BIR ZAMANLAR GAGAUZ TÜRKLERI TRAKYA'DA YASADILAR

Birkaç gün önce TRT'de Gagauz Türkleri folklorundan örnekler veren bir Halk Türküleri programini izleme firsatini buldum. Bir tesadüf olacak ayni günlerde de basinda Gagauz Türkleri'ne ait bir arastirma kitabi çiktigina iliskin haberi okudum.
Haberde Gagauz Türkleri'nin Trakya'dan Anadolu'ya gittikleri bilgisi vardi. Konu bana ilginç geldi. Öteden beri Gagauz Türkleri'nin Balkanlar'da Hiristiyanlasmis Türkler oldugu söylenir durur. Hangisi dogrudur? Anadolu veya Ortaasya'dan gelen Türkmen Kabileleri'nden Balkanlar'a yerlesip orada kalan Türkler midir bunlar yoksa 1240'li yillarda Anadolu'dan Dervis Sari Saltuk'un pesine takilip Balkanlar'a çikan, sonra Basarabya'ya (Dobruca'ya) yerlesip Hiristiyanlasan Türkler midir? Tarihçiler bu konuda henüz anlasmis degildirler. Bizim ünlü tarihçilerimizden Prof. Halil Inalcik, Prof. Kemal Karpat, Prof. Osman Turan'a göre Gagauzlar Anadolu Selçuklu Türkleri'ndendirler. Zaman içersinde yogunlastiklari Bulgaristan ve Romanya'da din degistirerek Hiristiyan olmuslardir. Fakat Türk kültürünü, geleneklerini yitirmemislerdir.
Gagauzlar (Gagavuzlar) Karadeniz'in Bulgaristan ve Romanya kiyilarinda ve Moldova'da yogunlasmislardir. Geçmiste Tatarlar'in biraktiklari yerlere gelip yerlesmis bir Türk Toplulugudur. Moldova ve çevresinde köyleri vardir. Dinleri Hiristiyan olmasina karsin dilleri Türkçedir. Yani din degistirmisler. Ama DIL degistirmemislerdir. Bu sebeple de kimliklerini (Türklüklerini) yitirmemislerdir. Gerçi Türkçeleri biraz Romence'ye kaymaktadir ama genelde kendi ana dillerini bilmekte yada çabuk ögrenebilmektedirler. Türkiye'ye çalismaya gelen, bazi kimselerin Natasa dedikleri Moldavyali kadinlar daha çok Türk kökenli Gagauzlar'dir. Bugün 4.5 milyonluk Moldova'da 180-200 bin dolayinda Gagauz Türk'ü vardir. Ancak Bulgaristan, Romanya ve Ukrayna'da Gagavuz vardir. Onlarin yani Gagavuzlarin Gacallar'a benzer gelenek ve görenekleri oldugu söylenip yazilmaktadir. Bilindigi üzere Gacallar Trakya'nin en eski yerli halki olmaktadir. Ancak onlar üzerinde de tartismalar vardir. Trakya'da oldugu gibi Bulgaristan'in deliorman taraflarinda da yasayan bazi gruplar Gacal'dirlar. Eskisehir'de ise Gacallar'a Manav denmektedir.
Son arastirmalarin isiginda Gagavuzlar tipki baska yerlerde oldugu gibi Trakya'da bir süre kalmislardir. Bulgaristan'dan sonra Bulgaristan'a gelen bir halk olduklari söyleniyor. Ortadoks Hiristiyan'dirlar "Adetleri bugün Trakya Bulgaristan, Romanya, Moldova gibi yerlerdeki Gagavuzlar'a uymaktadir.
Ortaasya'dan çikan Türk Kabileleri dinamik (hareketli) topluluklardi. Önlerine çikan yerli halklari ya etkilemisler yada onlardan etkilenerek kimliklerini yitirmeden kültürlerinde degisiklige ugramislardir. Ünlü Fransiz yazar Artur Köestler'in anlattigi "ONÜÇÜNCÜ KABILE" de tipki Gagavuzlar gibi din degistirmis bir Türk kabilesidir. Onlar Kafkasya'da yasamislar, Yahudiligi kabul etmislerdir. Kafkaslarda Volga arasinda, Isa'dan sonra 500 ve 1200'lü yillar arasinda tarihe "TÜRK KÖKENLI HAZARLAR" olarak geçmislerdir. Museviligi kabul etmis olmalarina karsin Türklükleri'ni sonuna kadar korumuslardi. Konuyu merak edenlere Artur Köestler'in "ONÜÇÜNCÜ" adli kitabini da tavsiye ederim. Fakat isterlerse M.I. Artamonova'nin hacimli HAZAR TARIHI'ni okuyabilirler. Balkanlar gibi Kafkasya'nin da Irklar Mozagi oldugunu unutmamak gerekir. Buralari ve Ortadogu dünyanin en duyarli yerleridir.
Arastirmacilarin, tarihçilerin dedigi gibi Trakya'dan Gagavuz Türkleri geçmis buradan Atilla'nin Hunlari da geçmisler, Istanbul Surlari'na kadar gelmislerdir. Tümüyle bunlar Ortaasya Türklügü'nün Bati'da varligini kanitlayan görüntülerdir. Çadirdan Saraya, Rüyadan Imparatorlaga gelmis bir ulusun yani Türklerin renkli bir geçmisleri, zengin bir tarih ve kültürleri vardir. Mustafa Kemal ATATÜRK bunlarin arastirilmasi için Türk Tarih Kurumu'nu kurmus ve bu çalismalarin yapilmasi için de mirasindan para ayirmistir.