BALKAN HASTALIĞININ NEDENİNİN MANTARLAR OLDUĞU SANILIYOR

Tuna boylarında, Bulgaristan, Romanya ve Yugoslavya'da her yıl 20000 kişinin ölümüne neden olan ve böbreklerin küçülmesi ile kendini belli eden Balkan hastalığının nedeninin bu bölgedeki bir tür mantarlar olduğu sanılmaktadır. Hastalık ilk önce 1910'larda teşhis edilmiş ve kırsal alanlardaki ölümlerin % 10'una neden olduğu tespit edilmiştir. Hastalığın nedeni günümüze kadar bulunamamıştır.
Konuyu ele alan İngiltere Tıbbi Araştırmalar Konseyi'nin Londra yakınındaki Carshalton Toksikoloji Ünitesi yapılan araştırmalar sonucunda, hastalığın rutubette meydana gelen bir çeşit mantardan ileri gelebileceğini belirlemiştir. Daha önce yapılan araştırmalarda, kronik ve öldürücü olan bu hastalığın, kalıtımsal, enfeksiyonal veya alerjik nedenlere bağlı olmadığı ortaya konulmuştur. İngiliz bilim adamları geriye kalan zehirlenme olasılığını araştırmaya başlamışlardır.
Araştırmacılar, bölgeden aldıkları tahıl örneklerini incelemişler ve özellikle mısırlarda belirlenen bir çeşit mantarın deney farelerinde böbrek tahribatına yol açtığını saptamışlardır. Bölgeye, hasat zamanında bol yağmur yağdığı ve ıslak ürünün depolandığı bilinmektedir. Özellikle ıslak mısırın kapalı yerlerde bu tür mantarlarla kaplandığı varsayıldığında, Balkan hastalığı ile bölgesel hava koşulları arasında bir bağ olduğu düşünülmektedir.
Araştırmayı sürdüren iki İngiliz bilim adamına gelecek yıl Bulgaristan'dan da bir uzmanın katılması ve bölgeye gidilerek araştırmaların yerinde devam etmesi beklenmektedir.
Konsey'e bağlı Tıbbi Araştırma Merkezi’ndeki diğer bir araştırma, belirli bir tip kanserin nedeninin mavi asbestosun lif gibi dokusu olabileceğini düşündürmektedir. Ancak, Türkiye'nin Orta Anadolu Bölgesi’ndeki bazı köylerin sakinlerinde de, benzer kanserli tümörler belirlenmiştir fakat, bu köylerde asbestos yatakları bulunmamaktadır. Londra'daki St. Bartholomew Hastanesi Profesörlerinden Prof. P. Lawther'in başkanlığındaki araştırma ekibi, Orta Anadolu'lu hastaların, asbestos elyafına benzer, volkanik kaya tozlarının iğne biçimindeki zerreciklerini sürekli soludukları ve kanserin bundan ileri gelebileceğini bildirmektedir. Aynı tip kanserin Hindistan'daki şeker kamışı posası yakan işçilerde görüldüğü bildirildi.
Not: Bu haber yazı 1979 yılında İngiliz Basın Bürosu tarafından Türkiye'de abone olan basın organlarına servis edilmiş olup arşivimizden alınmıştır. O yıllarda Türkiye'de BALKAN HASTALIĞI diye bir hastalık Türk Basınında yer almamıştır. Bu hastalık Türkiye'de görülmemiştir. Bu haber yazının amacı Balkanlar'da ve Türkiye'nin komşu ülkelerinde görüldüğü konusunda bilgilendirmektir.