Elimiz kalem tutuyor, ama suçluyuz

Kirklareli, CNBC-e Business’in bu sene üçüncüsünü yaptigi “Türkiye’nin Yasanabilir Åzehirleri-81 Ilin Yasam Kalitesi” arastirmasinda, suç orani en yüksek ikinci il olarak yer aldi. Bu çeliski gazetemiz muhabirlerinin derginin editörüyle görüsmesiyle de giderilemedi. Fakat yaptigimiz incelemeler, Kirklareli’nin 2009 yilindaki suç rakamlarinin bu arastirmadaki sayinin çok uzaginda oldugunu gösterdi. Iletisim eksiklikleri, veri paylasimindan kaçinmak ve buna benzer birçok sebep yüzünden Kirklareli, ülke çapinda kötü bir reklama maruz kaldi.

Arastirma 3. yilinda da ses getirecek

Aylik Is ve Ekonomi Dergisi CNBC-e Business’in, ilkini 2008 yilinin Ekim ayinda, ikincisini 2009’un Eylül ayinda yaptigi ve üçüncüsünü yine içinde bulundugumuz Eylül ayinda gerçeklestirdigi “Türkiye’nin Yasanabilir Åzehirleri” arastirmasi vasat istatistikleriyle bu sene de tartisma yaratacak gibi gözüküyor. Istatistiklerin vasat olmasinin sebebi ise arastirmayi yapan dergi editörlerinin üç senedir olumlu cevap alamadigi kurumlar ve bilgi güncelleme konusunda çok pasif bir seyir izleyen Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK). Arastirmanin bu yilki ayaginda ilimiz Kirklareli ilginç bir anektodla Türkiye’nin suç orani en yüksek ikinci ili olarak gösterilmis.

Okur-yazariz, zenginiz

81 il üzerinde yapilan arastirmanin 21. sirasinda yeralan Kirklareli için su yorum yapilmis: “Kirklareli halkinin eli kalem tutuyor. Okur-yazar liginde yüzde 93’lük oranla zirvenin sahibi. Zenginlikte de üst siralari zorluyor. Kisi basina düsen mevduatta 11’inci il. Genel siralamada geçen seneye göre 11 sira gerileyen Kirklareli’nin en büyük handikapi suç oraninin yüksekligi. Suç verisini paylasmayan dört il sayilmazsa sonuncu sirada.”

13 bin suç, nerde ve nasil oldu?

Arastirma, ilimizdeki suç oraninin yüksekligini ‘handikap’ olarak degerlendiriliyor ama, arastima için alinan verilerin nüfusa bölünmesiyle ortaya çikan rakamin yüksek suç orani olarak nitelendirilmesi de derginin imza attigi handikaplardan birisi. Zira suç ibaresinin yaninda; “2009’da il genelinde toplam 13 bin 31 adet suç islendi. Suç orani en yüksek ikinci il” seklinde yaziyor.

Arastirmayi derinlestirdik

Muhabirlerimiz Kirklareli’yi ulusal çapta asayis bakimindan sorunlu gibi gösteren bu yorumun üstüne ayrintili bir arastima yaparak konuyu aydinlatmaya ve bu handikapi gidermek için çalisma yapmaya basladilar. Kentler arastirmasinda 21. sirada yeralan Kirklareli nasil olurda suç orani en yüksek ikinci il olarak gözükür? Soru buydu. Muhabirlerimiz Kirklareli Emniyet Müdürlügü’nün basin açiklamalarinda geriye dönük bir çalisma yaparak, 2009 yili genel degerlendirmelerini tekrar inceledi. Il Emniyet Müdürlügü’nün kamuoyuna sundugu açiklamalarda yeralan veriler Kirklareli’nin yüksek suç orani ibaresine tamamen tezat rakamlar içeriyor.

TÜIK 2004’ten beri güncellemiyor

Konuyla ilgili olarak CNBC-e Business dergisinden arastirmayi yapan editör Burak Mavi’ye ulasan muhabirlerimiz, onunla da bazi degerlendirmeler yaptilar. Burak Mavi, 5 yil aradan sonra ilk kez illerin güncel toplam suç sayilarina ulastiklarini söylüyor ama, dergideki yazinin içinde yer alan bir cümleyi bize hatirlatiyor: “TÜIK, illere göre suç sayisini yayinliyor da biz mi koymuyoruz.”

TÜIK’in 5 senedir bu kategoriyi güncellemediginden yakinan Mavi, “Biz bu arastirmayi 3 senedir yapiyoruz. Öyle ilginç olaylarla karsilasiyoruz ki. Bizim bilgi almamiz gereken kisi ya da kurumlar bizi arayipta arastirmalarimizdan faydalanmaya çalisiyor. Çok enteresan bir durum. Arastirmamizi yaparken birçok kuruma ve bakanliga yazi yaziyoruz. Hepsinden cevap geliyor. Ama Adalet Bakanligi ile Emniyet Genel Müdürlügü’nden olumlu dönüs alamiyoruz. Biz de suç oranlarini valiliklerden almaya çalisiyoruz. Elimize gelen verilerle, rakamlarla degerlendirme yapmaya çalisiyoruz. Biz aldigimiz rakama bakiyoruz” diye konustu.

Sayi vermeyen 4 il var

Kirklareli’nin suç bakimindan çok düsük bir potansiyele sahip oldugunu hatirlattigimiz Burak Mavi; “Sizin endisenizi anliyorum. Ama bakin. Mus, suç orani en düsük illerden birisi. Bana bir telefon geldi ve bir sahis, ‘Mus’ta hiç kimse gece disari çikmiyor. Dolayisiyla suç islenecek ortam da olmuyor’ dedi. Biz maalesef elde ettigimiz verilerden yola çikarak hareket ediyoruz. Eger bu çalismamizda istedigimiz sekilde yardim alabilsek çok daha iyi olacak. Örnegin bu sene Osmaniye, Edirne, Yozgat ve Kayseri suç sayisini vermek istemedi. Devletin kurumu TÜIK bile istatistikler konusunda gerekli hassasiyeti göstermiyor” seklinde konustu.

Derginin arastimasi da eksik noktalarla dolu

Burak Mavi’nin bu söylemleri, isleyiste meydana gelen bazi aksakliklarin Kirklareli’nin ülke çapina çok yanlis bir sekilde lanse edildigini gözler önüne serdi. Ancak derginin yaptigi istatistiklerin verimi de oldukça düsük. Örnegin ‘suç orani en düsük ilk 3 il’ veya ‘en yüksek ilk 3 il’ gibi siralamalar yapilmamis. Sanki denk gelmiste yazilmis gibi. Suç orani en düsük il Mus olarak belirtilmis ama, suç orani en yüksek il belirtilmemis. Kirklareli’yi suç orani en yüksek ikinci il olarak belirten arastirma, Kirikkale’yi de ayni sekilde yazmis. Bu da profesyonel bir dergide yasanan vahim hatalari ön plana çikariyor ve arastirmanin güvenirliligine gölge düsürüyor.

Dergide Kirklareli ile ilgili olarak diger kistaslar söyle belirtilmis:

“Nüfus: 333 bin. Zenginlik: Toplam mevduatin binde 3’ü Kirklareli’nde. Kisi basina düsen mevduat miktari 4 bin 627 lira. 8 yetiskinden birinin otomobili, 4 kisiden birinin evi var. Kirklarelili yilda 1301 lira vergi ödüyor, evinde 599 kilowatt saat elektrik tüketiyor. Is ve yatirim: Issizlik orani %13,6. Istihdam orani % 45,4. Kisi basina düsen kamu harcamasi 112 lira. Alisveris: AVM sayisi 2. Konaklama: 5 yildizli otel yok. Egitim düzeyi: Okur-yazar orani % 93 ve 12 yetiskinden biri üniversite mezunu. Sanat: 10 sinema salonu, 99 bin 150 sinema ve 14 bin 820 tiyatro seyircisini agirlamis. Saglik: 936 kisiye bir doktor, 426 kisiye bir yatak düsüyor. Ögretim: 19 anaokulu, 19 ilkögretim ve 17 ortaögretim ögrencisine bir ögretmen düsüyor. Hava: Kentin % 40’i ormanlik alan, hava kalitesi vasat. Trafik: 2009’da 85 araçtan biri kaza yapti. Ulasim: Istanbul-Edirne baglantisini saglayan D-100 karayolu ile TEM otoyolu kentin içinden geçiyor. Muhabirlerimizin arastirmalar esnasinda ilimizle ilgili elde ettigi daha ayrintili veriler ve suç oraninin düsüklügünü dogrulayan rakamlar da, yarin gazetemizde ayrintili bir sekilde yayimlanacak. 

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol