"Asili Çocuk, Saglikli Çocuk"

Dünyada, her yil 5 yasin altinda 2,5 milyon çocugun asi ile önlenebilir hastaliklar nedeniyle öldügünü belirten Kirklareli Il Saglik Müdürü Dr. Mehmet Bilgin, çesitli etkinlikler düzenlenen 24 Nisan -1 Mayis Asi Haftasi'nda öncelikle 5 yasin altindaki asilari eksik çocuklarin asilandigini bildirdi.

Bu yil besincisi düzenlenen Asi Haftasi dolayisiyla bir açiklama yapan Il Saglik Müdürü Dr. Mehmet Bilgin, Asi Haftasi ile Genisletilmis Bagisiklama Programi (GBP) kapsaminda saglik personelinin duyarliliklarinin arttirilmasi, toplumun asilama ve asi ile korunulabilir hastaliklar konusundaki farkindaligin artirilmasinin amaçlandigini belirtti.

Bilgin, yine Hafta ile gezici ekiplerle saha tarama çalismalarina hiz verilerek öncelikle 5 yasin altindaki eksik asili çocuklarin asilarinin tamamlanmasi, asilama hizmetine yeterince ulasamayan gruplara ulasilmasi amaciyla merkezi ve iller düzeyinde aktivitelerin düzenlendigini kaydetti.

Bilgin, 24 Nisan - 1 Mayis 2010 tarihleri arasinda düzenlenen Asi Haftasi kapsaminda bu yilki ana temanin; "Saglik personelinin sürveyans konusunda bilgilendirilmesi, duyarliliginin arttirilmasi" olarak belinlendigini vurguladi. Bunun yani sira eksik veya asili-asisiz çocuklarin asilarinin tamamlanmasina yönelik çalismalara da bu yilda devam edilecegini aktaran Bilgin,

"Bu amaçlara ulasabilmek için; gerek kamu gerekse özel sektör saglik kuruluslarinda pediyatri, dahiliye, enfeksiyon, yenidogan, kadin hastaliklari ve dogum, KBB, kardiyoloji, göz servisleri ile Akut Flask Paralizi için de ek olarak nöroloji servislerinde çalisan hekimlere ve bildirimden sorumlu kisilere egitim verilecektir. Ayrica, sektörler arasi isbirligi ile toplumun tüm kesimlerine asilamanin önemi ve çocukluk ve eriskinlik dönemi asi takvimleri konularinda bilgilendirme yapilacak, sosyal mobilizasyon faaliyetleri düzenlenecektir" dedi.

Asi Haftasi dolayisiyla asiya iliskin çesitli bilgilerde aktaran Kirklareli Il Saglik Müdürü Dr. Mehmet Bilgin, asiyi; "Insan ve hayvanlarda hastalik yapma yeteneginde olan virüs, bakteri v.b. mikroplarin hastalik yapma karakterlerinden arindirilarak ya da bazi mikroplarin salgiladigi zehirlerin (toksinler) etkilerinin ortadan kaldirilarak, gelistirilen biyolojik maddelere asi denir.

Asi, insanlari hastaliklardan ve onun kötü sonuçlarindan koruyabilmek için saglam ve risk altindaki kisilere uygulanir. Vücut bu sekli ile kendisine zarar vermeyen mikrop ya da toksinleri tanir ve onlara karsi bir savunma yöntemi gelistirir. Böylece gerçek mikropla karsilasildiginda da bu yöntemle savasir ve kisi hastaliga yakalanmaz. Bu kisi artik o hastaliga karsi bagisiktir. Bagisiklama, asiyla korunulabilir hastaliklarin ve ölümlerin önlenmesi açisindan en önemli toplum sagligi müdahaleleri arasinda yer almaktadir" seklinde tanimladi.

Asinin, belirli bir hastaliga yakalanmadan önce kisilere ulasip onlarin bagisiklanmalarini saglamak amaciyla verildigini, vücutta savunma mekanizmasini uyararak, hastalik etkenini taniyan ve bu etkenle karsilasildiginda onu yakalayip yok eden koruyucu maddelerin (antikorlar) olusmasini saglayarak etki ettigini kaydeden Bilgin, olusan direncin genel olarak ömür boyu etkisini sürdürdügünü belirtti.

GBP sayesinde asi ile korunulabilir hastaliklarin ve bu hastaliklardan kaynaklanan sakatlik ve ölümlerin engellenmesinin amaçlandigini anlatan Bilgin, "Bu program kapsaminda, Bogmaca, Difteri, Tetanoz, Kizamik, Kizamikçik, Kabakulak, Tüberküloz, Poliomyelit, Hepatit-B, Hemofilus influenza Tip B'ye bagli hastaliklar ile streptokokus pnömoniya'ya bagli invaziv pnömokokal hastaliklarin ve bu hastaliklardan kaynaklanan bebek ve çocuk ölümlerinin ve sakatliklarin engellenmesi hedeflenmektedir.

Temel amaç; dogan her bebegin asi takvimine uygun olarak yukarida sayilan hastaliklara karsi bagisik kilinmasidir. Genisletilmis deyimi ise asisiz veya eksik asili bebek ve çocuklarin tespit edildigi anda asilanmasinin saglanmasi ve bu uygulamanin ülke genelinde her yerde esit olarak yapilmasi anlamini vurgulamak için kullanilmaktadir.

GBP akademisyenlerden olusan Bagisiklama Danisma Kurulu'nun (BDK) bilimsel destegi ve önerileri dogrultusunda yürütülmektedir. BDK yilda en az iki kez toplanarak güncel gelismeleri görüsmekte ve önerilerde bulunmaktadir" diye konustu.

Asi ile koruma saglanan hastalik sayisinin bugün artik 11'e yükseldigini belirten Bilgin, asilarin zamaninda ve uygun araliklarla uygulanmasinin çok önemli oldugunu söyledi.

Ancak asi takviminde belirtilen araliklara göre asilari tamamlanamamis çocuklarda önceki asi dozlarinin tekrar yapilmasina gerek olmadigini belirten Bilgin, aradan uzun bir süre geçmis olsa bile, asilamaya birakilan yerden devam edilebildigini, eksik asili çocuk saptandiginda yasina uygun olarak asilarinin tamamlanmasi gerektigini vurguladi.

 Asilanarak bagisik hale gelmis bireylerin olusturdugu toplumlarin, hastaliklarin yayilmasina karsi direnç gösterdigine isaret eden Bilgin, bu yolla henüz asilanmamis, asilanmaya engel olusturan bir hastaligi olanlarin da korundugunu anlatti.

Bütün çocuklarin dogar dogmaz takvime uygun bir sekilde asilanmaya baslamasi gerektigini söyleyen Bilgin, konusmasini söyle sürdürdü; "Bunun disinda sadece çocuklar degil bagisik olmayan tüm yetiskinler yaslarina uygun olarak tetanoz, difteri, kizamik, kizamikçik, kabakulak, grip, pnömokok hastaliklarina karsi asilanmalidir.

Bazi hastaliklar için risk grubunda kabul edilen eriskinler de saglik kuruluslarina basvurarak yapilmasi gereken asilar konusunda bilgi edinmeli ve asilanmalidir. Hastaliklar açisindan riskli ülkelere seyahat edecekler ise bölgenin özelligine göre gerekli asilari yaptirmalidirlar. Ülkemizde ileri yas nüfusun giderek artmasiyla, kronik hastaliklar (kalp, akciger, böbrek hastaliklari, seker vb) ve kanserlerde de buna bagli bir artis meydana gelmekte olup bu durum eriskin bagisiklamasinin giderek daha da ön plana çikmasina neden olmaktadir.  Bu nedenle eriskinler de kendileri için uygun asilama semasi konusunda mutlaka bir hekime danismalidir. Asi uygulamalari illerde Saglik Bakanligina bagli saglik ocaklari, saglik evleri, ana çocuk sagligi ve aile planlamasi merkezleri, devlet hastaneleri, toplum sagligi merkezlerinde ve aile sagligi merkezlerinde uygulanir.

Asilar Saglik Bakanligi kurum ve kuruluslarinda ücretsiz olarak uygulanmaktadir. Ayrica bazi riskli grup asilamalari Tedavi Yardimina Iliskin Uygulama Tebligi/Saglik Uygulama Tebligi kapsaminda sosyal güvenlik kurumlari tarafindan ödenmektedir. 

Daha önce büyük salginlar ve ölümlere yol açan çiçek hastaligi 1977 yilindan itibaren tamamen yok edilmistir. Hastalik etkeni yok edildiginden çiçek asisi uygulamalarina ihtiyaç kalmamis ve asilama durdurulmustur.

Yine çok önemli bir çocukluk çagi bulasici hastaligi olan poliomiyelit (çocuk felci) hastaligina karsi dünya genelinde yaygin asilama çalismalari yapilmis ve hastalik yok edilme asamasina getirilmistir.

1988 yilinda 350.000 olan vaka sayisi 2009 yilinda 1606 vaka olarak gerçeklesmistir. Ülkemizde son polio vakasi 26 Kasim 1998 tarihinde görülmüstür.

 Ancak halen dünyada vakalarin görülmesi nedeniyle program ve asilama çalismalarina devam edilmektedir. Polio Eradikasyon Programi çalismalari ile Ülkemizin de içinde bulundugu Dünya Saglik Örgütü Avrupa Bölgesi 21 Haziran 2002'de "Poliodan Arindirilmis Bölge" Sertifikasi ile belgelendirmistir.

Ülkemizde kizamik hastaligini yok etmeye yönelik bir program baslatilmis, 2003-2005 döneminde 9 ay-14 yas grubunda 18.216.897 çocugumuz ek kizamik dozu ile asilanmistir. Yilda 30.000 üzerinde vaka görülürken 2009 yilinda hiç yerli vakamiz bulunmamaktadir. Asilamanin önemini her firsatta vurgulayalim. Çocuklarimizin asilanmasini saglayalim. Asilanma sansini kaçiranlar var ise asilanmalari için Saglik kuruluslarina götürelim.

 Saglikli bir toplumun geregi için asilama hizmetinin vazgeçilemez oldugu bilincini tüm kesimlere ulastiralim. Asiyla önlenebilir hastaliklarin; çocuklarimizin, anne ve babalarimizin karabasani olmaktan hep beraber çikaralim. Asilama ile saglikli bir gelecege dogru çocuklarimizla birlikte saglikli adimlar atalim."

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol