1919 da Milli Mücadele basladiginda Trakya Kolordu Kumandani Cafer Tayyar idi. Cafer Tayyar 1912 Balkan Savasi sirasinda da Trakya’da bulunmus, bir Osmanli Subayi olarak görev yapmistir. Trakya’yi biliyordu. Cafer Tayyar Pasa ilgili bu olayi birkaç defa yazdigimi hatirliyorum. Simdi tekrar yazmamin nedeni olayi babalarindan, dedelerinden dinlemis olan yaslari 80’nin üstünde olan emekli ögretmenlerin anlattiklari bilgileri yitirmeden, bunlari Cafer Tayyar’in Trakya Macerasina eklemektir. Zira Cafer Tayyar’in, Yunanlilar’a teslimi konusunda rivayetler çesitlidir.
Bilindigi üzere 1920’nin 20 Temmuzunda Yunanlilar Tekirdag üzerinden Trakya’yi isgale baslamislardir. O sirada Trakya’yi Cafer Tayyar Pasa’nin komuta ettigi Kolordu savunacaktir. Bütün hesaplar buna göre yapilmistir. Ancak evdeki hesap çarsiya uymaz, Cafer Tayyar kolordusu ile Trakya’yi savunamaz, birlikleri dagilir, Trakya bir hafta içinde Yunanlilarin eline geçer, Cafer Tayyar da Trakya’nin derinliklerinde kaybolur gider. Yönünü sasirir, önce ati ile Trakya’nin içinde dolasir durur, sonra yaya olarak Kirklareli’nin Merkez Köylerinden Ürünlü’ye (Kizilcamüsellim’e) gelir. Ürünlü Köyü kökenli emekli ögretmen Sevki Türkoglu (yasi 80’dir) dedesi Osman Türkoglu’dan dinlendigine göre Cafer Tayyar Pasa Ürünlü köyüne yaya gelmis, tebdili kiyafet etmistir. Ancak köylüler kendisini tanimislardir. Misafir etmek isterler fakat kabul etmez, geceyi kahve peykesi üzerinde kâh oturarak, kâh yatarak geçirir. Sabah olunca Edirne sosesi üzerinden güneydeki Bostanli Köyü’ne dogru yönelir. Ancak atli Yunan askerleri o yörede onu aramaktadirlar. Cafer Tayyar yaya Bostanli Köyüne dogru giderken yolda ayni köyden Kara Mehmet ile karsilasmistir. Onlar karsilikli konusurlarken atli Yunanli askerler yanlarindan geçerken bu konusmalardan kuskulanirlar. Zira Cafer Tayyar Pasa saç sakal içinde, perisan halde taninmayacak kadar fiziki bir degisiklige ugramistir. Ve Cafer Tayyar’i yakalayip Havsa’ya götürürler.
Olayda karanlik noktalar olmakla beraber Cafer Tayyar Pasa’nin Ürünlü Köyüne gittigi, kahvede kaldigi kesindir. Ancak Cafer Tayyar Bostanli köyüne geldiginde Havsa’daki Yunan Karargâhina ihbar edilmistir. Bu söylenti yörede daha yaygindir ve daha inandirici bulunmaktadir. Gerçek olan Cafer Tayyar’in bu bölgede bilinçsizce dolastigi, gidecek yada saklanacak yer aradigidir. Bu mümkün olmadigi için yakalanmistir. ATATÜRK, Büyük Nutku’nda bu olaydan dolayi Cafer Tayyar’i elestirmistir.
Cafer Tayyar yakalandiktan sonra Atina’ya götürülmüs, orada cezaevine konmustur. Lozan Anlasmasi’na ve Yunan ordularinin Anadolu’daki Baskomutani Trikopis’in esir alinmasi ve Degisim (Mübadele) anlasmasi ile serbest birakilmasina kadar Atina Cezaevinde kalmis ve anlasma ile saliverilmistir. Salindigi sira yabanci gazeteciler kendisini ihbar eden köylülere ne yapacagini sorduklarinda OKUL yaptiracagini söylemistir ama bu okulu yaptirmamistir. Emekli Ilkögretim Müfettisi Ahmet Ünal’a göre Bostanli Köyünün okulu Egitmenli Okul’dur ve bu okul 1930’lu yillarin ortalarinda yapilmistir. Cafer Tayyar Pasa esirlikten kurtulduktan sonra Atatürk ve Ismet Inönü’nün muhalifi olmus, ömrünü böyle tamamlamistir. nazifkaracam@gazetetrakya.com
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol