19 SUBAT 1932 / ATATÜRK HALKEVLERININ KURULUS YILDÖNÜMÜ

Türkiye çok partili hayata, bir baska ifade ile Cumhuriyet'ten Demokrasi'ye egitim müesseselerinden, KÖY ENSTITÜLERINI, kültür kurumlari olarak da HALKEVLERI ve HALKODALARI'ni kapatarak girmistir. Zaten IRTICA da böyle baslamistir. Siz isterseniz buna Prof. Dr. Çetin Yetkin'in nitelendirmesiyle KARsI DEVRiM' deyin.
iRTiCA bu kurumlari kapatarak baslangiç yapmistir.
HALKEVLERi 1932 yilinda Atatürk tarafindan kurulmuslardir. Bu kurumlarin açilisini Atatürk, ".. Vatanda sosyal ve kültürel bir devrim" olarak vasiflandirmistir. Hakevleri ve Halkodalari yaklasik 18 yil açik kalmislar, bu 18 yil içersinde köy, kasaba ve sehirlerde sayilari 5 bine ulasmistir. Halkevi ve Halkodasi binalarini halk bizzat kendisi yapmis veya yaptirmistir. Bu kuruluslar ortaya "ULUSAL HALK ÖRGÜTLENMESI" olarak çikmislardir. Halkevleri ve Halkodalari ile öngörülen amaç HALK-AYDIN beraberligi ile YENI TÜRKIYE'nin kültürünü, sanatini islemek, arastirmak, degerlendirmek ve yeni kültürler yaratmak, ortaya halkin yeteneklerini koymak ve ULUSAL KABILIYET'in gelismesine kültürel zemin hazirlamakti. Ve tabii Halkevleri çatisi altinda halka Atatürk'ü, Laik Cumhuriyeti anlatmak basta geliyordu. Çünkü Halkevleri çatisi altina gelen her kesimden insan burada hiçbir merasime, kayda ve ücrete tabi olmadan DOKUZ KOL üzerinden çalisiyor, bilgi beceri sahibi oluyor, hangi dalda ve alanda yetenegi varsa onu gelistirme imkanini buluyordu. Bu Çalisma Kollari Edebiyat, Müzik, Spor, Köycülük, Halk Oyunlari, Güzel Sanatlar, Tiyatro, Kitaplik gibi faaliyet alanlari idi.
Ben Halkevlerinin ve Halkodalarinin son bir-iki yilina yetistim. Köyde ögretmenlik yaparken sehre indikçe Halkevine yada Halkodasina gider, burada kitap, dergi okur, toplanti, konser varsa dinler, ödünç kitap alir köye dönerdim. Halkevlerine, köy ve kasabalardaki Halkodalarina devlet her türlü yayinlari, gazete, dergi ve kitaplari gönderiyordu. Halkevlerinin Bando Takimlari, Orkestralari, Halk ve Türk Müzigi koralari vardi ve bunlar sik sik halka konserler veriyorlardi. Halkevlerinde düzenlenen Kültür-Sanat toplantilari herkese açikti. Herkes buralarda görev alabiliyor, kabiliyetini gelistirebiliyordu. Bu sayede Halkevleri ilk yillarda cumhuriyetin ihtiyaç duydugu bestekârlari, ses aleti çalan ve söyleyen sanatkârlari, tiyatroculari, yazar ve çizerleri, güresçileri, yöneticileri, konusmacilari yetistirmis, bunlari bilgilendirmis kurumlardi. Devletin yöneticileri, atanmislari, seçilmisleri Halkevleri çatisi altinda köylüyle, esnafla, ticaret erbabiyla, kadini erkegi ile beraberdi, yanyana idi. Köy Gezileri, Köy Geceleri düzenleniyordu. Ve herkes buralarda GÖNÜLLÜ çalisiyordu. Ayrilik gayrilik yoktu. Para pul istenmiyordu. Bilenler bilmeyenlere yardimci idi. Yani Atatürk'ün Halkevleri her dalda ve alanda bir IMECE FAALIYETI bir AYDINLANMA HAREKETI idi. Halki uyandiriyorlardi, halki gelistiriyorlardi, saz-söz ve bilgi sahibi yapiyorlardi ve denebilirdi ki Halkevleri gece gündüz ari kovani gibi çalisiyordu. Çagdas Türkiye bu Kültür Merkezleri'nde uyaniyor, ses veriyordu. Karanligin, cehaletin sinirlari daraliyordu aydinlik genisliyor, ufuk güzel görünüyordu.
Peki ne oldu da çok partili hayata ve demokrasiye geçildiginde kapatildi. 1950'de iktidara gelen Demokrat Parti bir gecede bunlari tarihin karanligina gömdü. Belgeler, bilgiler, kitaplar, aletler, esyalar bodrumlara atildi. Bazi yerlere ve kisilere peskes çekildi? Kültür Isiklari, Bilgi Yuvalari söndürülüp kapatildi, binalari baska hizmetlere verildi? Ne oldu ki Atatürk'ün Halkevlerine ve Halkodalarina kiyildi? Bu düsmanlik, bu Vandalizm olmustu? Besbine yakin Halkevi, Halkodasi kapatildi, binlerce, onbinlerce, yüzbinlerce kitap bodrumlara atildi? Bunlar neden oldu? Halkevlerine bu düsmanlik nedendi? Nedeni basitti KARsI DEVRiM'di.
Çok Partili Hayattan, Demokrasi'ye geçisle KARsI DEVRiM baslamisti. Atatürk'ü ve devrimlerini silip süpürme, cumhuriyeti, laikligi sulandirma ve Türkiye'yi ortaçag karanliginda yönetme süreci ve kolayligi baslamisti. Bu hareket 60 yildan beri Türkiye'nin bütün faaliyet alanlarini etkileyerek, çürüterek, kokusturarak, kirleterek devam ediyor. Ve ne hazindir ki herkes de bunu seyrediyor. Türkiye'deki yozlasmaya, Halkin Televole Kültürü ve Bilgisi ile uyutulmasina göz yumuluyor. Bunda birilerinin çikari, amaci mi vardir?
Bu konunun ve yazinin ikinci bölümünü yarinki yazimda bulacaksiniz. Beni okumaya devam edin.