Bugün baharın müjdecisi; Mart Dokuzu

Bahar mevsiminin müjdecisi Nevruz, yöremizde geleneksel adıyla  “Mart Dokuzu” olarak kutlanıyor. Her yıl 22 Mart akşamüstü kutlanan Mart Dokuzunda piknik alanlarına çıkan insanlar, pişirilen kurabiyelerini yiyerek, baharı karşılıyorlar…

Bugün 22 Mart… Baharın müjdecisi Nevruz sonunda geldi, çattı. Bölgemizde Mart Dokuzu olarak kutlanan nevruzun geleneği oldukça uzun yıllar öncesine dayanıyor. Mart Dokuzu yöremizde genel olarak piknik alanlarında yapılan eğlenceler şeklinde gerçekleşiyor. İlimizde kadınların akşamüzeri saatlerinde toplanarak kıra çıktığı ve "Mart 9'u Kurabiyesi" adı verilen tatlı yedikleri özel gün, son yıllarda popülaritesini yitirdi.
Baharın başlangıcı olarak kabul edilen ve bugünkü takvimde 21 Marta denk gelen gün ile ilgili inanış ve uygulamaların M.Ö. 3. yüzyıldan yani Mete Han zamanında var olduğu bilinmektedir. Bu dönemde hazır yemeklerle kırlara çıkıldığı ve şenliklerin yapıldığı Çin kaynaklarında yer almaktadır.

Uygurlarda da bu günün kutlamalarını temsil eden resimler yapılmıştır. Türklerin bilinen ilk takvimi olan "On İki Hayvanlı Türk Takvimi'nde yılbaşı 21 Marttadır.
Mart Dokuzu"na bir hafta kala evdeki eşya tamamen dışarı çıkarılır. Ev ve çevresi baştanbaşa temizlenir ve süpürülür.
"Mart Dokuzu"ndan bir gün önce köyün gençleri toplanıp neler yapacaklarını kararlaştırırlar. Akşam ellerine bir dümbelek alıp kapı kapı dolaşırlar. Kapıya varıp hem dümbelek çalıp hem de maniler okurlar. Ev sahibi gençlere hediyeler verir. Bu hediyeler genellikle yiyecektir. Sonra gençler uygun bir yerde toplanırlar. Büyük bir meydan ateşi yakıp çevresinde eğlenceler düzenlerler.
Gün doğmadan kalkılır, en güzel elbiseler giyilir ve dini görevler yapılır. Yörede erken kalkmak bereket ölçüsüdür. Bugünde erken kalkılması bütün yıl için başlangıç sayılır. Yeni elbiseler giyilmesi ise rahat ve güzel bir yıl geçirme temennisiyle ilgilidir.
Eve ilk gelen kişinin uğur veya uğursuzluk getirileceğine inanılır. Yıl boyunca hanenin işleri yolunda giderse her yıl Mart dokuzunda eve aynı kişi getirilir. Bu gelen kişiye yemek ikram edilir hediyeler verilir.
Evin en yaşlısı çeşmeden su alır, döke döke eve kadar gelir. Eve kuzu veya yeni doğmuş buzağı getirilir. Eşikten geçerken ayağına dikkat edilir. İlk adımını sağ ayağı ile atarsa uğurlu sayılır. Ayrıca bekar genç ve kızlar, nasiplerinin Mart Dokuzu"nu diğer güne bağlayan gecede yazıldığına inanırlar.
Önadım Gazetesi köşe yazarı Nazif Karaçam daha önce yapmış olduğu açıklamasında Mart Dokuzu hakkında; “Eskiden 'Mart dokuzu'nda, nevruzda insanlar kırlara açılıyordu ama şimdi böyle bir şey kalmadı. Önceden poğaçalar yaparak, yumurta kaynatarak gelenek kutlanırmış artık bunların hiçbiri yok. O zamanlarda kutlama yapılan alanda yeşillikler vardı şimdi ise apartmanlar var. Kırlara açılma da kayboldu” demişti.
Her şeye rağmen, Mart Dokuzunuz kutlu olsun. Hoşgeldin bahar.

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol