Ergene Radikal'de

Farkli çizgisi ve ilgi çeken konseptiyle Türkiye’nin üst siralardaki gazetelerinden Radikal, Ergene Nehri’ndeki kirliligi Pazar günü mansetine tasidi. Haber Müdürü Abdullah Kiliç’in geçtigimiz haftalarda ilimize gelerek bölgeyi adim adim gezmesinin ardindan Ergene, ulusal bir gazetenin mansetinden yayimlanarak Türkiye gündemindeki yerini aldi.

Iste Abdullah Kiliç’in hazirladigi” Ergene Zehri” adli haber:

Türkiye’nin en önemli nehirlerinden biri olan Ergene’den zehir akiyor. Irili ufakli yaklasik 5 bin fabrikanin atiklari, bir zamanlar köylülerin su içtigi, baliklarin yasadigi, insanlarin yüzdügü, nehri zehir kanali haline getirdi. Yildiz Daglari’nin eteklerinden dogan Ergene’yi Çerkezköy ve Çorlu’daki fabrikalarin agir sanayi atiklari öldürüyor. Ergene, Uzunköprü’den sonra ise bu kez ölüm saçmaya basliyor. Bilinçsiz ve çaresiz pek çok çiftçi bu zehirli siviyi sulama suyu olarak kullaniliyor. Agir metal atiklarinin yogun olarak görüldügü zehir kanalinin sulama suyu olarak kullanilmasi hem bölge hem de Türkiye açisindan büyük bir tehlike demek! Çünkü bu havzadan yetisen bugday, ayçiçegi, sekerpancari, misir, çeltik, kabak çekirdegi, domates, salatalik, marul, karpuz gibi birçok sebzeyi bütün Türkiye tüketiyor. Resmi rakamlara göre ayçiçegi üretiminin yüzde 63’ü, pirinç üretiminin yüzde 44’ü, bugday üretimin yüzde 9’u bu topraklarda gerçeklestiriliyor. 

Kaynarca Deresi, Ergene Nehri’ni olusturan onlarca kaynaktan biri. Kirklareli’nin sirin beldesi Kaynarca’da yasayan insanlar için bu dere hayat kaynagi. Kaynarcalilar, hem içme sularini hem de sulama sularini bu dereden karsiliyor. Kaynarca’nin ortasindaki ‘Bes Çesme’nin suyu bölgede epey meshur. ‘Bes Çesme’den aldigimiz suyun laboratuvarda yaptirdigimiz analizler temiz çikti. Kaynarca Deresi, çocuklarin da serinleme yeri. Sadece çocuklar degil, genci yaslisi derenin buz gibi sularinda serinliyor. Tabii ördekler de öyle.

Ergene’nin rengi Çerkezköy’de kararmaya basliyor, Çorlu’dan sonra kapkara oluyor, igrenç koku yayiyor. Fabrikalarin atiklari yüzünden Muratli ve Lüleburgaz’dan sonraysa zehir yatagi na dönüsüyor. Karamusul’dan aldigimiz suda yogun olarak kursun, civa, kadmiyum, kobalt, bakir gibi agir metaller ve arsenik çikti. Fosforlu-azotlu bilesiklerle solvent, asit alkali ve boya gibi kimyasallara rastlaniyor. Åziddetli yagmurlardala nehir tasiyor ve verimli araziler zehirli suyla kaplaniyor. Sular çekilince kimyasallar toprakta kaliyor. 

Ergene, dogdugu yerden yaklasik 150 kilometre sonra öldürmeye Uzunköprü’de basliyor. Çerkezköy, Çorlu ve Lüleburgaz’daki fabrikalarinin atiklari bu ilçede birlesiyor. Zehirli su, Trakya’nin en verimli topraklari olan Uzunköprü’nün uçsuz bucaksiz vadisini suluyor. Çeltiklerin sulandigi nehirden aldigimiz sivi analizlerinde içinde kursun, civa, nikel, kadmiyum, kobalt, bakir, antimon ve arsenik agir metaller çikiyor. Zehirli suyla tarlalar sulaniyor. Meriç’le birlesip Ege Denizi’ne dökülen zehir, deniz ürünleriyle insana  geçiyor. 

Trakya Üniversitesi (TÜ) Tip Fakültesi Halk Sagligi Anabilim Dali Baskani Prof. Dr. Faruk Yorulmaz’a göre analiz sonuçlari tam bir felaket. Çünkü Prof. Dr. Yorulmaz, “Bu zehirler yetistirilen bitkiler araciligiyla kademe kademe insanlara kadar ulasmakta ve kanser, inme, karaciger, böbrek, kalp yetmezligi gibi çok ciddi hastaliklarda artisa neden olmaktadir.” Diyor. Yorulmaz, arastirmalara göre bu bölgede kanser sikliginin Türkiye ortalamasinin üstünde oldugunu söylüyor.

***

Radikal gazetesi Ergene haberinin devamina da dünkü sayisinda “Ergene için dev bütçe” adiyla yer verdi

***Ergene için dev bütçe

Radikal’in Ergene Nehri’ndeki büyük kirliligi belgeleyen haberi degerlendiren AKP Edirne Milletvekili Mehmet Müezzinoglu, Su ve Orman Bakanligi’nin gelistirdigi ‘Ergene Hayata Dönüyor’ projesi kapsaminda hükümetin Ergene için 1.2 milyon lira bütçe ayirdigini açikladi. Müezzinoglu, en geç 2 yil içinde nehrin yüzde 50’sinin kurtulacagini savundu. Müezzinoglu, “10 ay önce 1.2 milyar TL bütçe ayrildi, 15 gün önce yapilan bakanlar kurulu toplantisinda da konu tekrar gündeme geldi ve Ergene için dügmeye basildi” dedi. 

Basbakan Recep Tayyip Erdogan’in konuyla özel olarak ilgilendigini vurgulayan Müezzinoglu, “Çerkezköy ve Çorlu’da atigi sanayici kendisi aritmayacak, toplu aritma sistemine geçilecek. Gerek Edirne, gerek Çorlu, Uzunköprü, Kesan belediyeleri yasal zorunluluklarini ekonomik nedenlerden dolayi yerine getiremiyorlar. Bunun için de belediyelerle protokoller imzalandi, atik sularinin aritilmasini bakanlik üstlendi” diye konustu. 

Ancak bölgedeki sivil toplum kuruluslari karamsar. Ergene’nin 30 yillik sorun oldugunu belirten Ergene Platformu Sözcüsü Bülent Baci’ya göre ‘Bakanlik projenin ismini duyurdu; ancak hiçbir teknik açiklama yapmadi’. Devletin daha planli bir çalisma yapmasi gerektigini savunan Baci projenin STK’larla birlikte yürütülmesi gerektigini düsünüyor. 

Bagimsiz Tarim Orman ve Çevre Sendikasi’ndan Göksal Çidem ise Ergene’nin hayata dönebilmesi için Yildiz Daglari’nda son 8-10 yil içinde etrafi tas ocaklariyla çevrilen kaynaklarin koruma altina alinmasini istedi. Ergene için yapilan 10 bin kisilik eyleme ev sahipligi yapan Karamusul Köyü Yardimlasma Dernegi’nden Gülcan Kirim da “Ürünlerimizde verim kaybi var, topraklarimiz etkileniyor, kanser hizla yayiliyor. Bakan sanayi tesislerini kontrol altina alacagini söylüyor. Topragi temizlemek için hiçbir sey yapilmiyor” dedi.