Danıştay 6'ncı Dairesi'nin iptal kararı verdiği o 26 madde

1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı'na yönelik 2010 yılında açılan dava, plandaki 26 madde hakkında Danıştay 6. Dairesi'nin bilirkişi raporuna dayandırarak verdiği iptal kararı ile sonuçlandı. Ancak o 26 maddenin ne içerdiğini kimse merak etmedi.

Danıştay, Bilirkişi Raporu ile "Plan Politikaları" kapsamında saptanan yedi madde (3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.7 sayılı maddeler), "Arazi Kullanım Kararları" kapsamında saptanan sekiz madde (3.8, 3.9, 3.10, 3.11, 3.12, 3.13, 3.14, 3.15 sayılı maddeler), "Plan Hükümleri" kapsamında saptanan dokuz madde (3.16, 3.17, 3.18, 3.19, 3.20, 3.21, 3.22, 3.23, 3.24 sayılı maddeler), ve "Yargı Kararları" kapsamında saptanan iki madde (4.1 ve 4.2 sayılı maddeler) olmak üzere toplam 26 maddenin iptaline, planın diğer kısımları yönünden ise davanın reddine karar verdi.

Ancak Danıştay 6'ncı Dairesi'nin bilirkişi raporu ile iptali yönünde karar verdiği o 26 maddenin neler içerdiği konusunda gerek medyada gerekse kamuoyunda bilgi veren çıkmadı. Konuyu yakından takip eden birkaç kişi ve sivil toplum örgütünün içeriğini bildiği o 26 madde incelendiğinde hep konuşulan ancak konuşulduğuyla kalan bazı iddialarında iddia olmanın ötesine geçtiği daha iyi anlaşılıyor. Özellikle çevrecilerin sürekli seslendirdiği "Trakya, İstanbul'un arka bahçesi olacak. Sanayiyi buraya taşıyacaklar" söylemleri bu kez bilirkişi raporu ile dile getiriliyor.
İşte Danıştay 6'ncı Dairesi'nin iptal ettiği o 26 maddenin Trakya'ya biçtiği rol;
Dava dosyasına sunulan Bilirkişi Raporunun…
Plan Politikaları kapsamında;
"3.1. Çok nitelikli tarım topraklarına sahip olan ve önemli ölçüde tarımsal üretimin yapılmakta olduğu Ergene Havzası'nın karşı karşıya kaldığı çok büyük çevre sorunlarının Revizyon Planın Analitik Raporu'nda ayrıntılı olarak ortaya konulmasına rağmen, özellikle Çorlu-Çerkezköy-Büyükkarıştıran-Muratlı-Lüleburgaz alt bölgesinde çok büyük alanların sanayi gelişimine ayrılması ve 2023 yılına dek Trakya Alt Bölgesi'nde sanayi işgücünün 150.000 kişi arttırılarak 285.045 kişiye çıkarılmasına dönük plan kararları içermesi,
3.2. Yürürlükteki imar planlarının kapasite nüfuslarının, dava konusu Revizyon Çevre Düzeni Planının nüfus kabulünün çok üzerinde olması, Trakya Alt Bölgesi'ndeki yerleşimlerin birçoğunda, gereksinimin çok üzerinde alanın kentsel gelişme alanı olarak planlanmasına karşın alt ölçekli imar planlarının, Revizyon Çevre Düzeni Planının nüfus öngörülerine uygun olarak revize edilmesi gerektiği yönünde bir politikanın ifade edilmemesi ve plan kararlarına yansıtılmaması,
3.3. Ergene Havzası'nın sahip olduğu çok özel doğal değerler ve Ülke içindeki önemli konumuna ve üst düzeyde çevre sorunları ile karşı karşıya kalmış olmasına rağmen, bu alt bölge bütünlüğünde öncelikli teknik altyapı tesislerinin, niteliklerinin ve hangi yerleşimlere yönelik olacağının belirlenmemiş olması, kirliliği giderecek ve oluşmasını önleyecek plan kararlarının yeterince ayrıntılı ve somut biçimde içermiyor olması,
3.4. Tarım alanlarının farklı özellik ve nitelikleri dikkate alınarak planda ayrıştırılmaması,
3.5. Havzada yer alan Sulak Alanlar, Doğal Göller ve Delta alanlarının uluslararası gündeme taşınmasına neden olan "Önemli Kuş Alanı (ÖKA)", "Önemli Bitki Alanları (ÖBA)" ve "Önemli Doğa Alanı (ÖDA)" yönelik olarak turizm amaçlı plan kararları geliştirilmiş olmasına karşın bu alanların özel niteliklerini vurgulayan arazi kullanım kararları, plan gösterimleri (Lejand), plan hükümleri ve kısıtlamaların geliştirilmemesi,
3.6. Revizyon Plan'da, Edirne, Enez Dalyan Gölünden Evreşe Ovası kıyısına kadar uzanan kuzey Saros kıyı kuşağının doğal yapısı ve içerdiği ekolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik plan politika ve kararlarının ayrıntılı biçimde ortaya konmaması (bu bağlamda, Danıştay Altıncı Dairesinin 24.03.2008 günlü, E:2007/3305, K:2008/1965 sayılı kararına aykırı olması);
3.7. Keşan ilçesine ilişkin nüfus öngörülerindeki tutarsızlık; yerleşmenin "Hizmet Merkezi" olarak önerilmesi ve ulaşım bağlantılarının güçlendirilerek alternatif ulaşım türlerinin geliştirilmesine karşın bu öngörüleri karşılayacak işlevlerin çeşitliliğinin yeterli olmaması; ancak aynı zamanda bu öngörülerin, yerleşmenin içinde bulunduğu doğal çevre açısından taşıdığı risklerin dikkate alınmaması,
Arazi Kullanım Kararları kapsamında:
3.8. Revizyon Planda Çorlu-Çerkezköy-Büyükkarıştıran-Muratlı-Lüleburgaz alt bölgesinde önerilen sanayi tesisleri gelişme alanlarının ve kentsel gelişme alanlarının bir bölümünün "mutlak tarım alanlarında" yer alması ve tüm sanayi tesisleri gelişme alanlarının "aşırı yeraltı suyu çekim alanı"nda kalıyor olması,
3.9. Revizyon Planda önerilen sanayi gelişme alanlarının Çorlu-Çerkezköy-Saray arasında kalan kesiminin, "yeraltı suyu besleme alanı" sınırları içinde kalması,
3.10. Edirne'nin güneydoğusunda önerilen "Sanayi Alanı" kararının, planla doğu-güneydoğu gelişimi engellenen Edirne merkez yerleşiminin bu yönde gelişmesini provoke etme riski taşıması; aynı zamanda bu alanın "Yeraltı Suları Besleme Alanı (YAS)" içinde kalması, bu nedenle Revizyon Planın dört temel ilkesinden biri olarak belirtilen "sürdürülebilirlik" ilkesine ve üst ölçekli plan olarak "Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmelik"in "Planın niteliği" başlığı altındaki Madde 5-ğ hükümlerine aykırı olması,
3.11. Marmara Ereğlisi'nde önerilen "Akaryakıt Ürünleri Depolama Alanları" ve "Kentsel Yerleşme Alanları (Kentsel Yerleşik ve Gelişme Alanı)"nın bir bölümünün, "Taşkın Alan"ında kalmasına karşın, taşkın riskine karşı önlemlerin geliştirilmesine ve alt ölçekli planlarda yapılaşmaya ilişkin izlenecek yönlendirici süreçlerin tanımlanmasına yönelik Plan Hükümlerinin geliştirilmemesi; bu yönüyle de Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmeliğin "Planın niteliği" başlıklı 5. maddesinin (ç) bendine ve "Uyulacak temel esaslar"' başlıklı 8. maddesinin (f) ve (ğ) bentlerine aykırı olması,
3.12. Revizyon Çevre Düzeni Planı'nda Havsa yerleşiminin batısında önerilmiş olan, Lojistik hizmet merkezinin, I. Öncelikli korunacak tarım alanı üzerinde önerilmiş olması,
3.13. Sadece Trakya Alt Bölgesine değil İstanbul odaklı olarak tüm Marmara Bölgesine yönelik stratejilerin bir parçası olarak değerlendirilen Tekirdağ Liman yatırımlarının, Kuzey Anadolu fay hattına yakın konumda ve "Jeolojik Sakıncalı Alan"da öngörülmesi ve bu arazi kullanım kararının verilebilmesi için ayrıntılı analizlerin yapılması gerektiği ve "güvenli olarak yapılabilirliğinin'' irdelenmemiş olması,
3.14. Enez Körfezi sahilinde Meriç Deltası Lagün Gölleri bitişiğindeki henüz yapılaşmamış alanlara "Kentsel Yerleşme Alanları (Kentsel Yerleşik Alan + Gelişme Alanı)" ve "Turizm Amaçlı Yat Limanı" önerilmesi kararının, alanın doğal ve ekolojik niteliği ile örtüşmemesi,
3.15. Kuzey Saros Körfezi kıyı kuşağına "Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi/Turizm Merkezi" arazi kullanım kararının getirilmesi, 4957/2654 sayılı yasa hükümleri çerçevesinde uygulama yapılacağının belirtilmesi; bu yaklaşımın Revizyon Planın dört temel ilkesinden biri olarak belirtilen "sürdürülebilirlik" ilkesine ve üst ölçekli plan olarak "Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmelik"in "Planın niteliği'' başlığı altındaki Madde 5-ğ hükümlerine aykırı olması,
Plan Hükümleri kapsamında;
3.16. Revizyon Planın Plan Hükümlerinin, mevcut sanayi tesislerinin yarattığı kirliliğin nasıl önleneceği konusunda, net ve bağlayıcı hükümler içermemesi,
3.17. Revizyon Planın 2.10.35 no.lu Plan Notunda, "yasadışı yapılaşmış sanayi tesislerinin, planlı sanayi alanlarına taşınmaları ya da mevcut durumda kullandıkları alanın büyüklüğü kadar bir alanı tarımsal toprağa kazandırmaları koşulu aranacaktır" ifadesinin, İmar Mevzuatına ve planlama ilkelerine aykırı olması,
3.18. Revizyon Planın 2.10.31. no.lu Plan Notu'nda, Planlama Alanı sınırları içinde kesinlikle yer alamayacak kirletici sanayi türleri açıklıkla belirtilmiş olmasına karşın, 2010 yılında yapılan değişiklikle, hangi sanayi tesislerinin OSB'lerde yer alabileceği kararının OSB yönetimlerine bırakılmış olması,
3.19. Revizyon Plan Hükümlerinden; Plansız alanda mevzuata aykırı kaçak olarak yapılanmış sanayi tesislerine ilişkin olarak getirilmiş olan 2.10.35 no.lu plan notunun, bu kaçak sanayi tesislerini yasallaştırma boyutu içermesi nedeniyle ve sanayi kullanımının 2004 onaylı Çevre Düzeni Planı'nda tanımlanmış olan "Çorlu-Çerkezköy Planlama Bölgesi" dışında kalan yerleşmelerde kısıtlanmasına yönelik plan kararı ve hükmü içermemesi nedeniyle, Danıştay Altıncı Dairesinin 25.02.2009 günlü, E:2007/9561, K:2009/1809 sayılı kararına ve iptal gerekçesine aykırı olması; bu yönüyle de Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmeliğin "Planın niteliği" başlıklı 5. maddesinin (ç) bendine ve "Uyulacak temel esaslar" başlıklı 8. maddesinin (f) ve (ğ) bentlerine aykırı olması,
3.20. Revizyon Planda önerilen her biri en çok 500 hektar büyüklüğünde, 12 adet TOB (Tarımsal Organize Bölgeler) alanının sınırları içinde belirlenmiş olan yapılaşma oranlarının, I. Öncelikli korunacak tarım alanlarında İAKS:0.24, Il.öncelikli korunacak tarım alanlarında İAKS:0.50 olarak belirlenmiş olması, bu denli yüksek yapılaşma oranlarının tarım topraklarını olumsuz etkileyecek olması,
3.21. TOB alanları içinde ve TOB alanının %10'u kadar büyüklüğe sahip olacak TDİOSB (Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri) alanlarındaki yapılaşma koşullarının belirlenmemiş olması ve alt ölçekli planlara bırakılmış olması,
3.22. TOB alanı sınırları içindeki I. öncelikli korunacak tarım alanlarındaki İAKS:0.24 oranı ile TOB alanı sınırları dışındaki I. Öncelikli korunacak tarım alanlarındaki İAKS:0.08 oranlarının çok farklı olması, bu farklılığın II. Öncelikli korunacak tarım alanlarında TOB alanı içinde İAKS: 0.50 ve TOB alanı dışında İAKS:0.10 düzeyinde olması, aynı nitelikteki tarım topraklarında çok farklı yapılanma koşullarının belirlenmiş olması ve bunun planlamanın "eşitlik" ilkesine aykırı olması,
3.23. TOB alanlarının içinde ve TOB alanının %10'u kadar büyüklüğe sahip olacak olan TDİOSB alanlarının mülkiyet düzenlemesinin nasıl olacağı Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde açıklıkla belirtilmiş olmasına karşın, TOB alanlarının içinde ve kalan %90 büyüklüğündeki alanda mülkiyet düzenlemesinin ve organizasyonunun nasıl olacağının belirsiz olması,
3.24. Revizyon Çevre Düzeni Planı sınırları içinde madencilik faaliyetlerine yönelik (uyulması gereken mevzuat hükümlerine referansla) madencilik faaliyetlerinin niteliklerini, uygulama yapma biçimlerini alt ölçekli imar planı yapma ve onama süreçlerini, yapılaşma koşullarını (azami inşaat alanı, yükseklik, kat gibi yapılaşma koşullarına ilişkin düzenlemeleri) yönetecek ve çevre kirliliği yaratmamalarına yönelik (Anayasa Mahkemesi karar ve gerekçeleri doğrultusunda gerçekleştirilen mevzuat düzenlemeleri ile öngörülen) düzenleme ve gereğinde kısıtlama/sınırlandırmaları tarifleyecek biçimde düzenlemelerin ve Plan Hükümlerinin geliştirilmemiş olması; Trakya Alt Bölgesi ve Ergene Havzası bütünlüğünde yapılmış olan üst ölçekli bir fiziki planda, bu bölgenin en hassas ve ciddi ölçüde zarar görmüş olan toprak ve özellikle su kaynaklarının korunmasına ve sağlıklaştırılmasına yönelik makro politikaların mutlaka ve somut bir biçimde oluşturulması ve fiziki plan ve plan hükümlerinde açık bir biçimde yer alması gerektiği halde, madencilik faaliyetleri özelinde, özel karar ve hükümler içermemesi; bu yönüyle de Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmeliğin "Planın niteliği" başlıklı 5. maddesinin (ç) bendine ve "Uyulacak temel esaslar"' başlıklı 8. maddesinin (f) ve (ğ) bentlerine aykırı olması,
4. 13.07.2004 günü onaylanan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planında yapılan değişiklikler hakkında verilen yargı kararları kapsamında;
4.1. İl bütününe karşılık gelen 1/25000 ölçekli alt bölgeler bazında (Madencilik faaliyetleri dahil) plan kararlarının, arazi kullanım türlerinin ve plan hükümlerinin, alt ölçek referanslarını, havza bütününe yönelik ilke ve politikalara aykırı olmayacak biçimde tanımlanmaması; madencilik faaliyetlerine yönelik uyulması gereken mevzuat hükümlerine referansla, (imar planı öncesi ve sonrasında ruhsat tesis etme durumuna bağlı olarak) alt ölçekli imar planı yapma ve onama sürecini tarifleyecek yöndeki düzenlemeleri ve Plan Hükümlerini içermemesi; alt ölçekli imar planlama sürecinde yapılaşma koşullarını (azami inşaat alanı, yükseklik, kat gibi yapılaşma koşullarına ilişkin düzenlemeleri) yönetecek plan kararlarını ve düzenlemeleri içerecek Plan Hükümlerinin oluşturulmaması nedenleri ile Danıştay Altıncı Dairesinin 25.02.2009 günlü, E:2007/9561, K:2009/1809 sayılı kararına ve iptal gerekçesine aykırı olması,
4.2. Kuzey Saros Körfezi kıyı kuşağının doğal yapısı ve içerdiği ekolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik ayrıntılı tespitlere dayalı planlama kararlarının oluşturulmaması nedeniyle Danıştay Altıncı Dairesinin 24.03.2008 günlü, E:2007/3305, K:2008/1965 sayılı kararına aykırı olması, nedenleri ile dava konusu 24.08.2009 günü onaylanan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planının uygun olmadığı kanaatine" varıldığı belirtilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara tebliğ edilmiş, davalı idarenin yapmış olduğu itirazlar, raporun kapsamı, içeriği, kendi içindeki tutarlılığı, havza ve havzanın içindeki yerinin komşuluğundaki bölgelerle olan ilişkilerinin yanı sıra deniz ve karayolları açısından uluslararası geçiş bölgesi olması nedeniyle ülke içi ve dışı konumlarla ilişkilerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi karşısında yerinde görülmemiştir. Bilirkişi raporunun ilk üç maddesinde yer verilen ve yukarıda olumlu olarak nitelenen başlıklar yönünden, mevzuatta yer alan düzenlemelere aykırılık tespit edilmediğinden, bu kısma yönelik olarak davanın reddi gerekmektedir.
Raporun, "Plan Politikaları" kapsamında saptanan yedi madde, "Arazi Kullanım Kararları" kapsamında saptanan sekiz madde, "Plan Hükümleri" kapsamında saptanan dokuz madde ve "Yargı Kararları" kapsamında saptanan iki madde olmak üzere yirmialtı maddenin, Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmeliğe ve ilgili mevzuata, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırı olduğu belirlendiğinden sayılan maddelere yönelik olarak dava konusu çevre düzeni planının iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu 24.08.2009 günü onaylanan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı, plan karar ve notları ile bu planda 01.07.2010 günlü, 863 sayılı onayla yapılan değişikliklerin, Bilirkişi Raporunun "Plan Politikaları" kapsamında saptanan yedi madde (3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.7 sayılı maddeler), "Arazi Kullanım Kararları" kapsamında saptanan sekiz madde (3.8, 3.9, 3.10, 3.11, 3.12, 3.13, 3.14, 3.15 sayılı maddeler), "Plan Hükümleri" kapsamında saptanan dokuz madde (3.16, 3.17, 3.18, 3.19, 3.20, 3.21, 3.22, 3.23, 3.24 sayılı maddeler),ve "Yargı Kararları" kapsamında saptanan iki madde (4.1 ve 4.2 sayılı maddeler) olmak üzere toplam yirmialtı madde yönünden iptaline, diğer kısımları yönünden ise davanın reddine,…"   

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol