GEREKLİ BAZI YÖNETMELİKLER

Bu ülke yurttaşı olup ta, ister ücretli isterse kendinize ait bir işi olanların; bankalara ait bir kredi kartı olmaması, ya da herhangi bir bankadan finansal kredi almaması olası değildir. Bunun, yüzdelik orana göre ifadesine gelince; bana göre, kendi kendine karar verme ve sorumluluklarını taşımak ve sonuçlarına katlanmak şartı ile Türkiye halkının % 100'e yakını kredi kartı ve/veya finansal kredi nedeniyle bankalarla ilişkileri vardır.
Sırf bu nedenle bile olsa, çağımızın en güçlü sömürü kuruluşlarından biri olan bankalarla ilişkilerde tüketicilerin kendilerini koruyabilmesi için gerekli ve yeterli bilgi sahibi olması açısından, bu hafta sizlerle üç yönetmeliğin önemli bulduğum bazı maddelerini paylaşacağım.
1. FİNANSAL TÜKETİCİLERDEN ALINACAK ÜCRETLERE İLİŞKİN USÛL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 3 Ekim 2014, Sayısı: 29138
Amaç; MADDE.1 - Bu yönetmeliğin amacı, kuruluşlar tarafından finansal tüketicilere sunulan ürün veya hizmetlere ilişkin olarak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usûl ve esasları belirlemektir.
Kapsam;MADDE.2 - Bu yönetmelik bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar ile bu kuruluşlar tarafından finansal tüketiciye sunulan ürün veya hizmetleri kapsar. İlgili mevzuat çerçevesinde finansal tüketicilerin menkul kıymet ve sigortacılık işlemleri ile çek, senet ve teminat mektubu işlemleri karşılığında kuruluşların talep edebilecekleri ücretler işbu yönetmelik kapsamında değildir.
Sözleşme esasları;MADDE.5 - Kuruluşlar ile finansal tüketiciler arasında düzenlenen sözleşmeler ve yapılan bilgilendirmeler en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenir ve bunların bir nüshası kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı vasıtasıyla finansal tüketiciye verilir.
Ve, devamında; finansal kuruluşların tüketicilerle ilgili her işlemi kayıt altına alması istenmektedir.
Demek ki, buradan şu anlaşılmaktadır: Banka işlemlerinde Yargıtay'ın ilgili kararı ile, tüketiciden 70'e yakın farklı konuda alınan ücretlerin yasa dışı olduğu gerekçesiyle değil, 'bunların kayıt altına alınmaması' nedeniyle iptal edilmiş anlamını taşımaktadır. Zira; bu yönetmelikle, finans kuruluşu olan bankalara, tüketiciden 'ne alıyorsan al ama, kayıtlarda da göster' denilmektedir.
Ücretlerin sınıflandırılması; MADDE.6 - Kuruluşlar tarafından ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetler Ek-1'de sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmanın işlemlerin finansal niteliklerine göre ayrımı Kurumun uygun görüşü alınarak Birlikler tarafından yapılır. Bu Yönetmelik ve ekinde yer alanların dışında herhangi bir ürün veya hizmet için ücret alınamaz.
Maşallah, dışında bir şey bırakılmamış ki; Ek-1'de Yargıtay'ın 'yasal olmadığına dair' verdiği her konudaki tahsilat yasal statüye bağlanmıştır.
İntibak;MADDE.16 - (1) Bu yönetmelik hükümleri yürürlük tarihinden sonra kurulacak sözleşmelere uygulanır.
(2) Bu Yönetmelik hükümleri, Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce kurulmuş sözleşmelere Yönetmeliğin yürürlük tarihinden sonra gerçekleştirilecek işlemler bakımından uygulanır. Bu nitelikteki sözleşmelerin Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce gerçekleştirilmiş işlemleri hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
2. FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİ (ESKİ YÖNETMELİKTEKİ 'KAPIDAN SATIŞLAR'I DA KAPSAMAKTADIR)
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 31 Ocak 2015, Sayısı: 29253
Amaç;MADDE.1 - Bu yönetmeliğin amacı, finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmelerin uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam;MADDE.2 - Bu yönetmelik, finansal hizmetlere ilişkin (bankacılık, kredi, sigorta, bireysel emeklilik ve yatırım hizmetleri) mesafeli sözleşmeleri kapsar.
Ön bilgilendirme;MADDE.5 - Sağlayıcının, finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmenin kurulmasına yönelik iradesini açıklamadan önce kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak aşağıdaki hususlarda tüketiciyi bilgilendirmesi zorunludur:
a) Sağlayıcının ve varsa temsilcisinin esas faaliyet konusu, MERSİS numarası, açık adresi, elektronik posta adresi, telefon numarası ve varsa diğer iletişim bilgileri.
b) Finansal hizmetin tüketiciye sağlanmasında sağlayıcı ile tüketici arasında bir aracı varsa bu aracının adı, unvanı, açık adresi ve hangi nitelikle işlem yapabilme yetkisine sahip olduğu.
c) Finansal hizmetin temel nitelikleri.
ç) Finansal hizmetin tüm vergiler dahil toplam fiyatı, niteliği itibarıyla fiyatı önceden hesaplanamıyorsa fiyatın hesaplanma usulü, varsa ifaya ilişkin masraflar ile bunların önceden hesaplanamaması halinde ek masrafların ödenebileceğine ilişkin bilgiler.
d) Doğası gereği ya da gerçekleştirilecek işlemlere bağlı olarak özel bazı riskler taşıyan veya fiyatları sağlayıcının kontrolü dışında finansal piyasadaki dalgalanmalara göre değişen veya geçmiş verileri gelecekte oluşacak değerler için bir gösterge oluşturmayan finansal araçların finansal hizmetlerde kullanılması halinde, bu araçlara ilişkin bilgiler.
e) Varsa tüketici tarafından ödenmesi gereken diğer vergi ve ücretlere ilişkin bilgiler.
f) Sunulan bilgilerin belirli bir süre geçerli olması halinde, bu süreye ilişkin bilgiler.
g) Ödeme ve ifaya ilişkin bilgiler ile varsa bunlara ilişkin taahhütler.
ğ) Uzaktan iletişim aracının kullanılmasına ilişkin bazı ek masrafların tüketici tarafından karşılanacak olması halinde, bu masraflara ilişkin bilgiler.
h) Cayma hakkının kullanılma şartları, süresi, usulü, varsa tüketicinin 11 inci maddeye göre ödemekle yükümlü olacağı meblağın hesaplanma yöntemi.
ı) Cayma bildiriminin yapılacağı açık adres, elektronik posta adresi, telefon numarası ve varsa diğer iletişim bilgileri.
i) 13.cü Madde uyarınca cayma hakkının kullanılamadığı durumlarda; tüketicinin cayma hakkından faydalanamayacağına ya da hangi koşullarda cayma hakkını kaybedeceğine ilişkin bilgiler.
j) Sürekli veya düzenli aralıklarla tekrarlanan bir finansal hizmet ediminin söz konusu olması halinde, sözleşmenin asgari süresi.
k) Tarafların, haklı sebeplerin varlığı halinde, sözleşmeyi tek taraflı fesh edebileceklerine ilişkin sözleşme şartları ve bu durumda varsa ödenmesi gereken cezai şartlar hakkında bilgiler.
Not: Bu bilgilerden anlaşılıyor ki; gerekli olup ta, biri dahi eksik ise, sözleşme geçerli değildir.
3.TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMELERİ YÖNETMELİĞİ
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 22 Mayıs 2015, Sayısı: 29363
Amaç;MADDE.1 - Bu yönetmeliğin amacı, tüketici kredisi sözleşmelerine ilişkin uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam;MADDE.2 - (1) Bu Yönetmelik, faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında, ödemenin üç aydan daha uzun süre ertelenmesini veya benzer şekilde taksitle ödeme imkanını sağlayan kredi kartı sözleşmeleri de dahil olmak üzere her türlü tüketici kredisi sözleşmesini kapsar.
(2) Tüketici kredisi olarak kabul edilen kredi kartı veya kredili mevduat hesabı sözleşmeleri açısından 5, 7, 10, 12, 24 ve 25 inci maddeler, kredi kartı veya kredili mevduat hesabına ilişkin kurulan ilk sözleşmeye uygulanır.
(3) Tüketici kredisi olarak kabul edilen kredi kartı sözleşmelerine ve kredili mevduat hesabı sözleşmelerine 14, 15, 16, 17, 18 ve 19 uncu maddeler uygulanmaz.
(4) Taksitli nakit avans kredilerine yalnızca 15, 16, 17 ve 20 nci maddeler ile 18 inci maddenin üçüncü fıkrası, 23 üncü maddenin birinci fıkrası, 29 uncu maddenin dördüncü ve beşinci fıkraları hükümleri uygulanır.
(5) Bu Yönetmelik hükümleri, aşağıda sayılan sözleşmeler hakkında uygulanmaz:
a) Konut finansmanı sözleşmeleri.
b) Kredinin otuz gün içerisinde geri ödenmesini gerektiren kredili mevduat hesabı sözleşmeleri ile çek, teminat mektubu gibi gayri nakdi kredi sözleşmeleri.
(6) Bu Yönetmelik hükümleri katılım bankaları yönünden kar payı dikkate alınarak uygulanır.
Sözleşme öncesi bilgilendirmenin şekli;MADDE.5 - Bu Yönetmelikte yer alan sözleşme öncesi bilgi formlarının; en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenmesi ve bir örneğinin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur.
Belirsiz süreli tüketici kredisi sözleşmelerinde ön bilgilendirme yükümlülüğü;MADDE.7 - Kredi verenin ve varsa kredi aracısının, belirsiz süreli tüketici kredisi sözleşmesinin kurulmasından makul bir süre önce, sözleşme şartları hakkında birçok konudaki bilgileri içerecek şekilde tüketiciyi bilgilendirmesi zorunludur.
Cayma hakkı;MADDE.24 - Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkı süresi, sözleşmenin kurulduğu tarihte başlar.
Yürürlük;MADDE 31 - Bu yönetmelik yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra yürürlüğe girer.
Not: Bu yönetmelik, R.G.'de yayımlandıktan sonra 6 ay geçmiştir ve 22 Kasım 5015 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 'Tüketici Kredisi' ile ilgili sözleşmelerinizi lütfen yakından takip ediniz.
Sorunsuz ve sağlıklı bir yaşam dilerim.