Zam yapılmayacak, çünkü çoktan yapıldı

Geçtiğimiz günlerde Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı’nın ekmeğe zam yapılacağı yönündeki açıklamalarının ardından gözler ilimizde fırınlara çevrilmişti. “Ekmeğe zam yapılacak mı?” diye sorduğumuzda ise şaşırtan bir cevap aldık. “Ekmeğe 1,5 ay önce zaten zam yapıldı!”

Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı geçtiğimiz günlerde zam açıklamasında bulundu. Balcı açıklamasında; “Bu demek değildir ki bütün vilayetlerde ekmek kilogramı 5 lira 75 kuruş olacak. Nasıl bugün 52 vilayette 5 liradan satılıyorsa, diğer vilayetlerde bunun altında satılıyorsa, illerdeki maliyet hesapları ona göre yapılacak. Ama bir gerçek var ki Türkiye'nin hiçbir yerinde kilosu 5 lira 75 kuruşun üzerinde olmayacak” dedi.
Bununla birlikte 1TL’den satılan ekmeklerin büyük çoğunluğunun 200gr. olduğunu belirten Balcı, ekmeğin 200 gr’dan daha az satılmasının kanunen mümkün olmadığını belirtti.
Yakın zamanda fiyatların artacağı düşünülse de hesabın zorluğundan dolayı 1.15TL’den satılması beklenmiyor. Vatandaşların beklentisi gramajda da artış yapılarak 1.25TL’den satışa sürüleceği yönünde. Fiyatların yakın zamanda belli olması bekleniyor.
Bakanlık karşı çıktı
Öte yandan Ticaret Bakanlığı Türkiye Fırıncılar Federasyonu'nun tek başına ekmek fiyatı belirleme gibi bir yetkisinin olmadığını belirterek, “Yüzde 15 zam iddiaları gerçeği yansıtmıyor” açıklamasını yaptı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada;
“Ekmek fiyatları bir yönü ile tüketicilerimizi diğer yönü ile esnaf ve tacirlerimizi çok yakından ilgilendiren bir husustur. Ulusal ve yerel basında ekmek fiyatlarına ilişkin yapılan haberler nedeniyle bu konuda bazı açıklamaların yapılması zarureti hasıl olmuştur. Öncelikle belirtmemiz gerekir ki ekmek fiyatları, illerimizde veya ilçelerimizde esnaflarımız için ilgili esnaf ve sanatkarlar odaları, tacirlerimiz için ise ticaret odalarımız tarafından hazırlanan fiyat tarifelerine istinaden belirlenmektedir. Bu konuda Türkiye Fırıncılar Federasyonu’nun görüş belirtmekten başka ekmek fiyatlarını belirleme konusunda herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır.
Ekmek fiyatları, tacirlerimiz için, Tacir ve Sanayiciler Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetlerin Azami Fiyat Tarifelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hazırlanan ve onaylanan tarifeler ile belirlenmektedir. Bu çerçevede, ilgili ticaret odası veya ticaret ve sanayi odası yönetim kurulu, Ticaret İl Müdürü ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü ile esnaf ve sanatkarlar odaları birliği, tarifeyi düzenleyen oda ve ilgili belediyenin temsilcilerinden oluşan heyetin değerlendirmesini almaktadır. Heyetin değerlendirmesi ve ilgili meslek komitesinin görüşü de dikkate alınarak yönetim kurulunca ekmek tarifesine ilişkin teklif oluşturulmaktadır. Hazırlanan bu teklif Bakanlığımızın görüşüne sunulmakta ve daha sonra yapılacak ilk toplantıda oda meclisinin onayına sunulmaktadır. Bu şekilde hazırlanan tarifeler
oda meclisinin onayı sonrasında ilgili valilik ve belediyenin uygun bulması üzerine yürürlüğe girmektedir.
Esnaflarımız için belirlenen tarifelerde de benzer bir süreç söz konusudur. Burada hazırlanan fiyat tarifesi teklifi görüş için Bakanlığımıza gönderilmeden önce ilgili Federasyonun da görüşü alınmaktadır.

Daha sonra söz konusu tarifeler Bakanlığımızın görüşünün alınmasının ardından esnaf odaları birliği tarafından onaylanması sonrasında ilgili Valilik ve Belediyenin uygun bulması üzerine yürürlüğe girmektedir.
Bu süreçler doğrultusunda bugün itibarıyla Türkiye genelinde ekmek fiyatlarında yüzde 15 artış öngören bir talep gelmediği gibi, Bakanlığımızca bu konuya ilişkin herhangi bir görüş bildirilmemiştir. Türkiye Fırıncılar Federasyonu’nun ne ülke genelinde ne de herhangi bir il için tek başına ekmek fiyatı belirleme yetkisi bulunmamaktadır. Bu doğrultuda ekmeğe yüzde 15 zam yapıldığı yönündeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır” denildi.
Kırklareli’ndeki durum
Geçtiğimiz gün Kırklareli’nde zam yapılacak mı diye sorduğumuz manşetimizde ilginç bir bilgiye ulaştık. Zira Kırklareli’nde ekmeğe zaten zam yapılmıştı. Yaklaşık 1,5 ay önce ekmeğe yapılan zam fiyatlara değil ekmeğin gramajına yansımıştı. Daha önce 1 liradan satılan 250 gram ekmek yine 1 liradan ancak bu kez 200 gramdan satılmaya başlanmıştı.
Başkan Ali Fuat Şeker’e sorduk
Konuyu sorduğumuz Kırklareli Esnafa Sanatkarları Odaları Birliği Başkanı Ali Fuat Şeker de; “Ekmeğe dolaylı olarak 1,5 ay önce zam yapıldı. Gramaj 200 grama düştü. Ticaret Odası ve Esnaf Odası olarak bize lokantalar, bakkallar odası talepte bulunuyor. Gelen talep üzerine biz Belediye ve Valiliğe yazılarımızı yazıyoruz. Oradan bir şikayet gelirse komisyon oluşturulup değerlendiriliyor. Türkiye Fırıncılar Odası’nın yaptığı zam taleple alakalı. Belki bizim fırıncılar bunu ilk etapta istemeyebilir. Zaten 1,5 ay önce zam yapıldı. Şuanda bir talepleri yok” açıklamasında bulundu.
1,5 önceki zammın pek duyulmadığını sorduğumuz Şeker, “Biz silsile yoluyla zam yapıyoruz. Belediye ve Valiliğe yazı yazıyoruz. Oradan gelen olurla zam yapılıyor. Ekmek zammıyla ilgili 1 yıldır mücadele yapıyoruz. 1 yıldır zam talebi var biz 1 yıl öteledik o zammı. En son kaçınılmaz hale geldi. Biz halk mağdur olmasın diye 250 gram ekmeği 200 grama düşürerek 1 TL’den satmaya başladık” dedi.