ATATÜRK ILE BERABER SAMSUN'A ÇIKAN KIRKLARELILI

Bazi tarihçiler Mustafa Kemal'in Istanbul'da geçirdigi son 3.5 aylik sürede bazi çevrelerle ve özellikle Ismet Inönü ile gizli temaslarda bulundugunu, bu zaman zarfinda daha önce Anadolu'ya geçmeleri, birliklerin basina tayinleri saglanan Osmanli Pasalari'na ilaveten bazi isimler daha tespit ettigini yazarlar. Ve milli mücadeleye Osmanli kökenli 18 küçük ve büyük rütbeli pasa ile basladigini söylerler. Dogrudur yanlistir bilemem ama olayin böyle oldugunu dogrulayan bilgiler ve tahminler vardir. Mustafa Kemal'in matematiksel bir hesap ve düsünce ile kendisinin Pasa rütbesinde subaylarla Anadolu'ya geçmeyi uygun bulmadigi bilinmektedir. Ancak kendileri 19 Mayis 1919'da Samsun'a çiktiginda yaninda çok güvendigi subay arkadaslari vardi ki kendisi bunlar içinde en üst rütbeyi (Tuggeneral) tasiyordu. Bunlar içinde kimler vardi
"Albay Refet Bele, Albay Kazim Dirik, Albay Ibrahim Tali Öngören, Yarbay Arif Ayici, Binbasi Hüsrev Gerede, Binbasi Kemal Dogan, Dr. Binbasi Refik Saydam, Yüzbasi Cevat Abbas Gürer, Yüzbasi Mümtaz, Yüzbasi Ismail Hakki, Yüzbasi Ali Sevket, Yüzbasi Mustafa, Üstegmen Hayati, Üstegmen Abdullah, Üstegmen Arif Hikmet, Tegmen Muzaffer Kiliç, Sifre Kâtipleri Faik ve Memduh Beyler.." Bunlar Atatürk'ün beraberinde götürdügü güvenilir subaylardir.
Atatürk'ün Samsun'a beraber çiktiklarindan bazilari zaman içersinde gerek Atatürk'ün yaninda gerekse devlet hayatinda önemli rol oynamis, hayati görevler almislardir. Örnegin Refet Bele, Mudanya Ateskesinden sonra Ankara Hükümeti adina Istanbul ve Trakya'yi düsmandan teslim almistir. Kazim Dirik Ibrahim Tali Öngören'den sonra Izmir Valisi ve daha sonra Trakya Genel Müfettisi olmustur. Hüsrev Gerede Sofya ve Berlin'de Türkiye Büyükelçiligi yapmis, milli mücadele sirasinda Kirklarelili Dr. Fuat Umay ile Bolu Ve Düzce Isyanlari'nda Heyeti Nasiha vazifesi yapmislar, bu sira isyancilar tarafindan zincire vurulmuslardir. Bunlardan Dr. Fuat Umay Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu Kurucusu, Kirklareli Milletvekili olarak tanir. Ancak Fuat Umay Saglik Bakanligi da yapmistir.
Atatürk ile Samsun'a çikanlar içinde bulunan Kemal Dogan ise 1883 yilinda Kirklareli'nde dogmustur. Yanilmiyorsam Kirklareli Ahmet Mithat Ilkokulunda okumustur. Milli mücadelede cephelerde görev almis, Korgenerallege kadar yükselmis, Kolordu Komutanligi ve uzun yillar Kirklareli Milletvekilligi yapmistir. Demek oluyor ki milli mücadelede ve Atatürk'ün yakininda iki Kirklarelili bulunmustur. O dönemde bunlar Mustafa Kemal ile dogrudan temasta olan kisilerdir. Lüleburgazli Sevket Ödül ise milli mücadelenin Trakya bölümünde önemli görevler yapmis, 1924 yilindan 1950 yilina kadar Kirklareli'ne Milletvekili olarak hizmet etmistir. Lüleburgaz'da Sevket Ödül'ün adinin verildigi bir yer olup olmadigini bilmiyorum. Ama Lüleburgazlilar Mehmet Basaran'i onlardan önce öne çikarmislardir. Rüstü Uzel de Milli Mücadele'de, Trakya'da önemli görevler ifa etmis bir Lüleburgazli'dir, generaldir ve bildigim kadari ile cumhuriyetin Ilk Jandarma Genel Komutani olmustur. Mesela Kirklareli'nde birtakim siradan insanlarin adlari suraya buraya verilmistir de Atatürk'le Samsun'a çikan Korgeneral Kemal Dogan'in adi bir yere verilmis degildir. Belki de Kirklareli'ni yönetenler Kemal Dogan'in Kirklarelili oldugunu bilmiyorlardir. Cadde, sokak ve bunun disinda birtakim yerlere isim vermede ahpapliklar, dostluklar rol oynamaktadir. Oysa ülkeler, uluslar, yöresel belde halklari o yörede yetismis, ülkeye hizmetler etmis, tarih açisindan itibar görmüs kisilerle övünürler. Sözgelimi Kirklareli için bir Dr. Fuat Umay, Kemal Dogan Lüleburgaz için Maarif Bakani Emrullah Efendi, Vize için Selim Sabit Efendi, Babaeski için Atatürk'ün silah arkadaslarindan Rahmi Apak, Devletler Hukuku Profesör Babaeskili Dr. Hüseyin Pazarci bu yörelerin önde gelen, kamuoyunda itibar gören kisilerdi. Bugün degil ama bir gün Türkiye mutlaka yetistirdigi kahramanlarin, kültür, sanat ve bilim adamlarinin arkasinda olacaktir. Türkiye'nin bunlar oldugunu söyleyecektir. Adina anit dikilenlerin, türbe yapilanlarin, üniversitelere, Hava meydanlarina suraya buraya isimleri verilenler ise Vatan Kurtaricisi Kültür Sanat adami olmadiklarini bilecektir.
nazifkaracam@gazetetrakya.com