislere su sayacı takma mecburiyeti getirildiği anımsatılan Bültende, ayrıca Ergene Havzası için yeraltı suyu restorasyon planı hazırlandığı, Meriç Nehri'nden yıllık 189 milyon metreküplük su, içme ve sanayi kullanım suyu olarak sanayinin yoğun olduğu bölgeye verileceği kaydedildi.
Çalışmaların karşılığı alınmaya başlandı
Trakya'da baraj ve göletler inşa edilerek içme ve sulama suyu ihtiyacının karşılandığına değinilen Bültende, yeraltı suyu kullanımının azaltıldığı, 9 adet baraj ve gölet ile yılda toplam 410,7 milyon metreküp içme, kullanma ve sanayi suyu temin edileceği belirtildi. Bültene göre, ayrıca Eylem Planı kapsamında yapılan 25 adet sulama tesisi ile toplam 1 milyon 560 bin dekar arazi sulanacak.
Alınan tedbirler sayesinde kirlilikte azalma da meydana gelmeye başladı. Kirlenmenin en fazla hissedildiği yerlerden biri olan İnanlı mevkiinde kirlenmenin en önemli göstergelerinden biri olan Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) 600 - 700 mg/L mertebesinden 150 - 200 mg/L mertebesine düştü. Böylece kirlilik 3 katından daha fazla azalmış oldu. Ancak hedef bu değerin 50 mg/L'nin altına düşürüp suyun sulamada kullanılabilir duruma getirilmesi olarak açıklandı. Bu konuda eyleme geçildiği ve tedbirlerin hızla uygulamaya sokulduğu kaydedildi.
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol