"Cip kiralayanla yatirim yapan bir tutulamaz"

Kirklareli Serbest Muhasebeciler ve Mali Müsavirler (SMMMO) Baskani Burhan Üstünkol, leasingdeki çözüme, cip kiralayanla yatirim yapanin bir tutulmamasiyla ulasilabilecegini ifade etti. Üstünkol, konuyla ilgili yaptigi açiklamasinda, "Maliye Bakani Kemal Unakitanin geriye dönüs olmaz diyerek sektördeki çarpikliklara dikkat çektigi leasing sektöründe veriler, hükümetin endiselerini dogruluyor.
Finansal kiralamada (leasing) konusunda KDV uygulamalarina bakildiginda cip kiralayan ile tarim yatirimcisinin bir tutuldugu ve ayni biçimde tesvikten yararlandigi ortaya çikiyor. Istanbul Serbest Muhasebeciler Mali Müsavirler Odasinin (ISMMMO) Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Hazine Müstesarligi ve Finansal Kiralama Derneginin verilerinden yararlanarak hazirladigi Leasing Kavgasi raporuna göre, hükümetin KDVyi yükseltmesine gerekçe olusturan hizmetler sektörü, leasing faaliyetlerinin çok büyük bir kismini olusturuyor. Buna göre, cip, helikopter kiralama, gibi hizmetlerin bile aralarinda oldugu kalemlerin payi 2006 yili geneli ve 2007nin ilk 9 ayi için sektörün yüzde 48ini ifade ediyor. Rapora göre itirazlarin yükseldigi yatirim mallarini ifade eden makine sektörünün de payi sektörün neredeyse diger yarisini olusturuyor.
Buna göre imalat sektörü ile tarim sirasiyla sektörden yüzde 45 ile 6,14 oraninda pay aliyor. Son bilgilere göre, Maliye Bakanligi yatirimlari ve KOBIleri olumsuz etkilemesi beklenen imalat ile tarim konusunda çözüm arayisina girdigi. Maliyenin sadece yatirim mali niteligindeki makine ve ekipmanda katma deger vergisi (KDV) oranini yüzde 18den 8e düsürmesi çözüm olacaktir. Bir diger seçenege göre, imalatta KDVyi yüzde 8e düsürüp basamak uygulanmasi.Yatirim mallarinin listesi çikarildiktan sonra bu kalemlere ödenen ana paradan yüzde 1 KDV alinabilir. Kiraya yani kazanca ise yüzde 8 uygulanabilir. Böylece yatirimlara tesvik uygulamasi devam ettirilebilir. Makine ve teçhizat yatirimlarinda düsük oranli KDV ile leasing islemi yapilmasi ekonomiye büyük katki saglayacaktir. Leasingte KDV avantajini kaldirirken suistimalleri gerekçe gösteren hükümet hakli olabilir. Cip kiralayan ile yatirim yapanin ayni vergi indiriminden yararlanmasina olanak taninmamasi gerekiyor. Leasing sektörünün mercek altina alindigi ISMMMOnun raporundaki saptamalar ve öneriler söyle
*Maliye Bakanligi bürokratlari, finansal kiralama islemlerinde KDVnin yüzde 18e çekilmesine gelen tepkiler üzerine yeni çözümler üzerinde tartisiyor. Leasingte KDVnin bütün alanlarda yüzde 1e indirilmesinden, zor durumda kalan leasing sirketleri ile KOBIler için çözüm; öncelikle yatirim mallari listesinin çikarilip bu mallar için vergi avantaji saglanmasi.
* Leasing sektöründe 2007 yilinin ilk 9 aylik döneminde toplam 5.6 milyar dolarlik islemin 2.7 milyar dolarini hizmet sektörü, 2.5 milyar dolarini imalat ve 346 milyon
dolarlik bölümünü de tarim sektörü kullandi. Sektör her yil düzenli olarak büyüdü. 2005te gayri safi milli hasilanin (GSMH) yüzde 1.1i olan sektörün, 2006da payi
yüzde 1.5i geçti ve 2007 sonunda GSMHnin yüzde 2sini bulmasi bekleniyor. Sektörde yatirim mallari makine ve ekipmani ifade eden imalat sektörünün payi 1998den bu yana sürekli yükselme egilimi gösterdi" dedi.
Yillar Itibariyle Imalat Sektörünün Payi
Yillar Pay
1998 % 35
1999 % 33
2000 % 34
2001 % 42
2002 % 59
2003 % 61
2004 % 51
2005 % 46
2006 % 43
2007 % 45 (9 Aylik)
* Maliyenin KDVyi yüzde 18den yüzde 1e düsürmesine neden olan ve suistimalin yaygin oldugu düsünülen hizmetler, sektörün yarisini olusturuyor.
Yillar Itibariyle Hizmet Sektörünün Payi
Yillar Pay
1998 % 53
1999 % 58
2000 % 55
2001 % 52
2002 % 37
2003 % 35
2004 % 42
2005 % 45
2006 % 48
2007 % 48 (9 Aylik)
* Tarim sektörünün payi düsük kaldi. Yillar Itibariyle Tarim Sektörünün Payi
Yillar Pay
2001 % 1,03
2002 % 1,17
2003 % 1,58
2004 % 4,10
2005 % 7,12
2006 % 6,83
2007 % 6,14 (9 Aylik)
Burhan Üstünkol ayrica, "Finansal kiralama konusunda faaliyet gösteren sirket sayisi 70.1500 civarinda personel istihdam eden sektörün aktif 56.000 müsterisi söz konusu. 1985-2007 döneminde islem hacmi 35 milyar dolar olan sektörün geçen yil islem hacmi ise 7 milyar dolar. Bu yil bu rakamin 9 milyar dolari bulmasi bekleniyordu. Ancak KDVnin yükseltilmesinin sektörü yüzde 50 küçültebilecegi hesaplandi. Türkiyede yatirim indirimi uygulamasinin kaldirilmasindan sonra yatirimcilar açisindan avantajli tek finansman yöntemi idi. Leasing finans saglama yöntemidir. Kiralayanin (finansal kiralama sirketi) kiraci talebi ve seçimi üzerine üçüncü kisilerden satin aldigi bir malin kullanim hakkini belli bir kira bedeli karsiligi, belli bir süre ile kiraciya biraktigi bir sözlesme seklidir. Diger bir ifadeyle sabit kiymet yatirimini yabanci (dis) kaynakla finanse etmek isteyen yatirimcinin söz konusu islemi bankadan kredi alarak degil de finansal kiralama sirketinden kiralama yaparak karsilamasidir. Isletme yatirimlarinin yüksek KDV uygulamasindan olumsuz etkilenecegi açiktir.
1985ten beri yürürlükte olan söz konusu yasanin uygulayicisi ve sektörün düzenleyicisi BDDKdir. BDDK öncesinde Hazine Müstesarligindan izin ve onay almis finansal kiralama sirketleri tarafindan yapilabiliyor.
Sirketlerin kuruluslari, faaliyet esaslari, çalisma sekilleri düzenleyici otorite tarafindan yayinlanmis olan kurallar çerçevesinde yapilir. Bu anlamda son derece siki sekilde denetim saglanabiliyor" ifadelerini kullandi.