Kirklareli'de kapari ekimi

 Kirklareli’deki tarimsal çalismalarda bir ilk yasandi. Ilimizde ilk kez kapari ekimi yapildi. Kirklareli Il Tarim Müdürlügü tarafindan ilimizde, kiraç, susuz, tarima elverissiz ve atil durumdaki alanlarin degerlendirilmesi amaciyla üreticilerimize alternatif bir ürün olarak düsünülen ‘Kapari’ bitkisi yetistiriciligi ile ilgili ilk adim atildi.

Kirklareli Atatürk Toprak ve Su Kaynaklari Arastirma Enstitüsü Müdürlügü’nün 400 metrekare arazi katkilari ile kapari tohumunun ekimi gerçeklestirildi.

Ekimi yapilan söz konusu kapari tohumlari, Ankara’da faaliyet gösteren Alantur Sirketler Grubu tarafindan Il Tarim Müdürlügü’ne hibe olarak verildi. Ayrica ekimde söz konusu sirket, teknik personel bakimindan da çalismalari destekledi.

14 Haziran 2008 Cumartesi günü yapilan ekim sonrasi ilk 45 gün her aksam sulamasi yapilacak olan alana haftada 1 kez de serpme seklinde yanmis çiftlik gübresi uygulanarak bakim islemleri yürütülecek.

Bu alandan sonbahara dogru 5-6 bin fide elde edilmesi hedeflenirken, fideler demonstrasyon seklinde ilimiz ve ilçelerimizde tespit edilecek üreticilerimize hibe seklinde dagitilacak.

Kapari nedir?

Yurdumuzda Akdeniz ikliminin hakim oldugu Bati Anadolu illeri basta olmak üzere, Orta Anadolu'da Tokat ve civarinda, Dogu Karadeniz ve Güneydogu illerinde dogal olarak yetisen Gebreotu (Gebereotu), çalimsi yapida, dik ve yatik olarak büyüyen dikenli bir bitkidir.

Fosfor, potasyum ve kalsiyumca zengin kalkerli ve killi topraklari seven ve günesten hoslanan bir bitki olmasi nedeniyle, güneye bakan yamaçlarda kandiliginden yetisir ve iyi gelisir. Capparaceae familyasindan olan gebereotunun Capparis spinosa ve C. ovata olmak üzere iki türü mevcuttur.

Dogada kendiliginden yetismekte olan gebereotunun üretimi genellikle tohumla olmaktadir. Tohumlar Agustos ve Eylül aylarinda karpuzcuk seklinde olan meyvalardan elde edilir. Karpuzcuklarin içindeki mercimekten küçük olgun kahverengi tohumlar, suyla yikanip güneste kurutulur. Bu tohumlar, ince elekten elenmis esit orandaki yanmis koyun gübresi, orman topragi ve yikanmis dere kumundan olusan harçla hazirlanan fidan yastigina Mart ayi sonunda ekilir.

Fidelik, topraktan 10-15 cm yükseklikte düz hazirlanacagi gibi, 15-20 cm mesafeli ve 10 cm derinlikte kariklar açilarak da hazirlanabilir. Karik seklinde hazirlanan fidelikte tohumlar karik sirtina ekilir ve karik içine su verilir. Yabanci ot ve mantari hastaliklardan korunmak için fidelik düzenli olarak süzgeçle sulanmali ve üzeri gerektiginde plastik örtü ile örtülmelidir. Tohumlar normal sartlarda 25-30 günde çimlenir. Çikistan sonra yaz boyunca ot alimi, sulama ve ilaçlama düzenli olarak yapilmalidir. Fideler, sürgünleri kuruduktan sonra toprak seviyesinden Kasim-Aralik ayi içinde kesilip, kalan kisminin üzeri toprakla örtülmelidir.

Kasim-nisan aylarinda fidelikten sökülen fidanlar, sonbaharda derin sürüm yapilan arazilere kasim ayindan itibaren dikilebilir. Dikim mesafesi 2X2 m olmalidir. Bu mesafelerde ve yaklasik 20 cm derinlikte açilan çukurlarin dibine bir miktar yanmis hayvan gübresi konulup toprakla karistirildiktan sonra fidanlar dikilir ve sikistirilir.(her çukura 1 ile 4 fidan dikilebilir.)

Dikimden sonra fidanlarin üzeri toprakla kümbet seklinde örtülüp etrafi çanak seklinde açilarak can suyu verilmelidir. Usulüne göre dikilen fidanlar o yaz 1 m'ye yakin sürgün verebilir. Bu sürgünlerde 10-15 kadar çiçek tomurcugu olabilir. Birinci yildaki fidanlara yaz aylarinin çok kurak geçmesi halinde su verilmelidir. Sulamada, suyun gövdeye temasindan kaçinilmalidir. Ayrica böceklere karsi ilaçlama yapilmalidir.

Gebereotunun "kapari" denilen çiçek tomurcuklari Mayis ayi ortalarindan itibaren toplanmaya baslanir. Genellikle 10 mm'nin altindaki nohut seklindeki tomurcuklar, toplama merkezlerinde % 20'lik tuzlu suda yada bir kat tuz bir kat kapari seklinde katlanarak muhafaza edilir.

Yurdumuzda pek bilinmemesine ragmen gebereotu'nun kök kabugunun idrar söktürücü ve kabizlik giderici özelligi vardir. Çiçek tomurcuklarinda bol miktarda vitamin ve protein vardir. Yapilan bir çalismada 100 g çiçek tomurcugunda kuru madde olarak; 67 mg fosfor, 9 mg demir, 24 mg protein, 12 mg selüloz ve 2 mg lipid tesbit edilmistir. Gida, kozmetik, boya ve ilaç sanayiinde kullanilan kaparinin yurt disina ihraci genellikle salamura seklinde olmaktadir. Konserve olarak hazirlanan kapari; tursu, salata, pizza üstü, balik ve av etleri yaninda garnitür olarak yenilmektedir. Saglik açisindan karaciger fonksiyonlarini düzenledigi ve cinsel gücü artirdigi söylenmektedir. Dogadan toplanan tomurcuklar bir kavanoz içerisinde % 20'lik tuzlu suda üç ay bekletilip sonra bire bir oraninda sirke içine konulup on gün sonra yenildiginde aromasi ve lezzeti çok begenilmektedir.

Günes seven, sicak bölge bitkisi olarak bilinen gebereotu, yurdumuza önemli miktarda döviz getiren bir bitkidir. Yaz aylarinda, atil isgücünün degerlendirilmesi yönüyle issizligi azaltmasi ve toplayicilarina yeterli gelir saglamasi büyük bir avantajdir.

Çok yillik derin köklü ve yayilici özelligi ile iyi bir erozyon kontrol bitkisidir. Bu bitki, yurdumuzun uygun bölgelerinde, erozyona tabi yerlerde, normal kültür bitkilerinin yetismedigi ya da ekonomik gelir elde edilemeyen güneye meyilli arazilerde yetistirilerek daha çok döviz geliri saglanip issizlik kismen önlenebilir. Gebereotu yetistiriciligi mutlaka tohumla üretilen fidanlarla yapilmalidir. Dogadan sökülerek yapilan yetistiricilik basarili olmadigi gibi doganin dengesi de bozulmaktadir.

Yorum Yazın

Yapılan Yorumlar

  1. Recepsag@hotmail.com 27 Temmuz 2016 Çarşamba 01:01:11

    Recep sağ kadarıyla denizlide tanıştın kendi ilimde olmasına çok sevindim acaba şuan ne aşamalarında bitkiler bilenler bilgi paylaşırsanız sevinirim.