CUMHURIYET KENDI ÜRÜNLERINI REKLAM EDEREK BUGÜNE GELDI

Simdi Türkiye'de sirketler ve bankalar yabanci ortaklar olarak kendilerini güçlendirme yoluna giderken Cumhuriyeti kuranlar ticareti onlarin elinden almak, Türk insaninin eline vermek için büyük çalisma yapmis, büyük mücadele vermistir.
Bu amaçla Yerli Mallar Haftalari, sergileri düzenlenmis, konferanslar verilmis, konu okullarda yetisen kusaklara ögretilmistir. Hatta ülkede YERLI MALLARI KORUMA DERNEKLERI kurulmustur. Böyle bir dernegin kurulmasi ulusal sevinç vesilesi yapilmistir. Bu vesileyle halka su anlatilmistir ki yabanca (ecnebi) mallardan çok kendi ürettigin, kendin imal ettigin mallari kullan. Ancak kendi ürettigin, kendin imal ettigin mallarin da ne oldugunu ögren. Yerli Mallar Haftasinin amaci buydu. O günlerde yani Yerli Mallar Haftasi'nin kabul edildigi, bu ugurda çalismalarin yapildigi 1927'li yillarda, ki Cumhuriyet ilan edileli dört yil olmustur, o zaman Cumhuriyet Gazetesi'nde çikan bir haberde söyle denilmektedir.
"Yerli mensucat (dokuma ürünleri) ve mahsullerimizin degerini ve bunlara karsi halkin ragbetini arttirarak tüketimin arttirilmasini temine çalismak için Yerli Mallarini Koruma Cemiyeti ismiyle Izmir'de bir cemiyet tesekkül ettigini evvelce yazmistik, diyen gazete söyle devam etmektedir;
"Ecnebi mallarinin piyasalarimizda benzeri olan Türk mallarindan çok satilmasi, yerli mamüllerimizin nelerden ibaret oldugunun ve nerelerden çok alinacaginin bilnmemesinden ve yerli mamüllerimizi vücuda getiren sanayi müesseselerinin Akdeniz'den Rus hududuna kadar olan genis bir sahada daginik bulunmasindan ileri geldigini dikkate alan cemiyet, bir mesai ve icraat programi düzenlemistir."
Yerli Mallarin Korunmasi Cemiyeti'ni çok önemli bir olay olarak degerlendiren gazete, yerli mallarin tanitilmasi baglaminda hazirlanan çalisma programinin da ilgiyle karsilandigini kaydetmekte, sergiyi gezecek olanlarin yerli mallarin, yerli ürünlerin neler olacagini görüp taniyacagini söylemektedir. Gazete ayda bir çikacak ekonomi dergisinin de önemli bir adim oldugunu belirterek, halki Yerli Mallar konusunda bilgilendirmek amaciyla konferanslar verilecegini, sinemalardan yararlanacagini, reklama, levha asilmasina yer verilecegini, propaganda için kadinlarin çalisma yapmalarinin tesvik edilecegini, okullarda ögrencilere telkinlerde bulunulacagini ve bunun çok faydali olacagini yazmaktadir.
1927 yilinda, Cumhuriyetin ilani üzerinden dört yilin geçtigi bir zamanda Yeni Türkiye' nin sorunu bu topraklarda yetisen bitkileri, meyveleri ve diger seyleri halka tanitmak oldugu, bunun çok önemli bulundugu dikkati çekmektedir. O siralar Türkiye'de yabancilarin Türk mallarindan daha fazla mal sattiklari, halkin yabanci mallara ilgi duydugu, bunlari kullanmayi tercih ettigi ise önemli bir sorun olarak ortaya çikmis bulunmaktadir.
Türkiye'de Cumhuriyetin bir girisimi olarak ortaya çikan Yerli Mallar Haftasi, Yerli Mali Kullanma Hareketi ayni zamanda bir Tasarruf Haftasi idi. Evlerde, okullarda kumbaralar vardi. Bu kumbaralara simdiki kusaklarin bilmedigi, görmedigi para birimlerinden Kirk Para, Yüz Para, Bes Kurus atilir ve para biriktirme aliskanligi tesvik edilirdi. Okullarda siniflar Yerli Mali Saati yapar, ögrenciler o gün okula ülkede ve yörede yetisen yemisler, meyveler getirirler, bunlari paylasarak yerlerdi. Ancak bugün, Cumhuriyetin üzerinden su kadar yil geçtigi halde piyasa yine yabanci mallarla doludur. Insanlarimiz yine yabanci mali almayi tercih etmektedirler. Sasilacak sey degil mi? Yabanciya bu ilgi, bu hayranlik sebepsiz degildir. Olay Osmanlilar'dan gelmektedir. Kendi yaptigina güvenmemek, kendi yaptiginin kalitesiz olduguna inanmak bugün dahi bir hastalik olarak devam etmektedir. Tabii bunun asil nedeni Kimlik Sorunu'dur. Hala Türklügünü öne çikaramamis bir halkiz.
nazifkaracam@gazetetrakya.com