19 ISIMLI YER KIRKLARELI

Bundan bir süre önce Türk ve Bulgar Bilim adamlari, yazar va tarih arastirmacilari Kirklareli'nde "ORTAK MIRAS" konulu iki gün süren bir toplanti yaptilar. Bu toplantinin ilk gününün son konusmacisina yetistim. Sundugu bildiriyi dinlerken EFSANEDEN GERÇEÄzE KIRKLARELI kitabimdan bazi bölümlerin anlatildigini sandim.
Tarihi ve mitolojik Teaoros Kaynaklari'ndan söz ediyordu ki biz bu kaynaklarin varligin onbir yil önce yayimladigimiz kitabimizda Pinarhisar- Kaynarca Bölümü'nde anlatmistik. Benim kitabimi okumamis olanlar bu bilgileri ilk defa duymus olabilirler. Neyse konumuz bu degil. Konumuz Kirklareli'nin tarihteki adlari ve anlamlari üzerine bildiri sunan Trakya Üniversitesi Fen ve Edebiyet Fakültesi Arkeoloji Bölümü Ögretim Üyesi Yrd. Doç. Sema Sandalci ve söyledikleri ve bu toplantida sundugu bildiridir.
Önce sunu söylemek isterim. Sayin Sandalci Trakya Üniversitesinde Bilim Disiplini olan iyi bir kültür arastirmacisidir. Üniversitenin üzerinde oturdugu Trakya Cografyasi Kültürü'ne el atmis bir bilim insanidir. Onun Arkeolojik Kültür arastirmalari arasinda Kirklareli'de vardir. Grekçe'den (Eski Yunanca'dan) çeviriler yapmakta, çeviri kitaplari bulunmaktadir. Bu kitaplardan, arastirmalarindan bazilarini bilgilenmemiz için bize de göndermektedir. Nitekim Türk ve Bulgar Bilim adamlarinin ORTAK MIRAS konulu toplantisinda sundugu "KIRKLARELI ILININ ADLARI VE ANLAMLARI ÜZERINE BIR INCELEME isimli bildirisini de göndermistir. Bilgilenmemi istedigi ve düsündügü için Sema Sandalci'ya tesekkür ederim.
Sayin Sandalci arastirmalarinda, yaptigi incelemelerde Kirklareli'nin 19 adi oldugunu tespit etmistir. Bilim yeni arastirmalara kapiyi açik tuttugu için 19 ilerde 20 ve daha fazla da olabilir.
Türkiye'de bu kadar adi olan Il varmidir bilemem. Ancak Kirklareli'nin bu sayida isme sahip olmasi dikkat çekici ve düsündürücüdür. Tarih boyunca Kirklareli'ne gelen ve giden kavimlerin yerin özelliklerini dikkate alarak buraya ad verdikleri anlasilmaktadir. Bu da Kirklareli'nin tabiat ve kültür zengini bir yer oldugunu göstermektedir. Topraklari sarap yetistiren yer oldugundan tutun da Meyve Cenneti anlamina gelen ismine kadar, 19 ad siralanmaktadir. Bugün halkin bu adlar arasinda en iyi bildigi Kirkkilise'nin cumhuriyet döneminde KIRKLARELI oldugudur. Kirklareli'nin bu günkü adi Islami mitoloji ile iliglidir. Kirk Ermis'in, Kirk Bahadir'in yattigi yer anlamina gelmekte, bilenler için "KIRK OLAYI"ni çagristirmaktadir. Bu baglamda ve bu vesileyle Islâm'da KIRKLAR MECLISI oldugunu, Islâm'in peygamberi Hz. Muhammed'in bu meclisin içinde bulundugunu söylemek lazimdir.
Bir yazimda yazip söylemistim. Kirklareli Isim Zengini, Kültür Zengini bir yerdir. Insanlar bu zenginlik içerisinde sadece biri ile anilmaktadir. Kirklarin Yeri'nde oturduklarini bilmektedirler. Sayin Sema Sandalci onlara daha baska adlari da oldugunu hatirlatmakta, bunlarin ne anlama geldigini söyleyip yorumlamakta, Kirklareli ile ilgilenenleri bilgilendirmektedir. Ve de tabii bilgilendirip fikir sahibi yapmaktadir.
Bu vesileyle sunu söylemek istiyorum. Kirklareli'ni bir yerlere götürmek, bir yerlere tasimak isteyenler önce onun kültürünü, tarihini, doga ve arkeolojik zenginligini bilmek zorundadirlar. Bugarlarin Kirklareli'nde aradiklari dostluktan önce kültürdür. Zamanimizin dünyasi KÜLTÜRÜN GÜCÜ'nü Kültürün Önemi'ni anlamistir. Kültür, ölü insanda diri kalan seydir. Hersey bitip gittikten sonra geride kalandir. Tarihte ve günümüzde burada insanlar nasil yasamislar ve halen nasil yasamakta iseler kültürleri odur. Ancak bunun ne oldugunu anlamak için Sema Sandalci gibi arastirmak gerekir. Fakat ne var ki Kirklareli fazla arastirilmis bir yer degildir. Bildigimize göre Kirklareli'nin Arastirma Tarihi 150-160 yilliktir. 1829 yilinda Ruslarin, Trakya'yi isgalleri sirasinda Trakya Tümülüsleri'nde arastirma yaptiklari, bulduklari bazi tarihi eserleri götürdükleri tarihte yazilidir. Ondan sonra 1880'li ve 1890'li yillarda Askeri Tabyalar yapilirken çikarilan tarihi eserler vardir. Daha sonraki arastirmalari 1936 yilinda Atatürk yaptirmistir. Bu süreçte Yunan, Ingiliz, Alman arastirmacilar Kirklareli'nde inceleme yapmislardir. En son arkeolojik arastirmayi Prof. Dr. Sayin Mehmet Özdogan sürdürmektedir. Bu arastirma ile Kirklareli'nin gesmisi 8 binli yillara uzanmistir. Özdogan'in arastirmasi dünyada ve özellikle Avrupa'da iligiyle izlenmektedir. Çünkü ortaya yeni bulgular çikmaktadir. Sema Sandalci'nin da arastirmalari anilmaya degerdir.
nazifkaracam@gazetetrakya.com