Çocugun psikososyal gelisimi destekleniyor

Kirklareli Il Saglik Müdürü Mehmet Bilgin, 0-6 Yas Çocugun Psikososyal Gelisimini Destekleme Programinin ilimizde basladigini bildirdi. Bilgin konuyla ilgili yaptigi açiklamada, "Saglik Bakanligi Temel Saglik Hizmetleri Genel Müdürlügü tarafindan baslatilan ve halen 40 ilde yürütülen 0-6 Yas Çocugun Psikososyal Gelisimini Destekleme Programi 11.02.2008 Pazartesi gününden itibaren ilimizde de baslamistir.
Bu programin amaci Birinci Basamak Saglik Hizmetleri içine çocugun ruhsal ve sosyal gelisimini izleme ve destekleme boyutlarini entegre ederek, gebe ve çocugun Birinci Basamakta (Saglik Ocaklari) biyopsikososyal bakis açisi ile izlenmesi amaçlanmaktadir" ifadelerini kullandi.
Psikososyal gelisim için neden 0-6 yas grubunun seçildigini de açiklayan Bilgin, "Bireylerinin yasam boyu sagligini korumak, daha yetenekli, zeki, basarili ve kapasiteli bireyler yetistirmek, artan siddet ve suçlulugu azaltmak, sosyoekonomik esitsizlikleri makul düzeylere indirmek için toplum öncelikle, beynin hizli gelisim döneminin önemini fark etmeli ve bu dönemde çocuklarinin gelisimini desteklemelidir. Insanin yasam boyu bedensel, ruhsal ve sosyal sagligi, beyninin gelisimiyle yakindan iliskilidir. Beyin gelisimi büyük oranda yasamin ilk yillarinda, özellikle de anne karninda ve dogumdan sonraki ilk bes yilda olusur. Çocugun ilk günleri, aylari ve yillarinda yasanan deneyimler bu yolla, tüm yasantisini etkileyecek sekilde beynin hücresel düzeyde yapilandirilmasinda etkili olmaktadir. Çocugun yasadiklari bu yolla beyin fonksiyonlarinda, hatta beynin organik yapisinda farkliliklar olusturur. Beynin gelisiminin büyük bölümü 5 yasina gelmeden önce tamamlanir ve bu beyin yapilanmasi çocugun geri kalan yasaminda kullanilir. Eger çevresel kosullar uygun olmazsa çocuk siklikla zihinsel, sosyal ve davranissal gelismesinde tam kapasitesine ulasamamaktadir.
Erken dönemde, beyindeki ileti yollari olusurken çocugun uygun uyarilari almasi önemlidir. Aldigi görsel, isitsel, tat, koku ve dokunma uyaranlari elektriksel ve kimyasal iletim yollarinin yapilanmasini sekillendirecektir. Bunun üzerine matematik, dil ve okuma gibi zihinsel yetenekler yapilanir. Bu süreçte ögrenme, konusma, düsünme, problem çözme yetenekleri gelisir. Erken dönemde çocuga uygun zengin uyaranlar verilmesinin çocugun zekâsini ve ögrenme kapasitesini arttirdigi kanitlanmistir. (Wickelgreen, 1999).
Bu süreçte çocugun baglandigi bir kisi (genellikle anne) ve yakinindaki kisilerle iliskilerinin sekli (sevgi, ihtiyaçlarinin zamaninda anlasilip, uygun yollarla giderilmesi, sicak dokunuslar, ses tonu vb. ya da yemek, sevgi, dokunma vb. temel ihtiyaçlarinin giderilmemesi, kaba davranislar, fiziksel ya da duygusal istismar hayat boyu sosyal iliskileri sekillendirecek yeteneklerinin gelismesinde etkili olur.
Kisinin kendine güveni, diger insanlara baglanma, güvenebilme, iliski kurabilme yetenekleri, baskalariyla uyumlu olabilme kapasitesi bu etkilesimlerle sekillenerek gelisir. Kisacasi ilk 36 ayda çocuklar kendi düsünme, konusma, ögrenme yetenekleri, yetiskinlikteki degerleri ve sosyal davranislarinin temellerini atarlar. Bu yetenekler tüm hayattaki basarilarini ve verimliliklerini etkileyecektir. Çocugun Psikososyal Gelisimini Destekleme Programi çerçevesinde il genelindeki tüm Saglik Ocaklarinda çalisan doktor,ebe,hemsire ve saglik memurundan olusan toplam 420 personel egitime tabi tutulacaktir.Egitimler 16 kisilik gruplar halinde 2 ser gün olarak yapilacaktir.
Egitim alan saglik personeli yapacaklari ev ziyaretleriyle bölgelerindeki tüm gebe ve 0-6 yas çocuklari takibe alacak,hamilelikten itibaren annenin beslenmesi,hamilelikte sigara kullanimi olup olmadigi,asilarin tam olarak yaptirilip yaptirilmadigi,çocukta herhangi bir gelisim bozuklugunun olup olmadigi,ebeveynlerin özellikle annenin depresyon, anksiyete gibi ruhsal sorunlari olup olmadigi,aile içi siddet,kötü muamele,çocuga karsi sagliksiz davranis modelleri olup olmadigini takip ederek eger varsa duruma erken müdahale ederek gerekli tibbi ve psikolojik tedaviyi saglayarak,anne-babaya ihtiyaçlari olan sosyal destekleri bulabilmek için gerekli kurum ve kuruluslarla isbirligi yapilarak gerekli yönlendirme ve bilgilendirme çalismalari yapacaklardir.