BIZE "ADAM OLMAZSINIZ DEDILER BIZ DE BUNA INANDIK"

Yillar var ki onlarla mesgûlüm. Onlari kültürünü, folklorunu arastiriyorum, yazilari okuyorum ve onlari anlamaya çalisiyorum.
"Hindistan'da bin yil önce yola çikmislar. Küresel bir yolculuk" onlari dünyanin her yanina götürmüs. Bu süreçte kimisi begendikleri yerlerde kalip, oraya yerlesmis, kimisi, ordan oraya göçmeyi sevmis, kimileri de kirlarda özgürce yasamayi yeglemis.. Derlerki özgürlüklerini o kadar sevmis olmaktan akillarina vatan sahibi olmak, devlet kurmak gelmemis. Bir ses duymuslar, kalkip oynamislar. Zaten onlarin bir adi budur. Oynamak ve müzik çalmak. Günlük yasamak, efkâr dagitmak, hayata sinir getirmemek onlarin isi olmustur.
Anlamissinizdir, Romanlar'dan (Çingeneler'den) söz ediyorum. Onlar kendilerine ÇINGENE denmesinden hoslanmazlar ama Çingene demek, müzik çalmak, müzik yapmak demektir. Müzik yapan evrensel bir dille konusuyor demektir. Yeryüzünde müzik, kültür sinir tanimaz. Fakat onlar kültürü degil, müzigi tasimaktadirlar. Onlara "Adam olamazsiniz" demisler buna inanmislar. Oysa onlar da insan, onlar da bir sey olma hak ve yetenegine sahiptirler. Nitekim içlerinden büyük müzisyenler, kültür adamlari, diplomatlar çikmistir. Sayet onlarin derin izler biraktiklari yerleri arastiriyorsak, kendilerini oralarda daha çok görüyorsak o yer Trakya'dir. Balkanlar'dir. Niye buralarini daha fazla tercih etmislerdir, bilinmiyor. Ama bir Sulukule'ye damgalarini vurmuslar. Osmanlilar zamaninda Trakya ve Balkanlar'da yasayanlari Kirklareli'nden idare etmisler.
Su an elimin altinda ünlü müzik adami Melih Duygulu'nun "TÜRKIYE'de ÇINGENE MÜZIÄzI/ Bati Grubu Romanlarinda Müzik Kültürü" adini tasiyan bir kitabi bulunmaktadir. Melih Duygulu'nun "Bati Grubu" dedigi Trakya'da yasayanlardir. Melih Duygulu onlari anlatmis, müziklerini, çaldiklari aletleri içlerinde ünlü olanlari arastirmis, Klarnet, zurna ve davul baglaminda ünlü olanlari anlatmis. Mesela rahmetli Zurna sanatçisi Kara Hüseyin'in (Ihnali')nin çocuklarini en taninmis müzisyenler olarak tespit etmis. Yeri gelmisken söyleyeyim, Kara Hüseyin Bati kitaplarina geçmis, zurnasi bati müzelerine konmus bir Kirklarelili'dir. Melih Duygulu onun çocuklarinin da müzik baglaminda meshur olduklarini söylüyor. Kara Hüseyin benim dostumdu. 12 yillik Halkevi Baskanligim sirasinda en büyük yardimcimdi. Kibar, Beyefendi, usta bir Zurna Sanatçisi idi. Kandirali ünlü Devlet Adami, Disisleri eski Bakani Prof. Dr. Turan Günes ile mesk etmistir. Turan Günes Kirklareli'ne geldiginde Kara Hüseyin'in evine gitmis, kahvesini içmis ve birlikte müzik yapmislardir.
Gazeteci yazar Nazim Alpman da Trakya Romanlari'ni bir kitabinda anlatmistir. Kirklareli'ne de epeyce yer vermistir. Aslinda Romanlar üzerine gerek ülkemizde gerekse dünyada çok kitap yazilmistir. Amerikali iki arastirmasi tanidik bayan dost 1990'li yillarda Karagöz ve Kakava senlikleri için suraya yani Kirklareli'ne gelmisler, arastirmalarda bulunmuslardir. Sonra da bu arastirmalarini yayimlamislardir. Hatta biri bana kendisinin Misir Kiptileri üzerine yaptigi arastirmalarini da göndermisti.
Yeri gelmisken söyleyeyim. Dünya Roman Kültürü üzerinde durulmakta, yogun arastirmalar yapilmaktadir. Dünya kültürleri içersinde en canli, en hareketli kültürü Romanlarin yarattiklari üzerinde durmaktadirlar. Bu nedenle gerek Trakya'da gerekse Kirklareli'nde Roman Kültürü'nün korunmasi, Tokmaoglu'nun benimsenmesi, buranin Karagöz ve Kakava senlikleriyle baglantili hale getirilmesi Kirklareli'ne turist çekme bakimindan önemli rol oynayacaktir. Istanbul'da Sulukule, Kirklareli'nde Tokmaoglu, Lüleburgaz'da Özerler Mahallesi ve diger yerlerdeki Roman Mahalleleri, Roman Semtleri kentlerin Marjinal Kültür Mekanlari olarak arastirma konusu olacaktir. Birgün Türkiye Avrupa Birligi'ne alinacaksa Romanlar için ne yaptigimizin da bunda rolü olacaktir. AB onlar için IYILESTIRME PROGRAMLARI hazirlayip uygulamaya koymustur. Niye Kirklareli Romanlari için bir proje hazirlanip AB'ye sunulmuyor bilmiyorum. Oysa Romanlar Kirklareli'nde çözüm bekleyen bir sorundur.
nazifkaracam@gazetetrakya.com