BIR ZAMANLAR KIRKLARELI'NDE "ÖZVERI" DERGISI ÇIKARDI

Kirklareli'nde basin hayati ne zaman baslamistir? "Trakya'da Yesilyurt" gazetesi sahibi arastirmaci yazar rahmetli Ali Riza Dursunkaya'ya göre Kirklareli'nde ilk gazete Vilayet tarafindan, cumhuriyetin ilk yillarinda çikmaya baslamistir. Zannediyorum bu gazete KIRKLARELi adini tasiyordu. Buna göre Kirklareli, Trakya illeri içersinde basin hayatina en geç baslamis bir yerdir.
Edirne, Kirklareli'nden birkaç yüzyil önce gazete çikarmaya baslamistir. Orada ilk gazeteyi çikaranlar Yahudiler olmustur.
Bu yazimda Kirklareli Basin Tarihi'nden söz edecek degilim. Bugün yazimda bir zamanlar Kirklareli'nde çikmis olan ÖZVERi dergisi'nden söz etmek istiyorum. Bu derginin yayim dünyasina çiktigi 1956'li yillar, Türkiye'de Çalkantili Dönem'in basladigi zamandir. ÖZVERi dergisinin çikisi bu çalkantili zamanda olmustur. Yayin dünyasina pek de sansli çikmistir.
Derginin sahibi olarak, o zaman Trakya'da Yesilyurt gazetesinin sahibi olan Riza Tagal görülmektedir. Yönetim yeri ise, Kirklareli Ögretmenler Yardimlasma Dernegi'dir. Aslinda dergiyi ögretmenler çikarmaktadir, ama yasal durumu böyle formule etmislerdir.
ÖZVERi, daha bir iki sayidan itibaren aksamaya baslamistir. Üç, Dört, Bes, Alti sayilari bir arada çikmistir. Yedinci sayidan sonra derginin akibeti belli degildir. Benim arsivimde derginin 3.ncü sayisindan 7. sayisina kadar olanlar vardir. Bu sayilar da Haziran-Temmuz, Agustos-Eylül ve Ekim-1956 dir. Derginin iki sayisi bana Kirklareli Tevfik Fikret Okulu ögretmeni oldugum halde posta ile gelmis. Derginin posta masrafi elli paradir. Bugün 50 parayi bilen yoktur. Ortalama olarak dergide sayfa sayisi 25-30'dur. Cebe sigacak boyutta bir dergidir. Derginin fiyati ise 30 kurustur. 30 kurus o zamanlar bir dergi için yüksek bir fiyattir.
Aylik sanat ve Egitim dergisi olarak çikan Özveri'de benim, ünlü yazar Orhan Hançerlioglu ile birlikte Fahrettin Dagdelen, Etem Ütük, Necmettin Efe, Kamil Varlik, Fedai Can, Trakyali Asik Mustafa, Yüksel Güngör, Mehmet Adem Solak, Muammer Tuncer, O. Yunus Yildirim, Muzaffer A. Özden, N. Atik, Ali Büyükhelvacioglu, Refik Fikret Sagnak ve Riza Yalt imzalari görülmektedir. Dergideki yazilar genel olarak egitim, kültür, sanat üzerinedir. Birkaç tane de siir vardir. Dergide yer alan bir ilana göre o sira Trakya'da üç dergi çikmaktadir. Biri Kirklareli'nde Özveri, digeri Edirne'de sair Ulug Turanlioglu'nun çikardigi Damla, Üçüncüsü ise Lüleburgaz'da çikan istikamet'tir.
Yazarlardan Orhan Hançerlioglu, Etem Ütük, Mehmet Adem Solak, Necmettin Efe, Kamil Varlik, Fedai Can, Trakyali Asik Mustafa, Muammer Tuncer, N. Atik, Ali Büyükhelvacioglu, Refik Fikret Sagnak benim sahsen tanidigim kisilerdir. içlerinde Orhan Hançerlioglu Kirklareli kökenlidir ve Türkiye'nin ünlü yazarlarindandir. Muammer Tuncer de taninmis bir çevirmendir, Kirklareli damadidir, Fedai Can, Terzidere köyünden egitimci ve ATAYOLU gazetesini çikaran ilk kisidir. Çünkü bu gazete daha sonra esim Sabahat Karaçam'in olmustur. Sabahat Karaçam, Kriklareli'nde ilk gazeteci kadindir. M. Adem Solak ise kitabi olan sair ve yazardir, Kizilcikdereli'dir. Kamil Varlik ögretmen kökenlidir. Trakyali Asik Mustafa, Kirklareli'nde Karahidirli "Halil Bey" olarak taninan (Halil Tekin Bucakli) Basbakanlik Arsiv Genel Müdür Yardimciligindan emekli bir kültür adamidir.
Bu bilgileri Kirklareli basin tarihini yazacaklara, bu konuda arastirma yapacaklara bilgi olmasi için yazdim. Bu vesileyle sunu da söyleyeyim ki Kirklareli'nin basin tarihinde çikan ilk dergi 1940'li yillarda Halkevinin çikardigi BATIYOLU dergisidir.
Dergide imzalari görülen yazarlardan kitaplar ile günümüze kalan Orhan Hançerlioglu, M. Adem Solak, Etem Ütük, Necmettin Efe'dir. Yazimi M. Adem Solak'in bu dergilerde birinde çikan FUKARA HASAN siiri ile bitirmek istiyorum
Bu ev sekiz kisi bir Hasan/ Hasan'in sirtindan su, sirtindan ekmek/ Bu ev tezek kokusundan kara islere dek/ Hasan demek.
Alninda iki damla ter izi/ Hasan bitkin gelir çalismaktan geceleri/ Elleri çatlamis sapsari nasir/ Elleri dokuz bogazin elleri.
Hasan, senin sirtina böyle yazilmis kaderin/ Sabah tuz- biber aksam tuz-biber/ Neylesin fukaralik bu/ Yakindikça uzar gider."
nazifkaracam@gazetetrakya.com